Της
Αλεξάνδρας Πίττα- Χαζάπη*
Την αρχική αμηχανία στελεχών και επιχειρηματιών να αντιμετωπίσουν μ8ια εντελώς απρόβλεπτη και πρωτόγνωρη κατάσταση που προέκυψε από την οικονομική κρίση, διαδέχθηκαν γρήγορα η επισταμένη έρευνα και οι τεκμηριωμένες προτάσεις.
Αυτό όμως, έγινε με τρόπο που αναθεωρεί σε σημαντικό μέρος σχετικές νοοτροπίες και αντιλήψεις. Η οικονομική κρίση μας αναγκάζει, πλέον, να χρησιμοποιήσουμε λανθασμένα, από μεγάλο αριθμό επιχειρηματιών και στελεχών μέχρι σήμερα.
Συνειδητοποιήθηκε δηλαδή ότι η άσκηση αποτελεσματικής οργάνωσης και διοίκησης για την επίτευξη στόχων, δεν επαρκεί και δεν μπορεί να αναφέρεται μόνο στην αξιοποίηση υλικών και άυλων πόρων. Χρειάζεται να επεκταθεί σε όλο το φάσμα λειτουργίας και παρουσίας μιας επιχείρησης, βλέποντας την ως ζωντανό οργανισμό απόλυτα συνδεμένο με την κοινωνία σε όλες τις δράσεις της, αλλά και να συνεργαστεί με τις άλλες επιχειρήσεις.
Τα πράγματα αλλάζουν ραγδαία, είναι απρόβλεπτα, δεν χωράνε συνταγές ή προσχεδιασμένες λύσεις.
Για να αντιμετωπιστούν χρειάζεται να προσαρμοστεί με τις νέες συνθήκες ο τρόπος σκέψεις και η συμπεριφορά των ανθρώπων και των επιχειρήσεων.
Αποδείχθηκε, επίσης ότι καμιά επιχειρηματική δράση δεν μπορεί να αποδώσει αν δεν πηγάζει από ένα κέντρο απειράριθμων ομόκεντρων κύκλων, όλοι το ίδιο ουσιώδεις και καίριοι, καθένας με τη χρησιμότητα και σημασία του, και αν δεν συνοδεύεται από πρωτοτυπία, τόλμη, ενθουσιασμό των εργαζόμενων και ποιότητα υπηρεσιών.
Έννοιες, όπως το όραμα, η καινοτομία, η στρατηγική, η ηγσία-διαχείρηση, η εταιρική διακυβέρνηση, η ενημέρωση, η κοινωνική ευθύνη των επιχειρήσεων, οι σχέσεις και τα κίνητρα, το περιβάλλον, αποκτούν αναγκαστικά νέο περιεχόμενο. Την ίδια στιγμή αξίες όπως η ειλικρίνεια, η εμπιστοσύνη, η συνέπεια επανέρχονται ως κομβικά στοιχεία της επιχειρηματικής δράσης για να δημιουργήσουν το περιεχόμενο και την ποιότητα κάθε εταιρικής πολιτικής.
Οι νέες προκλήσεις του εμπορικού περιβάλλοντος
Στην προσπάθεια να ξεπεραστούν πρωτόγνωρα προβλήματα που γέννησε και γεννά η χρηματοοικονομική κρίση, εξετάστηκε και κατανοήθηκε ο κομβικός ρόλος μιας σειράς επιμέρους θεμάτων.
Έστω και αν αρκετά από αυτά ήταν εν πολλοίς έξω από το πεδίο εφαρμογής του, το Μάνατζμεντ κλήθηκε να σχεδιάσει στρατηγικές λαμβάνοντας υπόψιν τα πολλά ετερόκλητα στοιχεία που συνθέτουν το εμπορικό περιβάλλον όπως: η εμφάνιση και η ταχύτατη διάδοση του διαδικτύου, η παγκοσμιοποίηση, η μετατόπιση μεγάλων πληθυσμιακών ομάδων και η ανάμιξη των κοινωνικών χαρακτηριστικών τους, με όσα αυτό συνεπάγεται, η αναζήτηση, η σημασία και η ανάδειξη του τοπικού αντίθετα στο διακρατικό, η ισχυροποίηση του καταναλωτή, που έχει πλέον τα Μέσα και τη δυνατότητα να αντιδράσει και να επιβάλλει πολύ ευκολότερα από παλιά τους όρους του ως κανόνες της Πολιτείας, ο ρόλος του κοινωνικού εταίρου και η ανάγκη να προσαρμοστεί αμέσως η λειτουργία μιας επιχείρησης σε διεθνή συστήματα που εισάγονται ως αποτελέσματα (κανόνες, δίκαιο) επιστημονικών συμπερασμάτων.
Ανήκω σε μια γενιά και μια οικογενειακή επιχείρηση – με πάνω από 80 χρόνια λειτουργίας και ανάλογης εμπειρίας- που πίστεψε και πιστεύει ότι η παράδοση εκσυγχρονίζεται και δεν αφορίζεται ή εγκαταλείπεται, ότι οι δράσεις του χθες δημιούργησαν το σήμερα, το οποίο με τη σειρά του δημιουργεί το αύριο και ότι η ελληνική επιχείρηση πρέπει να βασίσει τη στρατηγική της σε στοιχεία διαφορετικότητας και μοναδικότητας για να πετύχει.
Διδάχτηκα και πίστεψα την υποχρέωση της συνολικής, και όχι της αποσπασματικής λειτουργίας.
Η συλλογική δράση είναι αποτελεσματικότερη της ατομικής. Χωρίς να χάνεται η φυσιογνωμία της κάθε επιχείρησης πρέπει οι σχεδιασμοί να εξετάζουν παραμέτρους και δυνατότητες σε συμφωνημένες κατευθύνσεις για την ανάπτυξη ενός κλάδου, για κοινή δράση όλων των συντελεστών στις διαδικασίες παραγωγής – ελέγχου κάθε προϊόντος, για την προβολή ομοειδών προϊόντων, ακόμα και τη δημιουργία νέων προϊόντων με συνεργασία επιχειρήσεων, όπως συνέβη με τη Δέλτα και την Αττική Μελισσοκομική Εταιρεία, για την αναβάθμιση και διεύρυνση της σχέσης με τον καταναλωτή.
Αναφέρομαι σε μια μακροπρόθεσμη και πολυσύνθετη δράση πια, που ο προγραμματισμός της πρέπει να έχει οριστεί με σαφήνεια, ρεαλισμό και ειλικρίνεια. Περιέχει δηλαδή το όραμα, τις αρχές και τις αξίες κάθε επιχείρησης. Αυτό σημαίνει ότι η διοίκηση πηγάζει από την ψυχή σου, ότι είναι κομμάτι της προσωπικότητας σου.
Εγκαταλείπεται ως ξεπερασμένο το πρότυπο του επαγγελματία που απλώς εφαρμόζει γνώσεις ή στερεότυπους και μονοδιάστατους προγραμματισμούς. Ο Μάνατζερ είναι η ψυχή της εταιρείας με ρόλο άμεσο και αυθεντικό και ο ρόλος του επιβάλλει να έχει όσο γίνεται ευρύτερη ενημέρωση και καθολικότερη θέαση.
Αποδείχθηκε ακόμα ότι η εφαρμογή ενός Μάνατζμεντ με παρόμοιο περιεχόμενο έφερε ενθουσιασμό και ενεργητικότητα. Τα στελέχη της επιχείρησης πήραν πρωτοβουλίες, αναπτύχθηκαν σχέσεις ειλικρίνειας, εμπιστοσύνης, δημιουργικότητας, ο ανταγωνισμός μεταξύ τους δεν ευτελίστηκε σε μικροσκοπιμότητα, η κρίση ανέδειξε τη συντροφικότητα, την ευρηματικότητα, τη φαντασία, την καινοτομία, όπου ήξερε καθένας τι και γιατί το κάνει, χωρίς να σπαταλιούνται ενέργειες και χρόνος.
Βρέθηκαν, με καινούριες ματιές, νέες λύσεις σε παλιά και νέα προβλήματα, ενώ σε πολλές περιπτώσεις μπόρεσαν να προβλεφθούν και να αντιμετωπιστούν μικρές ή μεγάλες επιχειρησιακές κρίσεις.
Υπάρχουν παραδείγματα ως αποδείξεις. Αρκετές ελληνικές επιχειρήσεις κατάλαβαν έγκαιρα ότι χωρίς όραμα και αξίες δεν αναπτύσσονται στρατηγικές και δεν αποδίδουν τα οποιαδήποτε μέτρα.
Τοποθέτησαν στο κέντρο της δράσης τους την εξωστρέφεια, την επιχειρηματικότητα, την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα και ως βασική προτεραιότητα, την ενίσχυση των εξαγωγών με την προώθηση των παραδοσιακών προϊόντων σε κάθε αγορά του κόσμου.
Η Αττική Μελισσοκομική ανήκει σε αυτές. Η διάφανη σχέση που θεμελιώσαμε εδώ και δεκαετίες με τους εργαζόμενους και τους καταναλωτές, σχέση εμπιστοσύνης με ισχυρούς δεσμούς, είναι το σημαντικότερο – από πολλά άλλα- στοιχείο που πιστεύουμε ότι θα βοηθήσει την εταιρεία να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τα οποιαδήποτε προβλήματα προκύψουν.
*Διευθύνουσα σύμβουλος Αττική Μελισσοκομική Εταιρεία
