Του
Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Στον κόσμο που ζούμε, τίποτε δεν είναι άσχετο με τις ιστορικές του πραγματικότητες. Έτσι, αυτοί που ομηροποιούν αθώους στον αραβο-ισλαμικό κόσμο και θρασύδειλα δολοφονούν συνανθρώπους του, στη Δύσηκυρίως,, ασφαλώς και αποτελούν την συνέχεια μίας ιστορικής πραγματικότητας.
Αυτήν δε την πραγματικότητα, για τον αραβο-ισλαμικό κόσμο, περιγράφει με μοναδική διαύγεια ένας κορυφαίος Άραβας ιστορικός και κοινωνιολόγος, ο Ιμπν Χαλντούν, στο πολύ σημαντικό έργο του που φέρει τον τίτλο«Προλεγόμενα» και το οποίο κυκλοφόρησε περί το 1380.
Όπως αναφέρουνιστορικοί, οι οποίοι έχουν μελετήσει το έργο του, ο Ιμπν Χαλντούν, ο οποίος γεννήθηκε στην Τύνιδα το 1332, αποτελεί την μεγαλύτερη φυσιογνωμία που εμφανίστηκε στον χώρο των κοινωνικών επιστημών από την εποχή του Αριστοτέλη ως αυτήν του Μακιαβέλλι.
Κατά τον Άρνολντ Τόϋνμπυ, ο Ιμπν Χαλντούν, στα Προλεγόμενα, συνέλαβε και διατύπωσε μία φιλοσοφία της ιστορίας που, αναμφίβολα, αποτελεί το μεγαλύτερο στο είδος του έργο, το οποίο δημιουργήθηκε ποτέ από οποιαδήποτε διάνοια, σε οποιαδήποτε εποχή και σε οποιονδήποτε τόπο.
Για πρώτη φορά στην ισλαμική σκέψη, η ιστορική αιτιοκρατία γίνεται αντιληπτή ως ένα δόγμα, που απορρέει αποκλειστικά από την αντικειμενική ανάλυση των γεγονότων και του περιβάλλοντος.
Ιδού, λοιπόν, ορισμένα αποσπάσματα για το πως έβλεπε ο Ιμπν Χαλντούν τους συμπατριώτες του, στον τόμο Ι, σελ. 270, του βιβλίου του:«Όταν οι Άραβες κατακτούν μια χώρα: γρήγορα επέρχεται η ερείπωσή της. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ofΆραβες είναι βάναυσος λαός.
Ο χαρακτήρας τους διαμορφώθηκε έτσι από την τραχειά ζωή που ζουν, ώσπου η τραχύτητα έγινε δεύτερη φύση τους. Μάλιστα, απολαμβάνουν κιόλας την τραχειά ζωή τους, γιατί τους επιτρέπει να αποσείουν τον ζυγό της εξουσίας και να αποφεύγουν την πολιτική ποδηγέτηση.
»Ένας τέτοιος χαρακτήρας, όμως, αντίκειται στην διάδοση του πολιτισμού και την αντιστρατεύεται.
Έτσι, η αγαπημένη τους απασχόληση είναι να μετακινούνται διαρκώς και να περιπλανώνται στην έρημο, κι αυτό δεν συμβιβάζεται με την ήσυχη και εδραία ζωή, από την οποία εξαρτάται η ανάπτυξη του πολιτισμού. Έτσι, για παράδειγμα, όταν χρειάζονται πέτρες για να υποβαστάζουν τα τσουκάλια τους, γκρεμίζουν ένα κτίριο.
Με τον ίδιο τρόπο, παίρνουν ορθοστάτες και πασσαλάκια από την σκεπή ενός σπιτιού για να στήσουν τα αντίσκηνο τους. Αποτέλεσμα του τρόπου που ζουν είναι ότι η ίδια η παρουσία τους είναι εχθρική για την ύπαρξη οικοδομημάτων, που αποτελούν το ίδιο το θεμέλιο του πολιτισμού.
«Αυτά για την γενική τους νοοτροπία. Επιπρόσθετα, συνηθίζουν να ληστεύουν άλλους λαούς και τα πλούτη τους τα μαζεύουν με την αιχμή των δοράτων τους. Οι λεηλασίες στις οποίες επιδίδονται δεν έχουν όρια. Αρπάζουν κάθε λογής περιουσιακά στοιχεία, έπιπλα ή σκεύη, που πάνω τους πέφτει το μάτι τους. Γι αυτό, όταν η κατάκτηση και η καθυπόταξη μιας χώρας τους επιτρέπουν να ικανοποιήσουν τις ορέξεις τους, σύντομα βάζουν τέρμα σε όλους τους καθιερωμένους κανόνες που περιφρουρούν την ιδιοκτησία και έτσι καταστρέφουν τον πολιτισμό».
Ο Άραβας διανοούμενος συνεχίζει: «Προσέξτε πως όλες οι χώρες του κόσμου που κατακτήθηκαν και εξουσιάσθηκαν από Άραβες, είδαν τον πολιτισμό τους να καταστρέφεται, τον πληθυσμό τους να σκορπίζει, ακόμα και το ίδιο το έδαφος να μεταμορφώνεται ολοφάνερα.
Έτσι, η Υεμένη είναι ρημαγμένη, εκτός από λίγες περιοχές. Και το Ιράκ, επίσης, που τόσο ανθηρό ήταν κάτω από την κυριαρχία των Περσών, έχει ερημωθεί. Το ίδιο συμβαίνει σήμερα και με την Συρία. Στην Βόρεια Αφρική και το Μαγκρέμπ, όπου εισέβαλαν οι Μπανού Χιλάλ και οι Μπανού Σουλαϊμ στις αρχές του πέμπτου αιώνα της μουσουλμανικής εποχής και έσπερναν τον όλεθρο επί τριακόσια πενήντα χρόνια, εξακολουθούν να κυριαρχούν ερείπια και συντρίμμια.
Στην μουσουλμανική θρησκεία, που απευθύνεται στο κάθε τι και επιδιώκει να προσηλυτίσει όλους τους ανθρώπους με την πειθώ ή με την βία, το τζιχάντ —ο ιερός πόλεμος- είναι υποχρεωτικό. Επομένως, στο Ισλάμ, το χαλιφάτο και η βασιλεία -δηλαδή, η πνευματική και η κοσμική εξουσία- συνάπτονται, για να ενωθούν όλες οι προσπάθειες προς έναν κοινό σκοπό ... Απεναντίας, οι άλλες θρησκείες δεν απευθύνονται στο κάθε τι και ο ιερός πόλεμος δεν επιτρέπεται στους οπαδούς τους, παρά μόνον σε περίπτωση αυτοάμυνας...».
Αυτό και άλλα πολλά, εξόχως ενδιαφέροντα, γράφει ο Ιμπν Χαλντούν, τον οποίον καλά θα έκαναν να διαβάσουν κάποιες εγχώριες «προοδευτικές»ψυχές αλλά και οι σύμβουλοι του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τράμπ.
Ασφαλώς δε η ανάγνωση των «Προλεγομένων» θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμη σε όλους αυτούς που κατηγορούν για «ισλαμοφοβία» και «ρατσισμό»όσους θέλουν να βλέπουν την πραγματικότητα και να καταλαβαίνουν ποιόί ενίοτε την εκπροσωπούν με πράξεις, έργα και λόγια.
