του Ανδρέα Ανδριανόπουλου
Με την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία πολλές χώρες της Δύσης, με προεξάρχουσες τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση, προχώρησαν σαν τιμωρία στην κατάσχεση πολλών περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας. Λογικά αυτό έγινε σαν εκδήλωση οργής η και αντιποίνων εναντίον της επιθετικότητας του Κρεμλίνου από τις δημοκρατικές χώρες της Δύσης. Φαίνεται πως με αυτόν τον στόχο έχουν μέχρι τώρα κατασχεθεί ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ύψους περίπου 300 δισ. δολλαρίων που ήσαν τοποθετημένα την εποχή εκείνη σε δυτικά τραπεζικά ιδρύματα.
Πολλοί σήμερα ισχυρίζονται πως η κοινή λογική επιβάλλει ώστε τα κατασχεθέντα περιουσιακά στοιχεία θα πρέπει να κατευθυνθούν προς την Ουκρανία, ώστε να αποζημιωθεί αυτή για τις ζημιές που έχει υποστεί απο την Ρωσία στην διάρκεια του πολέμου, για να βοηθηθεί για τον πόλεμο που διεξάγει και για να χρηματοδοτηθει η προσπάθεια ανασυγκροτησής της. Όλα αυτά βέβαια χρειάζονται εκτεταμένη σκέψη και μια σειρά από σοβαρές θεωρήσεις. Κάποιες έχουν σκεψη με αυτή την ίδια την εσωτερική λειτουργία των δυτικών κοινωνιών. Και κάποιος άλλες με την φύση του πολέμου που διεξάγεται και με τον γενικότερο ρόλο της Δύσης απέναντί του.
Καθ’όσον αφορά την εσωτερική λειτουργία των δυτικών κοινωνιών τίθεται ενα σοβαρό θέμα πίστης στις λειτουργίες της λεγόμενης ελεύθερης οικονομίας. Οι καταθέσεις στις τράπεζες έχουν την έννοια της αφάλειας και της προστασίας τους από τις όποιες κυβερνητικές πολιτικές αποφάσεις. Η κατάσχεση αυτή καθ’ εαυτή, συνιστά μιά ανωμαλία για τις εσωτερικές λειτουργίες μιάς φιλελεύθερης κοινωνίας. Πολύ περισσότερο προβληματική είναι η συζήτηση για ενδεχόμενη χρήση των περιουσιακών αυτών στοιχείων προς όφελος της Ουκρανίας. Διότι θα προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στην εύρυθμη λειτουργία στο τραπεζικό σύστημα των δυτικών χωρών κλονίζοντας την πεποίθηση πολλών για την ασφάλεια των όποιων σχετικών τοποθετήσεων και κατάθέσεων. Ένας τέτοιος κλονισμός εμπιστοσύνης δεν είναι σίγουρον που μπορεί ακριβώς να οδηγήσει. Ιδίως αν λάβει καποιος υπ’ όψιν του πώς πολλά απο τα κατασχεθέντα περιουσιακά στοιχεία δεν ανήκουν μόνο στο επισημο ρωσικό κράτος αλλα και σε Ρώσους ιδιώτες με καταθέσεις η τοποθετήσεις σε δυτικές χώρες. Η σχετική έλλειψη εμπιστοσύνης μπορεί να προκαλέσει σοβαρά μακροχρόνια ζητήματα.
Ένα άλλο εξίσου σοβαρό ζήτημα αφορά στην λήψη μέτρων για εμπόλεμη χώρα από χώρες που δεν μετέχουν επίσημα στη σύγκρουση - ανεξάρτητα αν καταδικάζουν τις κινήσεις μιας των εμπολέμων. Η κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων είναι μιά άκρως επιθετική πράξη. Και η διάθεσή τους υπέρ ενός των αντιμαχομένων λαμβάνει χροιά καθαρής επιθετικής ενέργειας. Πώς δεν μετέχεις άμεσα σε μιά διαμάχη και ταυτόχρονα δημεύεις περιουσιακά στοιχεία μιάς χώρας διαθέτοντάς τα στα χέρια μιάς άλλης; Άλλο πράγμα είναι αν έχει κηρυχθεί πόλεμος και κάτι εντελώς διαφορετικό η καταδίκη, σαν επιτιθέμενου, ενός των αντιμαχομένων. Η δήμευση περιουσιακών στοιχείων έχει την έννοια της άμεσης συμμετοχής. Με άγνωστες επί του παρόντος συνέπειες. Η διάθεση των διαθέσιμων ποσών για την ενίσχυση λχ της Ουκρανίας δεν είναι σίγουρο αν έχει φιλανθρωπική διάσταση. Κάποιος ευκολα θα μπορούσε να μιλήσει γιά κλοπή περιουσίας με μελλοντικές ενδεχόμενα σιβαρές περιπλοκές. Τι θα συμβεί λχ αν το καθεστώς Πούτιν ακολουθήσει μιά άλλη κυβέρνηση, περισσότερη αποδεκτή στη Δύση, και διεκδικήσει αυτά τα περιουσιακά στοιχεία; Πώς θα ξεκαθαρισθεί αντικειμενικά η κατάσταση;
