Edition: International | Greek
MENU

Αρχική » Οικονομία

Το «μαξιλαράκι» και ο στραγγαλισμός της οικονομίας

Την ώρα που η κυβέρνηση «χτίζει» το περίφημο ταμειακό απόθεμα, στην ουσία στραγγαλίζει την πραγματική οικονομία

Από: EBR - Δημοσίευση: Τρίτη, 5 Ιουνίου 2018

Όμως η καθαρή έξοδος, με αποκλειστική ευθύνη της Κυβέρνησης, δεν είναι εφικτή. Και αυτό γιατί, σε αντιδιαστολή με τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη που βγήκαν από τα μνημόνια, η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ έχει ήδη ψηφίσει πρόσθετα μέτρα λιτότητας ύψους 5,1 δισεκατομμυρίων ευρώ για μετά την λήξη του τρέχοντος προγράμματος, έχει δεσμευτεί στην επίτευξη υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων για πολλά χρόνια μετά το 2018, έχει δεσμεύσει την δημόσια περιουσία της χώρας για έναν αιώνα, έχει συμφωνήσει η υλοποίηση των παρεμβάσεων για το χρέος να γίνει μετά το καλοκαίρι και έχει αποδεχθεί τον μηχανισμό ενισχυμένης και όχι μετα-προγραμματικής εποπτείας, που συνοδεύεται από αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις.
Όμως η καθαρή έξοδος, με αποκλειστική ευθύνη της Κυβέρνησης, δεν είναι εφικτή. Και αυτό γιατί, σε αντιδιαστολή με τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη που βγήκαν από τα μνημόνια, η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ έχει ήδη ψηφίσει πρόσθετα μέτρα λιτότητας ύψους 5,1 δισεκατομμυρίων ευρώ για μετά την λήξη του τρέχοντος προγράμματος, έχει δεσμευτεί στην επίτευξη υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων για πολλά χρόνια μετά το 2018, έχει δεσμεύσει την δημόσια περιουσία της χώρας για έναν αιώνα, έχει συμφωνήσει η υλοποίηση των παρεμβάσεων για το χρέος να γίνει μετά το καλοκαίρι και έχει αποδεχθεί τον μηχανισμό ενισχυμένης και όχι μετα-προγραμματικής εποπτείας, που συνοδεύεται από αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις.

του Χρήστου Σταϊκούρα*

Η Νέα Δημοκρατία επιθυμεί την καθαρή έξοδο από τα μνημόνια και την χρηματοδότηση της χώρας με χαμηλό κόστος δανεισμού.

Όμως η καθαρή έξοδος, με αποκλειστική ευθύνη της Κυβέρνησης, δεν είναι εφικτή. Και αυτό γιατί, σε αντιδιαστολή με τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη που βγήκαν από τα μνημόνια, η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ έχει ήδη ψηφίσει πρόσθετα μέτρα λιτότητας ύψους 5,1 δισεκατομμυρίων ευρώ για μετά την λήξη του τρέχοντος προγράμματος, έχει δεσμευτεί στην επίτευξη υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων για πολλά χρόνια μετά το 2018, έχει δεσμεύσει την δημόσια περιουσία της χώρας για έναν αιώνα, έχει συμφωνήσει η υλοποίηση των παρεμβάσεων για το χρέος να γίνει μετά το καλοκαίρι και έχει αποδεχθεί τον μηχανισμό ενισχυμένης και όχι μετα-προγραμματικής εποπτείας, που συνοδεύεται από αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις.

Αλλά, δυστυχώς, και το χαμηλό κόστος δανεισμού, κυρίως με κυβερνητική ευθύνη, δεν είναι εξασφαλισμένο. Εάν υπήρχε αξιοπιστία, σοβαρότητα και υπευθυνότητα, εάν είχε υλοποιηθεί ένα συνεκτικό πλαίσιο μεταρρυθμίσεων και ιδιωτικοποιήσεων, εάν είχαν αναληφθεί ήδη πρωτοβουλίες για την βελτίωση της βιωσιμότητας του χρέους και εάν η χώρα είχε ενταχθεί στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, τότε τα επιτόκια δανεισμού, με δεδομένο το ευνοϊκότερο ευρωπαϊκό περιβάλλον και την υψηλή διαθέσιμη ρευστότητα, θα ήταν ήδη χαμηλότερα και λογικά.
Με αυτά τα δεδομένα, είναι αναγκαία η δημιουργία ενός «διχτυού ασφαλείας». 

Η επιλογή της Κυβέρνησης είναι αυτή να γίνει με το «χτίσιμο» ταμειακού αποθέματος, «στραγγαλίζοντας» όμως την πραγματική οικονομία. Συγκεκριμένα, η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ:

1ον. Αντλεί χαμηλότερους πόρους από την δανειακή σύμβαση. Ο αρχικός χρηματοδοτικός προγραμματισμός έχει πλήρως ανατραπεί. Συγκεκριμένα, το τρέχον πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί με 4 αντί για 12 αξιολογήσεις. Ως αποτέλεσμα, οι δόσεις που εκταμιεύονται είναι χαμηλότερες τόσο των προβλέψεων της συμφωνίας όσο και των αναγκών της οικονομίας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του επικαιροποιημένου μνημονίου, δεν θα αξιοποιηθούν 27,4 δισεκατομμύρια ευρώ από τον προβλεπόμενο «χρηματοδοτικό φάκελο» του δανείου, οι οποίοι προσφέρονται με χαμηλό επιτόκιο.

Αντί αυτού, η Κυβέρνηση προχωρά σε σχετικά ακριβές εκδόσεις χρέους για να δημιουργήσει ταμειακό απόθεμα: Με τα επιτόκια των αγορών και τις επιτοκιακές διαφορές (spreads) να είναι υψηλότερα και πιο ευμετάβλητα άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Με την χώρα να απέχει ακόμη αρκετά από την απόκτηση επενδυτικής πιστοληπτικής διαβάθμισης. Και με την διευκολυντική νομισματική πολιτική της ΕΚΤ, με συμβατικά και μη συμβατικά μέτρα, να εκτιμάται ότι δεν θα συνεχιστεί επί μακρόν, γεγονός που θα σημάνει άνοδο των επιτοκίων.

2ον. Χρησιμοποιεί τις «κουτσουρεμένες δόσεις» του δανείου για δημιουργία ταμειακού αποθέματος, στερώντας πόρους από την πραγματική οικονομία. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στην τελευταία εκταμίευση του δανείου, τον Μάρτιο τού 2018, η δόση ανήλθε στα 5,7 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων 3,3 δισεκατομμύρια ευρώ «κατευθύνθηκαν» για δανειακές ανάγκες, μόλις 500 εκατ. ευρώ για εκκαθάριση ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου και 1,9 δισεκατομμύρια ευρώ «πήγαν» για δημιουργία ταμειακού αποθέματος.

3ον. Επιτυγχάνει υπερ-πλεονάσματα, υπερ-φορολογώντας τους πολίτες, προβαίνοντας σε κατασχέσεις και σε αναγκαστικά μέτρα είσπραξης και επιβάλλοντας εσωτερική στάση πληρωμών. Ενδεικτικά, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) υπο-εκτελείται. Συγκεκριμένα, οι δαπάνες του Προγράμματος έκλεισαν το 2017 στο χαμηλότερο ύψος της τελευταίας δεκαετίας, πολύ χαμηλότερα από τον στόχο. Με αυτό τον τρόπο η Κυβέρνηση, την διετία 2016-2017, στέρησε, σωρευτικά, 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ από την πραγματική οικονομία, προκειμένου να εμφανίσει ένα ακόμη υψηλότερο πρωτογενές πλεόνασμα. Ενώ το 2018, οι σχετικές δαπάνες συνεχίζουν να παρουσιάζουν υστέρηση έναντι του στόχου, με αυξητική μάλιστα τάση κάθε μήνα, η οποία ξεπερνάει τα 550 εκατ. ευρώ στο πρώτο τρίμηνο.

4ον. Καταφεύγει σε υπέρμετρο και σχετικά ακριβό εσωτερικό δανεισμό. Η Κυβέρνηση έχει μετατρέψει τo εργαλείο των πράξεων διαχείρισης ταμειακής ρευστότητας υπό την μορφή σύναψης συμφωνιών repos με τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, σε εργαλείο αναγκαστικού εσωτερικού δανεισμού. Ειδικότερα, τα repos ανέρχονταν στα 8,5 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2014. Τον Μάρτιο τού 2018, ανέρχονταν στα 22,5 δισεκατομμύρια ευρώ (+14 δισεκατομμύρια ευρώ ή +165% από το 2014, +7,5 δισεκατομμύρια ευρώ ή +50% από το 2017), αντιστοιχώντας στο 6,5% του συνολικού χρέους της Κεντρικής Διοίκησης. Επιβαρύνοντας το επιτοκιακό προφίλ και –ελαφρώς– την μέση σταθμική υπολειπόμενη φυσική διάρκεια του δημοσίου χρέους.

Η λύση συνεπώς θα έπρεπε να είναι η αξιοποίηση των αδιάθετων πόρων του δανείου, με δεδομένο μάλιστα ότι η Κυβέρνηση έχει πάρει δημοσιονομικά μέτρα που εκτείνονται και για μετά την λήξη του προγράμματος.
Επιπρόσθετα, η επίτευξη πρόσθετων εσόδων από ιδιωτικοποιήσεις (οι εκτιμήσεις για τα προσδοκώμενα έσοδα –σε σχέση με τον Αύγουστο του 2015– έχουν συρρικνωθεί κατά 50%), καθώς και η είσπραξη εσόδων από την επιστροφή κερδών της ΕΚΤ και των κεντρικών τραπεζών της Ευρωζώνης από την διακράτηση χρεογράφων του Ελληνικού Δημοσίου (ANFAs και SMPs), τα οποία είχαμε εξασφαλίσει το 2014 και πλέον, μετά το 2015, επαναδιαπραγματευόμαστε την είσπραξή τους στο πλαίσιο των μεσοπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους.

Και βέβαια, η δημιουργία των προϋποθέσεων για την διατηρήσιμη και μεθοδική έξοδο στις αγορές. Κάτι που η σημερινή Κυβέρνηση αδυνατεί να πράξει.

*Βουλευτής Φθιώτιδας, Τομεάρχης Οικονομικών της ΝΔ, Επίκουρος Καθηγητής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Γνώμη

Στη μνήμη του Θαλή Κουτούπη

Athanase PapandropoulosΑπό: Athanase Papandropoulos

Ένα από τα βιβλία του Θαλή που είχα προλογίσει, το 1987, ήταν αυτό που είχε τίτλο «Η Διαφήμιση και τα μυστικά της»

Ηλεκτρονική Έκδοση Τρέχοντος Τεύχους: 04/2021 2021

Περιοδικό

Τρέχον Τεύχος

04/2021 2021

Δείτε τα παλαιά τεύχη
Συνδρομή
Διαφημιστείτε
Ηλεκτρονική Έκδοση

Ευρώπη

Οι κρίσιμες Ευρωεκλογές του Ιουνίου 2024

Οι κρίσιμες Ευρωεκλογές του Ιουνίου 2024

Ας ξεκινήσουμε με μια θετική αισιόδοξη θεώρηση για το θεσμικό όργανο της Ένωσης, το μόνο που εκλέγεται από το 1979 με άμεση καθολική ψηφοφορία από τους ευρωπαίους πολίτες

Οικονομία

Πάνω από 1,25 δισ.συνδρομητές σε υπηρεσίες περιαγωγής στο 2024

Πάνω από 1,25 δισ.συνδρομητές σε υπηρεσίες περιαγωγής στο 2024

Μια ευρύχωρη δεξαμενή εσόδων για τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους παραμένουν οι υπηρεσίες περιαγωγής (roaming)

EURACTIV.com - Feeds

All contents © Copyright EMG Strategic Consulting Ltd. 1997-2024. All Rights Reserved   |   Αρχική Σελίδα  |   Disclaimer  |   Website by Theratron