του
Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Μετά την συντριβή του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος στις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές στην Γαλλία, η αριστερά είναι πλέον πολύ «ζαλισμένη» και ψάχνει έναν νέο δρόμο, χωρίς να ξέρει τί ακριβώς θέλει.
Για την ώρα, λοιπόν, έχει αφήσει τον χώρο της ελεύθερο σε έναν πάμπλουτο λαϊκιστή, τον Ζαν-Λυκ Μελανσόν, επικεφαλής του κόμματος «Ανυπότακτη Γαλλία», που από πολλές πλευρές μοιάζει με τον Σύριζα της περιόδου 2012-2015. Τα κουκιά, όμως, δεν τού βγαίνουν του λαϊκιστή ηγέτη, παρά τον θόρυβο που κάνει.
Επί μήνες, μολονότι δεν διαθέτει παρά μόνον 17 έδρες στην Εθνοσυνέλευση, ο Ζαν-Λυκ Μελανσόν αποτελεί τον ουσιαστικό ηγέτη της αντιπολίτευσης κατά του Εμμανουέλ Μακρόν, τον οποίο αποκαλεί «πρόεδρο των πλουσίων». Επιχειρεί να καλύψει το κενό που αφήνουν τα μεγαλύτερα, αλλά με αδύναμες ηγεσίες, μετριοπαθή κόμματα. Καταδικάζει τον Μακρόν επειδή μείωσε την φορολογία του πλούτου (που θα εφαρμόζεται εφεξής μόνον στην ακίνητη περιουσία), την ίδια στιγμή που περιέκοπτε το επίδομα στέγασης των φτωχότερων στρωμάτων. Η δημοτικότητα του προέδρου βρέθηκε σε υποχώρηση.
Ωστόσο, ούτε η φιγούρα του λαϊκιστή ενισχύθηκε. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν την στήριξη προς τον Μελανσόν να έχει επίσης υποχωρήσει –από το 19,6% στις τελευταίες εκλογές, στο 18%– παρά τις φωνές, τις αντάρες και την πατριδοκαπηλία που «πουλάει». Έτσι, τον τελευταίο καιρό ο Μελανσόν το παίζει και ευρωσκεπτικιστής, ξεκίνησε δε καμπάνια για να απομακρυνθεί η ευρωπαϊκή σημαία από την γαλλική Βουλή. Παρ’ όλα αυτά, οι ιθαγενείς δεν τσιμπάνε. Και ο ίδιος ο Ζαν-Λυκ Μελανσόν σε τελευταίες δηλώσεις του παραδέχεται ότι ο Εμμανουέλ Μακρόν τον «κερδίζει στην αντιπαράθεση και για την ώρα εκείνος έχει το πλεονέκτημα».
Κάτι δεν πάει καθόλου καλά, όμως, στην γαλλική ακροδεξιά. Ο λαϊκισμός και τα συνθήματά της δεν συγκινούν πλέον. «Θεωρώ ότι η Μαρίν Λε Πεν είναι τελειωμένη», λέει ο Λωράν Μπουβέ του Πανεπιστημίου των Βερσαλλιών. Η ηγέτις του Εθνικού Μετώπου δεν δείχνει ίχνη ανάκαμψης μετά τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, όπου ο Μακρόν την κατατρόπωσε με 66% έναντι 34% της λαϊκής ψήφου. Η εμμονή της στο θέμα της αποχώρησης από την ευρωζώνη αποδείχθηκε λάθος στοίχημα, ενώ δεν κατόρθωσε να εκμεταλλευτεί ούτε το άγχος των Γάλλων στα θέματα ταυτότητας ή μετανάστευσης.
Έκτοτε, η θέση της Λε Πεν μόνον χειροτερεύει. Βρίσκεται για πρώτη φορά στην Εθνοσυνέλευση, επικεφαλής μίας κοινοβουλευτικής ομάδας με 8 μόλις μέλη, αποδυναμωμένη και με πολύ χαμηλό προφίλ. Το ίδιο κόμμα της ταλαιπωρείται από εσωτερικές τριβές, με τον αναπληρωτή της Φλωριάν Φιλιππό –ο οποίος είχε διαμορφώσει την στρατηγική στροφής προς την εργατική τάξη– να αποχωρεί για να σχηματίσει δικό του κόμμα. Η Μαρίν Λε Πεν σκέφτεται μέχρι και να αλλάξει το όνομα του (42χρονου) Εθνικού Μετώπου.
Στο επίπεδο αυτό, όμως, ίσως να έχει σοβαρό πρόβλημα με την ανηψιά της, Μαριόν Λε Πεν, η οποία υποστηρίζει ότι το κόμμα πρέπει να αλλάξει εντελώς γραμμή πλεύσης και ως τότε αυτή θα απέχει. Σε κάθε περίπτωση δε, το Εθνικό Μέτωπο θα χρειαστεί να απαντήσει κάπως στην ανανέωση των Κεντροδεξιών Les Republicains, που θα εκλέξουν νέον αρχηγό –μάλλον τον Λωράν Βωκιέ, από την δεξιά τους πτέρυγα.
Σε υποχώρηση βρίσκεται επίσης και η γαλλική ακροαριστερά, η οποία, μπροστά στα αδιέξοδά της, έχει γίνει ο συνήγορος της ισλαμικής τρομοκρατίας, ελπίζοντας ότι θα προσελκύσει κοινό από τους νέους Γάλλους μουσουλμάνους. Στο «άθλημα» αυτό, όμως, οι δημοσκοπήσεις δεν φέρνουν καλά νέα.
Ο λαϊκισμός, για την ώρα, πέφτει στην Γαλλία. Και η πτώση του αυτή είναι πολύτιμο δώρο για τον Εμμ. Μακρόν και τις μεταρρυθμίσεις του. Είναι δε σαφές ότι το γαλλικό κοινό έχει αίσθηση πραγματικότητας –πρωτόγνωρη στην χώρα του Βολταίρου, σίγουρα όμως ικανή να ανοίξει νέους δρόμους στους μεταβαλλόμενους καιρούς μας.
