του Αθ. Χ. Παπανδρόπουλου
Oι αγορές είναι ευαίσθητες και επειδή τα τελευταία χρόνια κάηκαν ουκ ολίγες φορές, σήμερα σ τις παραμικρές αναταράξεις βλέπουν τα χειρότερα.
Αυτό συμβαίνει λοιπόν με την κρίση στις ευρω-ιταλικές σχέσεις και με την περίφημη ελληνική έξοδο από τα μνημόνια.
Οι αγορές φοβούνται ότι και στις δύο περιπτώσεις κάτι μπορεί να μην πάει καλά και η διεθνής οικονομία να μπει σε νέες περιπέτειες.
Από την άποψη αυτή λοιπόν, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι ευάλωτο και όσο δεν βρίσκονται σοβαρές λύσεις στην τραπεζική ανακεφαλαιοποίηση και τα κόκκινα δάνεια, οι φόβοι για την βιωσιμότητά του, θα είναι πάντα υπαρκτοί.
Και από αυτή την οπτική γωνία, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας συγκεκριμένα γεγονότα και να αξιολογήσουμε τη σημασία τους.
Παρά το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της κρίσης της Ελλάδας απαιτήθηκαν 64 δισεκατομμύρια ευρώ για την επιβίωση των τραπεζών και το ελληνικό τραπεζικό σύστημα χρεοκόπησε δύο φορές και ανακεφαλαιοποιήθηκε τρεις φορές, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες που έχουν απομείνει παραμένουν στο «κόκκινο», χωρίς να μπορούν να χρηματοδοτήσουν την οικονομία.
Οι μετοχές τους εξάλλου έχασαν περισσότερα από 2,5 δισ. ευρώ, σημειώνοντας απώλειες 30% τις τελευταίες 5 εβδομάδες, μετά και τις ανακοινώσεις των αδύναμων αποτελεσμάτων εξαμήνου, καθώς οι επενδυτές θεωρούν ότι ο ρυθμός μείωσης των «κόκκινων» δανείων είναι απογοητευτικός, οι ισολογισμοί τους παραμένουν αδύναμοι, ενώ η ανάγκη για κεφαλαιακή ενίσχυση αποτελεί ζητούμενο,την ώρα που η καθαρή ροή τραπεζικής χρηματοδότησης προς την οικονομία είναι αρνητική.
Οι τράπεζες έτσι συρρικνώνονται ως χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί και αυτό παρασύρει καθοδικά την κερδοφορία τους.
Τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα αποτελούν περίπου το 50% του ενεργητικού τους ενώ τα περισσότερα κεφάλαιά τους αποτελούνται από αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις έναντι του Ελληνικού Δημοσίου.
Αυτή η κατάσταση, σε συνδυασμό και με την οικονομική κρίση, την περασμένη εβδομάδα, οδήγησε τα μεν funds που έχουν φορτωθεί ελληνικές τραπεζικές μετοχές να τις πουλήσουν, βλέποντας ότι τίποτε δεν μπορούν να κερδίσουν από αυτές.
Εδώ όμως θα πρέπει να επισημάνουμε μια ιδιαίτερη κατάσταση που επικρατεί στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών.
Δεν υπάρχουν άλλοι παίκτες, εκτός από τα ίδια αυτά τα funds που πουλάνε, η αγορά είναι ρηχή, εγχώριοι επενδύτες σοβαρού μεγέθους δεν υπάρχουν και καθώς δεν βρίσκεται αγοραστής, οι μετοχές καταρρέουν.
Όπως αναφερόταν στην αγορά εξάλλου, «αν είσαι, π,χ., διαχειριστής hedgefund από το Κονέκτικατ, πέρα από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ισολογισμοί των ελληνικών τραπεζών, δύσκολα μπορείς να καταλάβεις και τον νέο ρόλο του υπουργού Επικρατείας Αλέκου Φλαμπουράρη, ως επόπτη του χρηματοπιστωτικού συστήματος».
Τα funds με short θέσεις στις ελληνικές τράπεζες, όπως το Oceanwood Capital Mgmt LLP, δεν έχουν πειστεί ότι οι τράπεζες μπορούν να καθαρίσουν τα βιβλία τους χωρίς να «κάψουν» σημαντικά κεφάλαια.
Η αγορά δεν δείχνει να πείθεται επίσης με τη σχεδιαζόμενη στήριξη των ελληνικών τραπεζών μέσω της δημιουργίας εταιρειών ειδικού σκοπού (Asset Management Company ή Asset Protect Scheme), ενώ τα ομόλογα που θα εκδίδουν αυτές θα μπορούν να διατεθούν σε επενδυτές και να διακινούνται στη δευτερογενή αγορά δημιουργώντας έτσι και μια αγορά μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs).
Τo σύστημα αυτό θα σώσει προς το παρόν την κατάσταση και θα ευνοήσει τις τράπεζες παρέχοντάς τους μεγάλη ρευστότητα, κάτι που είναι αναγκαίο. Αυτό όμως χρειάζεται έγκριση από την Ευρώπη.
Κυβερνητικές πηγές λένε ότι σε κάποιο τέτοιο σχήμα θα συμφωνήσει η Ευρώπη, αλλά θέλουν και τη σύμφωνη γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού, της περίφημης DGCom για να υποστηριχθεί το σύστημα από εγγυήσεις του δημοσίου. HDGCom όμως αυτό δεν θα το εγκρίνει καi τελικά θα πρέπει να φτιαχτεί ένα σύστημα χωρίς εγγυήσεις του δημοσίου.
Και σε αυτή την περίπτωση oi τιμές στις οποίες θα αγοραστούν τα ελληνικά ομόλογα θα είναι πολύ χαμηλές αν βγουν υπό το ελληνικό δίκαιο, διότι θα είναι ομόλογα πτωχευμένης χώρας, ή θα έχουν πολύ υψηλά επιτόκια, αν βγουν υπό διεθνές δίκαιο, πάλι επειδή είναι ομόλογα πτωχευμένης Χώρας.
Αυτή είναι η εξήγηση του προβλήματος που παρουσιάστηκε στις τραπεζικές μετοχές σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Reporter.gr και δεν είναι οι μύθοι ούτε περί κερδοσκόπων, ούτε περί αυξήσεων κεφαλαίου των τραπεζών.
Και μη ξεχνάμε ότι ο κρίσιμος παράγοντας για τον οποίο οι αγορές (κακοί κερδοσκόποι) ξεπουλάνε ελληνικές μετοχές ή μας διαλύουν τα ομόλογα είναι ότι δεν βλέπουν προοπτικές κέρδους.
Και δεν βλέπουν προοπτικές κέρδους επειδή έχουν απέναντί τους μια κυβέρνηση σε προεκλογικό πανικό που τα δίνει όλα σε υποσχέσεις, που σταμάτησε τις μεταρρυθμίσεις και τις αποκρατικοποιήσεις και που είναι έτοιμη να φάει κάθε ευρώ από τα δημόσια ταμεία γιο να εξαγοράσει ψήφους.
Ε, λοιπόν, με τέτοια κυβέρνηση, οι αγορές πιστεύουν ότι καμμία ανάπτυξη δεν θα μπορέσει να υπάρξει.
Άρα πάλι αδιέξαδα στον ορίζοντα, τα οποία ποιος θα τα πληρώσει?
