του
Νικολά Σαρκοζύ*
Όσο μπορώ να θυμάμαι, από μικρός αγαπούσα πάντα την δράση. Αυτό που πάντοτε με γοήτευε ήταν η αλλαγή της καθημερινότητας, να καθιστώ προβλέψιμο το αδύνατο και να βρίσκω τα περιθώρια χειρισμών.
Η πολιτική δεν αποτελούσε οικογενειακή παράδοση. Μάλιστα, τα πάντα θα έπρεπε να με απομακρύνουν από αυτήν, μια και δεν είχα ούτε σχέσεις, ούτε περιουσία, δεν ήμουν υπάλληλος του κράτους –και είχα όνομα ξενικό, που θα είχε πείσει πολλούς να χαθούν στην ανωνυμία. Η πολιτική έχει αυτό το μοναδικό και τόσο απαιτητικό ενδιαφέρον: ασκείται με τον λαό, όχι εναντίον του, ούτε χωρίς αυτόν. Αγαπώ την ιδέα μιας κοινής δράσης προς έναν κοινό στόχο, για να δώσουμε ελπίδα σε εκατομμύρια ανθρώπους. Τόσοι άνθρωποι παραιτήθηκαν. Παραιτήθηκαν από την πίστη ότι το αύριο μπορεί να είναι περισσότερο ελπιδοφόρο, παραιτήθηκαν από ένα ευτυχέστερο μέλλον των παιδιών τους.
Θέλω εδώ να εξηγήσω ότι τίποτα δεν είναι μοιραίο γι αυτόν που θέλει πολύ να τολμήσει, να δοκιμάσει, να επιχειρήσει. Σε έναν κόσμο που κινείται με πολλαπλές ταχύτητες, η αποτελμάτωση είναι η πλέον παρακινδυνευμένη στάση για την χώρα μας, όπως και για κάθε Γάλλο. Αγαπώ να οικοδομώ, να ενεργώ, να λύνω προβλήματα. Πιστεύω ότι όλα αξίζουν και ότι, τελικά, η προσπάθεια πάντα ανταμείβεται. Ιδού οι αξίες μου. Να γιατί πολιτεύομαι, να τί δικαιολογεί για μένα να θέλω να αναλάβω τις μεγαλύτερες ευθύνες. Να τί θέλω να σάς πω.
Οι ηγέτες δίνουν το παράδειγμα. Τους καθοδηγεί η φιλοδοξία της δράσης. Σήμερα, η χώρα μου περνά μια βαθειά κρίση, η οποία πλήττει κατά πρόσωπο τους πολιτικά υπεύθυνους. Η κοινωνία μας χαρακτηρίζεται από την απουσία ελπίδας, ενώ σκοπός της πολιτικής είναι ακριβώς να τής δώσει ελπίδα. Αρνούμαι την μοίρα. Η λέξη, η ιδέα, οι συνέπειές της, μού είναι ανυπόφορες. Πολλοί άνθρωποι παραιτήθηκαν από την πίστη τους σε ένα καλύτερο αύριο. Η ενεργητικότητα που διασώζεται στην κοινωνία μας, δεν χρησιμοποιείται για πρόοδο, αλλά για την προστασία μας. Η προστασία από όλους και όλα μοιάζει να έχει γίνει το τελευταίο καταφύγιο παρά πολλών συμπατριωτών μας.
Αυτό είναι αρνητικό για την χώρα μας, η οποία μπορεί να πρωτοπορεί. Πρέπει, όμως, να έχει ηγέτες που να εμπνέονται από την κουλτούρα του αποτελέσματος. Από αυτά που κρίνονται όσοι λαμβάνουν αποφάσεις –και αυτές πρέπει να είναι μελετημένες αλλά γρήγορες. Ο δε ηγέτης δεν πρέπει μόνον να υπόσχεται, αλλά και να τηρεί ευλαβικά τις υποσχέσεις του.
Όταν ήμουν στο ύπατο αξίωμα της Γαλλικής Δημοκρατίας, είδα να μού προσάπτουν ότι υπερδραστηριοποιούμαι, ότι θέλω να προχωρώ ταχύτατα και ότι, τελικά, είμαι «υπερβολικός». Είναι μία μομφή η οποία ακολούθησε όλες τις φάσεις της σταδιοδρομίας μου, από τότε ακόμα που ήμουν πολύ μικρός. Πάρα πολύ βιαστικός, πάρα πολύ φιλόδοξος, άπληστος για ζωή. Και, είναι αλήθεια, αγαπώ την ζωή. Την αγαπώ τόσο που πάντα ήθελα να ζήσω στην ολότητά της, στο παρόν.
Πάντα απορούσα με αυτούς που με συμβούλευαν «να περιμένω». Λες και ο χρόνος μάς ανήκει και μπορούμε να τον αξιοποιούμε κατά την βούλησή μας. Για να λέμε την αλήθεια, ποτέ δεν άκουσα αυτούς που με συμβούλευαν να περιμένω. Γι αυτούς πάντοτε για μένα ήταν πάρα πολύ νωρίς, σίγουρα πριν γίνει πάρα πολύ αργά! Είδα τόσους που, περιμένοντας, δεν έκαναν τίποτε απολύτως, που το παράδειγμά τους με ενέπνευσε να κάνω ακριβώς το αντίθετο.
Προτιμώ να διακινδυνεύω τολμώντας, παρά να μετανιώνω γιατί δεν έπιασα την ευκαιρία που είχα. Παρομοίως, κάθε φορά που ασκούσα κάποιο λειτούργημα –εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό– ήμουν στο καθήκον μου από το πρώτο λεπτό της πρώτης ώρας της πρώτης ημέρας και δεν χαλάρωνα την προσπάθειά μου παρά στο τελευταίο. Δεν είσαι υπουργός μια ζωή και γνώρισα πολλούς που, την ώρα της αποχώρησης, σκέφτονταν τί ακόμα έπρεπε να κάνουν.
Δεν αισθάνομαι ότι «υπερβάλλω», πεπεισμένος ότι οι άνθρωποι πιστεύουν ότι οι «υψηλά ιστάμενοι» ποτέ δεν κάνουν αρκετά πράγματα. Αγαπώ να οικοδομώ, να ενεργώ, να λύνω προβλήματα. Έχω την αδυναμία να σκέπτομαι ότι πάντα υπάρχει μία λύση, μία δυνατότητα, ένα περιθώριο χειρισμών. Πιστεύω στην βούληση και στην αποφασιστικότητα. Δεν υποχωρώ μπροστά στην αποτυχία. Μού αρέσει η επιμονή. Σπανίως παραιτούμαι –για να τα λέμε όλα, ποτέ ή σχεδόν ποτέ.
Εργάζομαι σκληρά διότι, αντίθετα ίσως με την ιδέα που επικρατεί για μένα, αμφιβάλλω πολύ. Πιστεύουν ότι είμαι πολύ σταθερός στις πεποιθήσεις και έχουν κατά κάποιον τρόπο δίκιο. Αυτές οι πεποιθήσεις είναι το αποτέλεσμα τριάντα χρόνων πολιτικής ζωής, και αυτό δεν είναι λίγο. Ναι, σε τριάντα χρόνια δημόσιας ζωής απέκτησα την πεποίθηση ότι, για να ασκήσεις ισορροπημένη πολιτική, πρέπει πρώτα να εξασφαλίσεις την συνοχή του φυσικού εκλογικού σου σώματος, να το εμψυχώσεις, να το καθησυχάσεις και μετά να το ενθαρρύνεις να ανοιχτεί. Έχω την πεποίθηση ότι στο βάθος της γαλλικής κοινωνίας υπάρχει ένα ισχυρό αίτημα υπέρ της αποκαταστάσεως ορισμένων αξιών της δημοκρατικής δεξιάς: η εργασία, ο σεβασμός των αρχών, η οικογένεια, η ατομική ευθύνη. Και αυτό που χρόνια τώρα οδηγεί την δεξιά σε ήττα είναι ότι συνεχίζει να λυπάται που δεν είναι η αριστερά. Είμαι μάλιστα πεπεισμένος ότι καμμία χώρα στον κόσμο δεν μπορεί να φυγοπονεί και η Γαλλία, παρά τα αδιαμφισβήτητα πλεονεκτήματά της και το θαυμάσιο παρελθόν της, θα γίνει ανάμνηση αν δεν πάρει τα απαραίτητα μέτρα προσαρμογής στις αλλαγές του κόσμου.
Ωστόσο, η σταθερότητα των στέρεων πεποιθήσεών μου δεν αντιφάσκει καθόλου με την αμφιβολία που με συνοδεύει πάντοτε. Προσπαθώ να μην θεωρώ ποτέ δεδομένη βεβαιότητα μία παραδεκτή ιδέα, μία προφανή αλήθεια. Χρειάζομαι πολύ χρόνο για να καταλάβω και να αναλύσω μία κατάσταση. Γράφω τους λόγους μου με το χέρι, συχνά δε βιαστικά όσο και σχολαστικά. Δέχομαι πολλούς και διαφορετικών απόψεων συνομιλητές, για να βεβαιωθώ ότι γνωρίζω όλες τις πλευρές ενός δύσκολου ζητήματος. Δεν εντυπωσιάζομαι και πολύ από τις συνήθειες, τις συμβατικότητες, τους ολοκληρωμένους συλλογισμούς. Προτιμώ να αμφιβάλλω πολύ, πριν αποφασίσω, παρά να διστάζω συνέχεια για μία ειλημμένη απόφαση. Η αμφιβολία είναι όρος της κρίσης, ο δισταγμός ένα «εμπρός-πίσω» που δεν οδηγεί πουθενά.
*τ. Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας (2007-2012)
