του
Κώστα Χριστίδη*
Ήταν μία από τις λίγες, σωστές κατά περιεχόμενο δηλώσεις υψηλόβαθμων αξιωματούχων του «Σύριζα». Πράγματι, εξ αρχής, τρεις ήταν οι δυνατές εξελίξεις ως προς την «διαπραγμάτευση»: ή αυτή θα έκλεινε σε σχετικά σύντομο διάστημα με μέτρα οπωσδήποτε επώδυνα ή θα έκλεινε με σημαντική καθυστέρηση και με μέτρα πολύ πιο επώδυνα ή δεν θα ολοκληρωνόταν ποτέ με καταστρεπτικές συνέπειες για την ελληνική οικονομία και πιθανή κατάληξη την έξοδο από την ευρωζώνη.
Πιθανότατα βρισκόμαστε σε μία λίαν βεβαρημένη εκδοχή του δεύτερου σεναρίου. Ο κ. Τσίπρας και οι περί αυτόν μεταθέτουν διαρκώς την ημερομηνία επίτευξης της τελικής συμφωνίας, παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις τους. Ήδη παρήλθε άπρακτο και το «ορόσημο» της 20ης Μαρτίου, η δε προοπτική παραμένει άδηλος. Ταυτόχρονα, οι αντιφατικές δηλώσεις και εκτιμήσεις διαδέχονται η μία την άλλη. Από το «ούτε ένα ευρώ νέα μέτρα» μετακινηθήκαμε σε μέτρα της τάξεως του 2% επί του ΑΕΠ, τα οποία θα συνοδεύονταν από ισόποσα μέτρα ελάφρυνσης (τότε, όμως, γιατί μπαίνουμε σε μία διαδικασία μηδενικού δημοσιονομικού αποτελέσματος;) που, ωστόσο, θα ληφθούν μετά την επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5%, εν ολίγοις αβέβαιο το «εάν», το «πότε» και «για ποιους».
Η παράταση της αβεβαιότητας είναι άκρως επιβλαβής για την οικονομία. Η προώρως πανηγυρισθείσα ανάπτυξη μετετράπη (βάσει των ανακοινωθέντων στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ ) σε ύφεση. Οι επενδύσεις παραμένουν αόρατες και η ανεργία, συνεπακόλουθα, στα ύψη. Μόνο τον Ιανουάριο οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στην εφορία αυξήθηκαν κατά 1,6 δις ευρώ, τα «κόκκινα» δάνεια συνέχισαν την ανοδική πορεία τους, ενώ καταθέσεις 4 δις ευρώ περίπου φυγαδεύθηκαν από τις ελληνικές τράπεζες εντός του πρώτου διμήνου 2017.
Τα οφέλη από την ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση, όπως και από τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους παραπέμπονται στις καλένδες. Αντί άρτου, εξαγγέλλονται θεάματα: εξεταστικές επιτροπές για τα εξοπλιστικά προγράμματα υπουργίας Παπαντωνίου, για παλαιά και νέα σκάνδαλα στον χώρο της υγείας, για νέο γήπεδο του Παναθηναϊκού στην περιοχή Γουδή και ανάπλαση της Λεωφόρου Αλεξάνδρας (χωρίς να μας εμποδίζουν, αυτή την φορά, οι … κορμοράνοι!) ενώ επανέρχεται και ολίγη συνταγματική αναθεώρηση σε απροσδιόριστο βάθος χρόνου.
Υπήρχε η ελπίδα ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ θα διδασκόταν από τα οδυνηρά λάθη της «σκληρής διαπραγμάτευσης» του 2015. Ότι θα είχε αντιληφθεί την σημασία του χρόνου για τις οικονομικές εξελίξεις, τις βλαβερές συνέπειες της απραξίας και της αναβλητικότητας και την εντεύθεν ανάγκη λήψεως πρόσθετων και πλέον επώδυνων μέτρων. Ότι θα είχε συνειδητοποιήσει την σημασία της αξιοπιστίας, που πλήττεται από τις διαρκείς παλινωδίες, τις λογικές αντιφάσεις και τους άσκοπους λεονταρισμούς. Ατυχώς, η επανάληψη της ιδίας τακτικής ενέχει στοιχεία φαρσοκωμωδίας, η οποία πρέπει να τερματισθεί το ταχύτερο για να αποφύγουμε ανεπανόρθωτες εθνικές βλάβες.
*Νομικός – Οικονομολόγος
