του
Ηλία Καραβόλια
Οι μισθοί (2010-2016) έπεσαν μ.ο. 37,5% ενώ οι τιμές των αγαθών στην μεταποιητική βιομηχανία μόλις 2,7%. Συνέπεια αυτών; Το περιθώριο κέρδους των εταιρειών αυξήθηκε κατά 55%. Ο καθηγητής και φίλος Κ. Μελάς σε ένα σύντομο άρθρο του(https://slpress.gr/ oikonomia/giati-apetyche-i-eswteriki-ypotimisi/) αποκωδικοποιεί μελέτη του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ η οποία δείχνει το συστημικό - και εσκεμμένο κατ εμε- λάθος στο μοντέλο ερμηνείας της ανισορροπίας που παρουσίαζε επι χρόνια η ελληνική οικονομία.
Το συμπέρασμα ότι η οικονομία με την πτώση των μισθών θα γινόταν ανταγωνιστική και οτι μόνο έτσι θα πετυχαίναμε υποκατάσταση εισαγωγών- άρα θα κερδίζαμε μακροπρόθεσμα -είναι εξώφθαλμα ανορθολογικό. Η μή σωστή εκτίμηση και αξιολόγηση της συμβολής των μειωμένων μισθών στην πτώση γενικά του εθνικού εισοδήματος (χάσαμε το 25% του ΑΕΠ) είναι επίσης απόδειξη του εσφαλμένου συμπεράσματος.
Τι είδαμε τελικά; Το σύστημα της αυτόματης προσαρμογής τιμών ισορροπίας στην αγορά δεν δουλεύει. Θέλετε να μάθετε πως ο Σύνδεσμος Ελλήνων Βιομηχάνων (ΣΕΒ) ''εξηγεί'' την κατάσταση (Εβδομαδιαίο Δελτίο 8-2-2018); Λέει ότι ''...στη μεταποίηση οι τιμές διαμορφώνονται από τις διεθνείς τιμές'', το οποίο γενικά είναι μεν αποδεκτό αλλά όπως σωστά ρωτά ο Κ.Μελάς: γιατί τελικά δεν μειώθηκαν οι τιμές; (σημ: αφού κανείς δεν το απαγορεύει και θα συνιστούσε μάλιστα πλεονέκτημα για την επέκταση του μεριδίου της ελληνικής μεταποίησης στις αγορές).
Μην το ψάχνετε: το μοντέλο ερμηνείας της έλλειψης ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, ως προς τις τιμές, υποδεικνύει ως κύρια αιτία, αν όχι αποκλειστικά αυτή, το υψηλό κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος. Θαρρείς και δεν υπάρχουν άλλοι συντελεστές παραγωγής, μόνο το ανθρώπινο κεφάλαιο πρέπει να υποτιμηθεί.
Το λάθος είναι σκόπιμο. Η διοικητική παρέμβαση (πτώση μισθών) βούλιαξε την οικονομία σε ύφεση. Στόχος ήταν η ύφεση, όχι η ανάπτυξη. Για την ακρίβεια, στόχος ήταν η πτώση του μισθού, το πώς να γίνει φθηνός ο Έλληνας. Οι τιμές των προιόντων και των υπηρεσιών μας έπρεπε να προστατευτούν. Γιατί αν έπεφταν και αυτές, το ξένο χρήμα θα μπορούσε να ανταγωνιστεί στους λοιπούς συντελεστές παραγωγής το εγχώριο βιομηχανικό κεφάλαιο που ''προσαρμόστηκε'' μεταπολιτευτικά στα δεδομένα επίπεδα κόστους των λοιπών συντελεστών παραγωγής. Αυτό που έπρεπε να μειωθεί ηταν το μισθολογικό κόστος.
Όχι για να αλλάξει το ισοζύγιο εισαγωγών/εξαγωγών, όχι για να αποκτήσουμε εξαγώγιμο προιόν και υπηρεσίες, ούτε καν για να βελτιώσουμε την θέση μας στην διεθνή αγορά: στόχος ηταν να μειωθεί στον ισολογισμό των εγχώριων εταιρειών το κόστος προσωπικού. Γιατί μονο έτσι αυξάνεται το περιθώριο κέρδους. Με φθηνούς εργαζόμενους. Όμως φαίνεται ότι συμβαίνουν πάντα τα εξης δυο πράγματα (σε μια κλειστή κρατικοδίαιτη οικονομία που εισάγει και χρωστάει): και δεν αυξάνεται η παραγωγικότητα της εργασίας, αφου ο χαμηλότερος μισθός είναι αντικίνητρο, και δεν αυξάνεται η εγχώρια ζήτηση (πτώση μισθών σημαίνει χαμηλή αγοραστική δύναμη).
Η φύση της εργασίας εκδικήθηκε το λάθος στο μοντέλο. Το λάθος όμως είναι σκόπιμο, είναι παγκόσμιο, είναι αυθεντικό λάθος μιας συστημικής λογικής που εν ονόματι των ορθόδοξων οικονομικών (''όταν εισάγεις σαν οικονομία ρίχνεις τους μισθούς για να γίνεις ανταγωνιστικός'') επιμένει να απαξιώνει τον σπουδαιότερο παραγωγικό συντελεστή: το ανθρώπινο κεφάλαιο...
