Η λήθη είναι πάντα ευεργετική;

του Διονύση Γουσέτη*

Η ηρωίδα του έργου Λουτσία ήταν ερωτευμένη με τον Εδγκάρδο, αλλά υποχρεώθηκε να παντρευτεί τον Αρτούρο. Μη μπορώντας να υποφέρει την επαφή με τον σύζυγό της, η Λουτσία τον σκοτώνει με το μαχαίρι του τη νύχτα του γάμου. 

Στη συνέχεια ο οργανισμός της, για να αντέξει τη βαριά ενοχή που τον βάραινε, αποβάλλει τη μνήμη και τη λογική. Η Λουτσία δεν αντέχει να δει κατάματα την πραγματικότητα της πράξης της και την παραβλέπει, σαν να μην έγινε. Στη διάσημη άρια «της τρέλας» αναζητά την ευτυχία της στην ανάπλαση της ευτυχισμένης εποχής με τον αγαπημένο της Εδγκάρδο, ο οποίος στην πραγματικότητα βρίσκεται μακριά. Ο φόνος έχει σκεπαστεί από τη λήθη.  

Μια παρόμοιου είδους παράνοια νιώθω ότι έπαθε η ελληνική κοινωνία. Δεν αντέχει να δει κατάματα την αλήθεια των εγκληματικών πράξεών της. Και τις παραβλέπει όλες μια- μια, παραβλέποντας μαζί και τη χρεοκοπία που αυτές προκάλεσαν. 

Παραβλέπει τη διάχυτη ανομία που άρχισε τις πρώτες μέρες της μεταπολίτευσης και τώρα πλέον εξαπλώνεται με ραγδαίους και ανεξέλεγκτους ρυθμούς. Παραβλέπει τη φοροδιαφυγή εισοδημάτων 28 δισ. που διέπραξε. Παραβλέπει το όργιο των πρόωρων συντάξεων και των χαριστικών επιδομάτων που επεδίωξε. Παραβλέπει τα προνόμια των συντεχνιών που υποστήριξε στο όνομα του συνδικαλισμού. Παραβλέπει τα κλειστά επαγγέλματα που δε λένε ακόμα, μετά από επτά χρόνια λιτότητας, να ανοίξουν. 

Παραβλέπει ότι από το 2001 ως το 2009 το κράτος στο σύνολό του1 ξόδεψε 827 δισ. ευρώ και εισέπραξε 695. Ότι δηλαδή μπήκε μέσα 132 δισ! Αλλιώς, για να έχουμε την πραγματική εικόνα, 50 ΕΝΦΙΑ!

Παραβλέπει ότι, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Μάνου Ματσαγγάνη, αν στους 2.656.000 συνταξιούχους και τους 640.000 δημοσίους υπαλλήλους προσθέσει κανείς και τους 423.000 αγρότες που ουσιαστικά ζουν από το κράτος, τότε προκύπτει ότι η πλειοψηφία του πληθυσμού έχει καταντήσει εξαρτημένη πελάτισσα του κράτους και των πολιτικών, αντί να αναπτύσσει πρωτοβουλία, ευθύνη και καινοτομία όπως γίνεται στις χώρες των δανειστών μας.

Παραβλέπει το έγκλημα της διαφθοράς, στο οποίο η ίδια κοινωνία είναι πρωταθλήτρια. Ο τ. Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοικήσεως, Λέανδρος Ρακιντζῆς, δήλωσε: «Το κόστος της διαφθοράς φτάνει τα 33 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, συνεπώς αν για δέκα χρόνια δεν είχαμε φαινόμενα διαφθοράς, θα είχε εκλείψει το δημόσιο χρέος της χώρας».

Παραβλέπει το έγκλημα της πολυνομίας που διέπραξε. Από συστάσεως του ελληνικού κράτους έως σήμερα, επεσήμανε ο κ. Ρακιντζῆς, έχουν ψηφισθεί 17.500 νόμοι και έχουν εκδοθεί 120.000 εγκύκλιοι, ενώ ο Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός αποτελείται από 30.000 σελίδες! Η πολυδαίδαλη νομοθεσία ενισχύει την αυθαιρεσία του κράτους και καθιστά δύσκολη την αντιμετώπιση της διαφθοράς.

Παραβλέπει το έγκλημα της δημιουργίας μιας πρωτοφανούς γραφειοκρατίας, το κόστος της οποίας ο κ. Χρήστος Κήττας, μέλος του Λογιστικού Συλλόγου Αθηνών εκτιμά σε 14 δισ. ευρώ ετησίως.

Παραβλέπει το έγκλημα της φοροδιαφυγής που εκτείνεται σχεδόν στους μισούς φορολογούμενους.

Παραβλέπει τις εγκληματικές αντιδράσεις σε προσπάθειες ξένων επενδυτών να επενδύσουν στη χώρα μας, συμβάλλοντας στην ανάπτυξή της και στις προσφερόμενες θέσεις εργασίας. Οι αντιδράσεις γίνονται με διάφορα προσχήματα: μια καταγγέλλονται ως «ξεπουλήματα», μια ως «καταστροφείς του περιβάλλοντος», μια ως «φαραωνικά έργα» κλπ. Για παράδειγμα, πολεμήθηκε λυσσασμένα η παραχώρηση προβλήτας του λιμανιού του Πειραιά στη Κινέζικη εταιρεία COSCO, που όταν τελικά πραγματοποιήθηκε εκτίναξε τις εισπράξεις, την ίδια στιγμή που στα περιφερειακά λιμάνια οι σύμβουλοι που έχουμε προσλάβει είναι... περισσότεροι από τους εργαζόμενους.

 

Παραβλέπει την εγκληματική παραβίαση της νομοθεσίας της ΕΕ, στην οποία ανήκουμε: παράνομες πελατειακές επιδοτήσεις με λεφτά των εταίρων μας. Το αποτέλεσμα είναι να ζητούν οι εταίροι μας επιστροφή 3 δις. 

Παραβλέπει και το έγκλημα που αποκαλύφτηκε πρόσφατα (17/4/2017) ότι δυο εκατομμύρια στρέμματα δημόσιας γης (!) υπέστησαν διπλό έγκλημα: από τη μια καταπατήθηκαν από «αγρότες» και από την άλλη οι «αγρότες» αυτοί επιδοτήθηκαν με λεφτά των εταίρων – δανειστών μας για την «καλλιεργούμενη γη τους». Τέτοιες ειδήσεις εγκλημάτων είναι πάμπολλες και όλες αντιμετωπίζονται σαν να μην υπάρχουν. Κανείς δεν διαμαρτύρεται. Κανείς δεν διαδηλώνει. Η κοινωνία της παράνοιας δεν αντέχει να τις θυμάται.

Έχει ξεχάσει η ελληνική κοινωνία και τα χρήματα που έχει λάβει από τους εταίρους μας για να αναπτυχθεί και να βγει από τη μιζέρια. Από το 1981 που προσχωρήσαμε στην τότε ΕΟΚ έως και σήμερα, η Ελλάδα δέχθηκε σε επιδοτήσεις και ποικίλης μορφής δάνεια -από την Ευρώπη κυρίως- το απίστευτο ποσόν των 1.260 δισεκατομμυρίων ευρώ, ήτοι διαχρονικά, κάπου επτά Ακαθάριστα Εγχώρια Προϊόντα (ΑΕΠ). Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σε 63 χρόνια δυτικής οικονομικής βοήθειας στους πεινασμένους όλης της Αφρικής. Επίσης, είναι δεκαπλάσιο από την οικονομική στήριξη που δέχθηκαν τα 20 τελευταία χρόνια οι 12 πρώην κομμουνιστικές χώρες της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης (Παπανδρόπουλος, 22/7/2015). Τα χρήματα αυτά, αντί να επενδυθούν για την ανάπτυξη του τόπου, κατασπαταλήθηκαν και μετά σκεπάστηκαν από τη λήθη.

Και για να αντέξει τη βαριά ενοχή της, η ελληνική κοινωνία παραβλέπει όλα τα παραπάνω εγκλήματα και θεωρεί υπεύθυνα για τη δυστυχία της τα «μνημόνια». Αναζητά την ευτυχία της, όπως η Λουτσία, στην ανάπλαση της ευτυχισμένης εποχής που έρρεε το δανεικό χρήμα. Μα η ευτυχισμένη εποχή, όπως στην όπερα, βρίσκεται μακριά. 

Για τα άτομα η λήθη είναι συχνά ευεργετική. Καλύπτει τα δυσάρεστα γεγονότα. Εξαφανίζει από τη συνείδηση κάποια αφόρητη παράσταση. Όταν όμως κανείς αναφέρεται σε κοινωνίες, η λήθη είναι καταστρεπτική. Διότι ο βίος των κοινωνιών δεν είναι πεπερασμένος, όπως των ατόμων. Και ένα έγκλημα που έγινε στο παρελθόν, αν πέσει στη λήθη, μπορεί να επαναληφθεί από επόμενες γενιές. Και το κράτος μας έχει πτωχεύσει επτά φορές από τη σύστασή του (Γ. Δερτιλής)! Ένα κοινωνικό φαινόμενο, όταν επαναλαμβάνεται συνεχώς, παίρνει το χαρακτηρισμό «εθνική κουλτούρα». 

Οι δε συνέπειες του χαρακτηρισμού στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι η απώλεια εμπιστοσύνης και η απαξίωση από τους εταίρους - δανειστές. Και είναι βαριές. Φοβάμαι μάλιστα, ότι οι έσχατες συνέπειες δεν έχουν έρθει ακόμα.

* δημοσιεύτηκε σε μια πρώτη μορφή στο τεύχος Μαΐου 2017 της μηνιαίας εφημερίδας «Κρητικός Λόγος»