του Ηλία Καραβόλια
Είναι εμφανές ότι η καθυστέρηση επίτευξης συμφωνίας με τους δανειστές μετά
τις 20 Φεβρουαρίου βαραίνει και τις δυο πλευρές. Η πιστωτική ασφυξία από την
ΕΚΤ και η αθέτηση της "προφορικής" δέσμευσης από τους εταίρους ότι θα έδιναν
μέρος της δόσης των 7,2 δισ. που μας οφείλουν, δεν αναιρεί το γεγονός ότι η
κυβέρνηση έδινε στοιχεία και στόχους με αποκλίσεις και γενικόλογες περιγραφές
που έμοιαζαν ''ανεδαφικές προσδοκίες''.
Σήμερα η ελληνική κυβέρνηση αλλάζει την ατζέντα και προτείνει
ενοποίηση της 4μηνης δανειακής σύμβασης (γέφυρας) με το νέο δάνειο του Ιουνίου,
δηλαδή με την τελική διαπραγμάτευση. Το ερώτημα φυσικά είναι εάν κάτι τέτοιο
γίνει αποδεκτό από τους δανειστές οι οποίοι ούτως ή άλλως έμοιαζαν να παίζουν
το παιχνίδι με το μαρτύριο της σταγόνας, δηλαδή να φθάσουν στα όρια της την
ελληνική οικονομία.
Αξίζει να προβληματιστούμε για το σκεπτικό του νέου ελληνικού σχεδίου. Και
η πρώτη ερώτηση που μου έρχεται στο μυαλό είναι μήπως η κυβέρνηση
χρονοτριβούσε σκόπιμα έχοντας ως στόχο να υιοθετήσει ένα και μοναδικό "πακέτο"μεταρρυθμίσεων, δηλαδή αυτό που θα φορά το νέο δάνειο του Ιουνίου.
Οι πληροφορίες μου λένε ότι η ελληνική κυβέρνηση προσβλέπει σε νέο
δάνειο μάλλον 24-26 δισ. και φυσικά περιμένει να προστεθούν και τα 7,2 δισ. του
παλαιού δανείου μια νέα αύξηση περί τα 3 δις στο όριο αγοράς των
εντόκων του δημοσίου αλλά και τα 1,9 δισ. από τα κέρδη των ομολόγων
των κεντρικών τραπεζών. Συνολικά λοιπόν όλο το πακέτο χρηματοδότησης που
περιμένει η Αθήνα θα φθάνει τα 38 δις.
Όμως το να "μεταθέτεις" τις δεσμεύσεις σου για μεταρρυθμίσεις στην "τελική συμφωνία-πακέτο" είναι μια κίνηση υψηλού πολιτικού ρίσκου διότι ενέχει
τον κίνδυνο να ζητηθούν μέτρα επώδυνα, λόγω της 4μηνης (μέχρι τον Ιούνιο)
αποχής από δεσμεύσεις. Ίσως το σκεπτικό της κυβέρνησης είναι ότι εάν αναγκαζόταν
να πάρει δυο πακέτα μέτρων ( ένα μετά την συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου και ένα
τον Ιούνιο) αυτά δεν θα τα άντεχε η ελληνική κοινωνία - ούτε φυσικά και η
εσωκομματική σκληροπυρηνική αριστερή τάση του ΣΥΡΙΖΑ.
Εδώ όμως τίθεται το ερώτημα: η οικονομική στασιμότητα τριών μηνών (συν ένας μήνας ακόμη που ακολουθεί) δεν είναι επικίνδυνη για τις αντοχές της
ελληνικής οικονομίας; Μήπως στην ανάλυση κόστους-οφέλους δεν συνεκτιμήθηκε
ορθολογικά το γεγονός ότι το να αποφύγουμε οριζόντιες και κάθετες περικοπές,
δηλαδή υφεσιακά μέτρα , σήμαινε περιορισμό ρευστότητας και οικονομικής
δραστηριότητας στη χώρα;
Και πάμε τώρα στην πολύ λεπτή αλλά ιδιαιτέρως σημαντική λεπτομέρεια που
προκύπτει από τις προσδοκίες της κυβέρνησης σύμφωνα με την νέα στρατηγική της
(δηλαδή να πάει σε μια "τελική" συμφωνία). Ακόμη και αν η ΕΚΤ αυξήσει το όριο
στα έντοκα 3 δισ. (από τα 15 στα 18 δις) θα πρέπει ο SSM (Μόνιμος
Μηχανισμός Εποπτείας των τραπεζών) να αλλάξει την απόφαση του ώστε
οι τράπεζες μας να μπορούν να αγοράζουν περισσότερα έντοκα. Και η απόφαση αυτή δεν είναι δεδομένο ότι θα παρθεί! Στις 20
Μαρτίου ο SSM ενημέρωσε τις ελληνικές τράπεζες ότι δεν μπορούν να αυξήσουν
περαιτέρω τα έντοκα που κατέχουν και γι αυτό έχουν μπει όλες σε καθεστώς
αυστηρής επιτήρησης.
Και εδώ χρειάζεται να είμαστε ακριβείς στις εκτιμήσεις μας. Μπορεί
η ΕΚΤ να αλλάζει αποφάσεις λόγω πολιτικής βούλησης των εταίρων μας στην ΕΕ όμως
το καταστατικό του SSM, δεν επιτρέπει εύκολα "πολιτικές παρεμβάσεις". Η
δε σημερινή δομή των 15 δισ. εντόκων γραμματίων της χώρας είναι: 12 δισ. κατέχουν οι ελληνικές τράπεζες και τα υπόλοιπα 3 δισ. ανήκουν στην ΤτΕ ,
σε ασφαλιστικά ταμεία και φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Οι ξένοι δεν
διακρατούν ούτε 200 εκατ. ευρώ. Και αυτή η παράμετρος είναι η ειδοποιός διαφορά...
