του
Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Αν ένας εξωγήινος ερχόταν στην προεκλογική Ελλάδα και, χωρίς να την γνωρίζει, μόνον άκουγε τις ομιλίες των διαγωνιζομένων για την εξουσία πολιτικών, θα αποκόμιζε την εδραία εντύπωση ότι η Ελλάδα κατοικείται από συνταξιούχους και δημοσίους υπαλλήλους. Όλες οι άλλες κατηγορίες του πληθυσμού είναι απούσες.
Κυρίως απουσιάζουν οι επιχειρηματίες –αυτοί οι αιμοδότες της οικονομίας, που στην Ελλάδα του κρατισμού και της λαμογιάς θεωρούνται παρείσακτοι. Και όμως, σε μία σοβαρή και ευνομούμενη χώρα αυτοί θα έπρεπε να συγκεντρώνουν τα φώτα της δημοσιότητας. Οι επιχειρηματίες δημιουργούν θέσεις εργασίας, παράγουν εισοδήματα, ανοίγουν αγορές, εξάγουν ελληνικά προϊόντα, προσφέρουν υπηρεσίες, καινοτομούν.
Στην χώρα όμως της δημοσιοϋπαλληλίας και της πολιτικής πελατοκρατίας, το επιχειρείν στις υγιείς και δημιουργικές μορφές του απωθεί τους πολιτικούς. Ακόμα και αυτούς που γενικά και αόριστα τάσσονται υπέρ της ελεύθερης οικονομίας, αποφεύγοντας ωστόσο να πουν ξεκάθαρα τι εννοούν.
Στο πλαίσιο αυτής της θλιβερής πραγματικότητας για την ελληνική οικονομία, το επιχειρείν στην Ελλάδα αντιμετωπίζει μύρια όσα εμπόδια και οι επίδοξοι επιχειρηματίες πρέπει να διαθέτουν μεγάλες δόσεις κουράγιου για να δημιουργήσουν μία επιχείρηση, ιδιαίτερα δε στην μεταποίηση. Οι δε κατά καιρούς εξαγγελίες των εκάστοτε υπουργών Ανάπτυξης παραμένουν νεκρό γράμμα, καθ’ όσον η ελληνική γραφειοκρατία έχει βαθύτατες αρθρώσεις, είναι αδίστακτη και γι αυτήν οι νόμοι ισχύουν υπό ειδικές μόνον συνθήκες.
Ενώ η ανεργία καλπάζει και οι περιοριστικές πολιτικές πλήττουν σοβαρά την επιχειρηματική δραστηριότητα, οι μόνοι αμειβόμενοι στην ώρα τους γραφειοκράτες κάνουν ό,τι μπορούν για να πλήξουν το επιχειρείν και την ανάπτυξη της χώρας. Λες και δεν τους αφορά.
Στην Ελλάδα της ανεργίας, για να μπορέσει ένας επιχειρηματίας να ανοίξει κατάστημα τροφίμων, λόγου χάρη,
χρειάζεται αισίως περί τους 18 μήνες, παρά τις πομφόλυγες περί «φαστ τρακ» και διαδικασιών «one stop». Αυτές οι διαδικασίες αποτελούν μάλλον «αστεία γι αγρίους» και βέβαια στάχτη στα μάτια των ευρωπαϊκών και διεθνών θεσμών.
Μεγάλη βιομηχανία της χώρας, για παράδειγμα, που έχει επενδύσει πάνω από 36 εκατ. ευρώ τα χρόνια της κρίσεως, αγωνίζεται 32 μήνες τώρα για να επεκτείνει υπάρχουσες αποθήκες της οι οποίες θα τής επιτρέψουν να τονώσει την εξωστρέφειά της και άρα τις εξαγωγές μας. Επιχειρηματίας που προσπάθησε να ανοίξει κατάστημα τροφίμων στην Πελοπόννησο μας είπε ότι περιμένει 2 χρόνια την παροχή ρεύματος, αφού βεβαίως υπέστη τα πάνδεινα έως ότου πάρει και τις άλλες άδειες. Έλληνας επιχειρηματίας από το Βέλγιο που θέλησε να επενδύσει στην τουριστική κατοικία μαζί με ομάδα επενδυτών, αφού, όπως μας είπε, ταλαιπωρήθηκε περί τα πέντε χρόνια, με χαρτιά σφραγίδες και «δωράκια», τελικά τα βρόντηξε και τώρα επενδύει στην ορεινή Σλοβενία. «Αυτό που γίνεται στην Ελλάδα είναι έγκλημα κατά της οικονομίας και της κοινωνίας. Είναι επονείδιστοι αυτοί που το διαπράττουν επί μονίμου βάσεως», μας είπε ο συνομιλητής μας.
«Για το επιχειρείν στην Ελλάδα η γραφειοκρατία είναι ο πραγματικός Γολγοθάς του. Στις περισσότερες περιπτώσεις, για να μπορέσει να ιδρυθεί μία επιχείρηση εμπλέκονται πολλές δημόσιες υπηρεσίες που δεν έχουν καμία συνέχεια μεταξύ τους. Αποτέλεσμα αυτής της τραγελαφικής κατάστασης είναι οι καθυστερήσεις και οι συναφείς ταλαιπωρίες που έχουν υψηλό κόστος και, στην σημερινή συγκυρία, διώχνουν εταιρείες αντί να ενθαρρύνουν την ίδρυση καινούργιων». Αυτά υπογραμμίζει ερευνήτρια του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Αναπτύξεως (ΟΟΣΑ), που γνωρίζει καλά την Ελλάδα και την οικονομία της έχοντας καταγράψει και όλες τις «ιδιαιτερότητές» της.
Με βάση, εξάλλου, αυτές τις καταγραφές ο ΟΟΣΑ, ανεπισήμως, είναι εξαιρετικά απαισιόδοξος για τις δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας να ξεπεράσει το υφεσιακό περιβάλλον μέσα στο οποίο παραδέρνει. Αυτή δε η απαισιοδοξία γίνεται μεγαλύτερη όσο ο Οργανισμός διαπιστώνει ότι η χώρα είναι εντελώς απρόθυμη να ακολουθήσει τις συμβουλές του.
Σοβαροί Έλληνες οικονομολόγοι, όπως οι κ.κ. Μιχάλης Μασουράκης, Δημήτρης και Χρίστος Ιωάννου, υποστηρίζουν ότι, για να καταστεί βιώσιμο το ελληνικό οικονομικό οικοδόμημα, είναι επείγουσα και ζωτική η ανάγκη σε μεσο-μακροχρόνια βάση να ανατραπεί δραστικά η σημερινή διαστρεβλωμένη σχέση «διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων» προς «διεθνώς μη εμπορεύσιμων» υπέρ των πρώτων. Θα πρέπει, δηλαδή, τα διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα μας, από 19% του ΑΕΠ που αντιπροσωπεύουν σήμερα, να φθάσουν το 35% όσο πιο γρήγορα γίνεται.
Μία τέτοια ανατροπή, η οποία εξαρτάται αποκλειστικά από την ιδιωτική πρωτοβουλία, προϋποθέτει για μία εικοσαετία ρυθμούς ανάπτυξης 2% έως 3% ετησίως. Με το σημερινό γραφειοκρατικό κατεστημένο στην διοικητική μηχανή της χώρας, ο στόχος αυτός είναι ανέφικτος –κυρίως αν, ο μη γένοιτο, η Ελλάδα αποχωρήσει από την νομισματική σταθερότητα που προσφέρει το ευρώ.
Αν, λοιπόν, το ελληνικό επιχειρείν δεν παύσει να βιώνει τον Γολγοθά τού σήμερα, αύριο θα έχει μετακομίσει στην Βουλγαρία και στην Ρουμανία. Το δε παραγωγικό κενό που θα προκύψει για την χώρα δεν θα καλύπτεται από την «επιθετική διεθνή επαιτεία» που «οραματίζονται» τα απολιθώματα του χθες.
