Edition: International | Greek
MENU

Αρχική » Γνώμη

Έρχονται οι παλιές συνήθειες;

Αν μετά τα μνημόνια η χώρα επιστρέψει στα αντιπαραγωγικά πρότυπα του παρελθόντος, τότε θα την περιμένουν τα χειρότερα

Από: Athanase Papandropoulos - Δημοσίευση: Δευτέρα, 8 Οκτωβρίου 2018

Σχεδόν δέκα χρόνια ύφεσης και οκτώ χρόνια διαδοχικών προγραμμάτων διάσωσης και προσαρμογής, με πρωτοφανές μέγεθος και χαρακτήρα, είναι όμως ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα,στο πλαίσιο του οποίου, το εξωτερικό περιβάλλον άλλαξε.
Σχεδόν δέκα χρόνια ύφεσης και οκτώ χρόνια διαδοχικών προγραμμάτων διάσωσης και προσαρμογής, με πρωτοφανές μέγεθος και χαρακτήρα, είναι όμως ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα,στο πλαίσιο του οποίου, το εξωτερικό περιβάλλον άλλαξε.

του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου

Αν η Ελλάδα μπήκε στη μνημονιακή επιτήρηση, με αφορμή την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, αυτό οφείλεται σε συγκεκριμένους λόγους,που είχαν να κάνουν με τις δομές της οικονομίας,τις καταναλωτικές συμπεριφορές και βέβαια τις παραγωγικές στρεβλώσεις.

Έτσι, η συνολική ανταγωνιστικότητα στην Ελλάδα ήταν αδύναμη για τουλάχιστον δύο δεκαετίες πριν, λόγω στρεβλών δομών και εσωστρεφούς επιχειρηματικής δραστηριότητας που αντικατόπτριζε υπερβολικό κρατικό έλεγχο –σε συνδυασμό με ανεύθυνες δημοσιονομικές πολιτικές.

Ήτοι τα υψηλά δίδυμα ελλείμματα στο δημόσιο ταμείο και το εμπορικό ισοζύγιο, που καθιστούσαν αδύνατη την περαιτέρω ανάπτυξη. Ακόμα χειρότερα δε, η χώρα ήταν ελάχιστα ελκυστική και από επενδυτικής πλευράς, γεγονός ορατό και σήμερα.

Συνεπώς, όταν τα προβλήματα δεν μπορούσαν να καλυφθούν πλέον από την παγκόσμια ευφορία και τον αυξημένο δανεισμό που κυριάρχησε διεθνώς τα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα, η Ελλάδα μετατράπηκε στο κέντρο της προσοχής, παρά το μικρό μέγεθος της οικονομίας της, ακριβώς λόγω των παγκόσμιων επιπτώσεων που θα είχε μία ανεξέλεγκτη χρεοκοπία,χώρας –μέλους της ευρωζωνης.

Στο πλαίσιο έτσι τριών διαδοχικών προγραμμάτων, η Ελλάδα διασωθηκε μέσω πρωτοφανούς για τα παγκόσμια δεδομένα δανεισμού από τον «επίσημο τομέα», δηλαδή από κράτη και διεθνείς οργανισμούς.

Σχεδόν δέκα χρόνια ύφεσης και οκτώ χρόνια διαδοχικών προγραμμάτων διάσωσης και προσαρμογής, με πρωτοφανές μέγεθος και χαρακτήρα, είναι όμως ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, στο πλαίσιο του οποίου, το εξωτερικό περιβάλλον άλλαξε.

Κατά κύριο δε λόγο, η ευρωζώνη δημιούργησε ικανοποιητικούς μηχανισμούς για να ελαχιστοποιήσει την επίπτωση των κρίσεων που προκύπτουν από οικονομικές και χρηματοπιστωτικές ανισορροπίες.

Η δε Ευρώπη εμφανίζεται αποφασισμένη, μετά το Brexit, να εμβαθύνει την ολοκλήρωσή της, συμπεριλαμβανομένης της τραπεζικής και δημοσιονομικής ένωσης, ενώ η οικονομία της προχωράει σχετικά καλά. Η δε παγκόσμια ανάπτυξη είναι καλή, επιδεικνύοντας ίσως και υπερβολική διάθεση για ρίσκο και νέο δανεισμό.

Τα στοιχεία για το 2017 και η μέχρι τώρα πορεία για το 2018 δείχνουν ότι η οικονομία βρίσκεται σε τροχιά ανάκαμψης,πλην όμως η τελευταία δεν είναι αυτή που πρέπει για να αποκτήσει η χώρα μας ειδικά, τον απαραίτητο «οικονομικό δυναμισμό»που θα την βγάλει από τις αμαρτίες του παρελθόντος.

Όντως, τα δίδυμα ελλείμματα διορθώθηκαν. Ο κίνδυνος εξόδου από την ευρωζώνη, που αποτέλεσε αποτρεπτικό παράγοντα για επενδύσεις, είναι σήμερα εξαιρετικά χαμηλός. Έχουμε όμως ευάλωτο τραπεζικό σύστημα, υπό σχετικό καθεστώς κεφαλαιακών περιορισμών και μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

Ακόμα πιο σημαντικό, ωστόσο, είναι πως ο δημόσιος τομέας δεν περιορίστηκε σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας. Ο άμεσος και έμμεσος έλεγχος του κράτους μάλλον αυξήθηκε.

Όσοι σήμερα ελέγχουν την οικονομική πολιτική, κυβερνώντες και πιστωτές, εμφανίζονται ευχαριστημένοι που η οικονομία επιστρέφει προς μία κανονικότητα. Όμως, αν οι προ κρίσης συνήθειες παραμείνουν, οι ρυθμοί ανάπτυξης θα είναι συστηματικά χαμηλοί.

Κάποιες πλευρές καλλιεργούν την ιδέα ότι, τώρα με το τέλος του προγράμματος, η Ελλάδα θα απελευθερωθεί από τους περιορισμούς που τής επέβαλε το πρόγραμμα και θα συνεχίσει την φυσική της πορεία από όπου σταμάτησε πριν από δέκα χρόνια.

Αυτό αφορά πολιτικούς που μπορεί να μην επιθυμούν να αφήσουν τον υπερβολικό έλεγχο της οικονομίας, επιχειρήσεις που επιδιώκουν οφέλη από ειδική μεταχείριση, καθώς και ομάδες ειδικών συμφερόντων που είναι πρόθυμες να συμμετέχουν σε παιχνίδια αποκόμισης προσόδων. Με πιο άπλα λόγια, το πελατειακό σύστημα, δεν πρόκειται να παραδώσει αμαχητί τα όπλα.

Το τέλος του προγράμματος ξεκάθαρα σημαίνει λιγότερη προστασία. Η ελληνική οικονομία θα χρειαστεί να κερδίσει την εμπιστοσύνη όλων με το να γίνει περισσότερο ανοιχτή και λιγότερο ελεγχόμενη κεντρικά.

Εάν δεν ακολουθήσει αυτή την τροχιά, η τρέχουσα ανάκαμψη θα αποδειχθεί μόνον προσωρινή και οι κίνδυνοι θα γίνουν μεγάλοι. Πρόσφατες δε εξελίξεις στο ΧΑΑ και στον ευρύτερο χώρο των επιχειρήσεων επιβεβαιώνουν του λόγου το ασφαλές. Προσοχή λοιπόν.

Οι παλιές συνήθειες είναι πάντα παρούσες και αυτή τη φορά οι όποιες ζημιές προκληθούν από αυτές θα αποδειχθούν και μοιραίες. Διότι πολύ άπλα, κανείς δεν θα βάλει ξανά το χέρι στην τσέπη. Ας το έχουμε υπόψη μας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Γνώμη

Στη μνήμη του Θαλή Κουτούπη

Athanase PapandropoulosΑπό: Athanase Papandropoulos

Ένα από τα βιβλία του Θαλή που είχα προλογίσει, το 1987, ήταν αυτό που είχε τίτλο «Η Διαφήμιση και τα μυστικά της»

Ηλεκτρονική Έκδοση Τρέχοντος Τεύχους: 04/2021 2021

Περιοδικό

Τρέχον Τεύχος

04/2021 2021

Δείτε τα παλαιά τεύχη
Συνδρομή
Διαφημιστείτε
Ηλεκτρονική Έκδοση

Ευρώπη

Οι κρίσιμες Ευρωεκλογές του Ιουνίου 2024

Οι κρίσιμες Ευρωεκλογές του Ιουνίου 2024

Ας ξεκινήσουμε με μια θετική αισιόδοξη θεώρηση για το θεσμικό όργανο της Ένωσης, το μόνο που εκλέγεται από το 1979 με άμεση καθολική ψηφοφορία από τους ευρωπαίους πολίτες

Οικονομία

Πάνω από 1,25 δισ.συνδρομητές σε υπηρεσίες περιαγωγής στο 2024

Πάνω από 1,25 δισ.συνδρομητές σε υπηρεσίες περιαγωγής στο 2024

Μια ευρύχωρη δεξαμενή εσόδων για τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους παραμένουν οι υπηρεσίες περιαγωγής (roaming)

EURACTIV.com - Feeds

All contents © Copyright EMG Strategic Consulting Ltd. 1997-2024. All Rights Reserved   |   Αρχική Σελίδα  |   Disclaimer  |   Website by Theratron