Ο δρόμος προς την απομόνωση

Αυτοπαγιδευμένη στις ιδεοληψίες της και την λαϊκίστικη ρητορική της, η κυβέρνηση, από την μια πλευρά, καταστρέφει πλήρως ό,τι απέμεινε υγιές στην ελληνική οικονομία και, από την άλλη, οδεύει προς οικειοθελή αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση όταν έλθει το πλήρωμα του χρόνου. Μόνον έτσι ερμηνεύονται οι τελευταίες εξελίξεις, που κάνουν λόγο για νέα πιθανή παράταση του τρέχοντος προγράμματος που η χώρα πρέπει να εφαρμόζει για να εξασφαλίζεται η χρηματοδότηση των υποχρεώσεών της. Συζητείται η εκτέλεση του προγράμματος, προς ικανοποίηση των συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ, να βαπτιστεί ενδιάμεση συμφωνία (interim agreement) ή κάπως αλλιώς, ώστε να ηχεί καλά στα αυτιά των κ.κ. Λαφαζάνη, Νταβανέλλου και άλλων τινών. 

Αν, λοιπόν, για λόγους πολιτικού καιροσκοπισμού, υπάρξει νέα προσωρινή συμφωνία, το κρίσιμο ερώτημα που τίθεται είναι ποιος θα βάλει τα λεφτά για την αποπληρωμή των ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), που λήγουν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, καθώς και των δόσεων του ΔΝΤ, συνολικού ύψους 10,2 δισ. ευρώ ως το τέλος Σεπτεμβρίου. Με δεδομένο ότι τα 7,2 δισ. ευρώ που απομένουν να εκταμιευτούν από το τρέχον πρόγραμμα δεν επαρκούν, αναζητούνται πρόσθετες πηγές χρηματοδότησης. Οι ανάγκες μάλιστα θα είναι αυξημένες αν το ΔΝΤ δεν εκταμιεύσει το μερίδιό του, ύψους 3,2 δισ. ευρώ, μέχρι να ολοκληρωθεί η ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους –και παραμένει άγνωστο πότε θα είναι έτοιμη.

Δημοσιεύματα στον γερμανικό Τύπο (Frankfurter Allgemeine και DieWelt) αναφέρονταν στο ενδεχόμενο παράτασης του τρέχοντος προγράμματος ως το φθινόπωρο, όπως είχε γράψει την περασμένη εβδομάδα Το Βήμα της Κυριακής. Σύμφωνα με αυτά, οι πιστωτές επιθυμούν να θέσουν στην διάθεση της Αθήνας ένα μέρος των 10,9 δισ. ευρώ που προορίζονταν για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών και που τώρα βρίσκονται στον ευρωπαϊκό μηχανισμό ESM με ανταλλάγματα που περιλαμβάνονται στο σχέδιο συμφωνίας που έδωσε ο Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ στον Αλέξη Τσίπρα την περασμένη εβδομάδα.

Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, τα σενάρια αυτά έχουν εξεταστεί αλλά δεν προκρίνονται. Αντιθέτως, έδαφος φέρεται να κερδίζει η πρόταση που θέλει την ΕΚΤ να αυξάνει το πλαφόν των εντόκων γραμματίων που μπορούν να αγοράζουν οι ελληνικές τράπεζες και σήμερα ανέρχεται σε 15 δισ. ευρώ. Έτσι, η πληρωμή των υποχρεώσεων το επόμενο τρίμηνο προβλέπεται να καλυφθεί εν μέρει από τα 7,2 δισ. ευρώ του τρέχοντος προγράμματος και εν μέρει από έντοκα γραμμάτια. Με τον τρόπο αυτόν, οι πιστωτές εκτιμούν ότι θα έχουν μεγαλύτερο έλεγχο στην Αθήνα, διότι η ΕΚΤ θα μπορεί να ασκεί πίεση –μέσω του ύψους των εγγυήσεων (collaterals) που ζητεί από τις τράπεζες για να τις χρηματοδοτήσει μέσω του ELA. Δηλαδή, η ΕΚΤ δίνει ρευστότητα στις τράπεζες με αντάλλαγμα collaterals (που μπορεί να είναι ακόμη και έντοκα πολλαπλής αξίας) και στην συνέχεια οι τράπεζες με τα χρήματα αυτά χρηματοδοτούν το Δημόσιο αγοράζοντας έντοκα γραμμάτια.

Αν και επισήμως πηγές της γερμανικής κυβέρνησης επιμένουν ότι «εξετάζεται μόνον το ενδεχόμενο συνολικής λύσης για την Ελλάδα», ωστόσο πληροφορίες από το Βερολίνο αναφέρουν ότι «η παράταση είναι στο τραπέζι». Όμως, «παράταση στο τραπέζι» στην ουσία σημαίνει περαιτέρω απομόνωση της ελληνικής οικονομίας από τις διεργασίες της ευρωζώνης, αποφυγή μεταρρυθμίσεων και ενίσχυση των δομών μιας δεσποτικής εξουσίας με αντιδημοκρατικές προθέσεις.

Το τελικό έτσι ερώτημα είναι: Μήπως η «κουρασμένη» πλέον με την Ελλάδα Ευρώπη συμφωνεί και αυτή με την ήπια αποχώρηση της χώρας από τους κόλπους της; Λέμε, μήπως;…