Αν-ισότητα των φύλων;

της Μαρίας Γαλανάκη

Παρ’ όλα αυτά, έναν αιώνα μετά, η θέση της γυναίκας στην κοινωνία εξακολουθεί να μην είναι ίση με αυτή του άνδρα ακόμα και στις πιο ιδανικές κοινωνίες.

Σε διάφορα μέρη του κόσμου, η ισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα δεν είναι δεδομένη και οι γυναίκες βρίσκονται αντιμέτωπες με μία ανδροκρατούμενη κοινωνία η οποία προσπαθεί να τις υποβαθμίσει συνεχώς. Αρκετά κράτη με έντονη την παρουσία του θρησκευτικού νόμου αλλά και μιας παράδοσης που προτρέπει τους άνδρες να κρατάνε τα ηνία, θέλουν «παγιδευμένες» τις γυναίκες σε έναν κόσμο που δεν συμβαδίζει με το έτος το οποίο διανύουμε. 

Ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα αποτελεί το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας, ή αλλιώς, ένα από τα πιο συντηρητικά κράτη του κόσμου. Παρά τον πλούτο και την πολυτέλεια, η Σαουδική Αραβία είναι εφιάλτης για τις γυναίκες, οι οποίες μέχρι πρόσφατα δεν μπορούσαν να πάνε στο γήπεδο ενώ ακόμα και σήμερα δεν επιτρέπεται να οδηγούν (λέγεται πως θα τους δοθεί αυτό το δικαίωμα τον Ιούνιο του 2018). 

Επίσης, στην χώρα εφαρμόζεται ένας αυστηρός θρησκευτικός νόμος (sharia) ο οποίος απαγορεύει στις γυναίκες να κυκλοφορούν χωρίς να φοράνε έναν μαύρο μανδύα που καλύπτει τα ρούχα τους (abaya) και να βρίσκονται στον ίδιο χώρο με άντρες που δεν είναι μέλη της οικογένειάς τους.

Σε χώρες της Αφρικής και της Ασίας ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών αντιμετωπίζει μεγάλες δυσκολίες, οι οποίες βασίζονται κυρίως στην έλλειψη μόρφωσης, την φτώχεια και την ανισότητα. Στο Μπαγκλαντές το 40% του γυναικείου πληθυσμού έχει πέσει θύμα κακοποίησης μέσα  στην ίδια του την οικογένεια, ενώ στο Πακιστάν περίπου το 20% των κοριτσιών δεν πηγαίνει σχολείο. Ακόμη, σε χώρες της Αφρικής εκτιμάται πως οι γυναίκες πληρώνονται έως και 80% λιγότερο από τους άνδρες, ενώ η μόρφωσή τους δεν αποτελεί δικαίωμα αλλά πολυτέλεια.

Παρ ’όλα αυτά, η ανισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα είναι εμφανής και σε άλλα μέρη του κόσμου, τα οποία ανήκουν στη λεγόμενη Δύση. 

Η ΕΕ, στα πλαίσια διαφόρων δράσεων για την βελτίωση της θέσης της γυναίκας, έχει καταφέρει να αναλάβει αρκετές πρωτοβουλίες για την επίτευξη μιας δίκαιης κοινωνίας. Πιο συγκεκριμένα, η Ευρώπη προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει το κοινό και να προωθήσει την ίση αντιμετώπιση των δύο φύλων, τόσο οικονομικά όσο και κοινωνικά. 

Μερικές από αυτές τις δράσεις αφορούν στην μείωση του μισθολογικού χάσματος ανάμεσα στα δύο φύλα, την παραχώρηση κονδυλίων για δημιουργία εγκαταστάσεων παιδικής φροντίδας έτσι ώστε οι γυναίκες να μπορούν να εργαστούν περισσότερες ώρες, την καταπολέμηση της σεξιστικής βίας κ.α. Βέβαια, σύμφωνα με την ΕΕ, για να επιτευχθεί ο στόχος που έχει θέσει η Ένωση (η απασχόληση του 75% των γυναικών), θα περάσουν πάνω από 30 χρόνια, ενώ για να εδραιωθεί η ισότητα στην αμοιβή θα περάσουν έως και 70 χρόνια.

Όσον αφορά την Ελλάδα, σύμφωνα με μία έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ισότητα των Φύλων (European Institute for Gender Equality) η χώρα μας το 2015 ήταν η τελευταία χώρα της Ευρώπης στην ισότητα των φύλων συγκεντρώνοντας μόλις 50 βαθμούς από 100. Έτσι, σύμφωνα με την έκθεση, ενώ τα περισσότερα κράτη- μέλη της ΕΕ είδαν μία σημαντική πρόοδο, η χώρα μας έμεινε ξανά πίσω. 

Η Ελλάδα είναι πίσω και στο ποσοστό γυναικών που εργάζεται, αλλά και σε εκείνο που εξισορροπεί την καθημερινότητά του ανάμεσα σε δουλεία και σπίτι, σε σχέση με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Η χώρα μας λοιπόν, εκτός από την οικονομική κρίση, έχει να βγει και από μία άλλη κρίση, αυτή της υποβάθμισης του γυναικείου φύλου. 

Φυσικά, οι οικονομικές αντιξοότητες που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες και τα ποσοστά ανεργίας και φτώχειας του πληθυσμού παίζουν έναν σημαντικό ρόλο στο παραπάνω σχόλιο. Και κάπου εδώ τίθεται το ερώτημα: πότε αυτό το καθεστώς θα αλλάξει και θα μπορέσει η Ελλάδα να εισέλθει όχι μόνον στις αγορές αλλά και σε μία σύγχρονη κοινωνία; Όμως πέραν τούτου, η Ελλάδα πρέπει να ξεφύγει κι από τα «κοινωνικά ταμπού» στα οποία έχει παγιδευτεί και που έχουν στερήσει την ίση αντιμετώπιση ανάμεσα στα δύο φύλα. 

Η αντίληψη ότι η γυναίκα πρέπει να μένει στο σπίτι και να φροντίζει τα του οίκου της, ή ότι η γυναίκα δεν πρέπει να κάνει καριέρα αλλά οικογένεια, είναι ένα από τα πολλά κλισέ που ακούμε όλες από παιδιά. Έτσι δεν θα έπρεπε να μας κάνει ιδιαίτερη εντύπωση γιατί οι Ελληνίδες έχουν τις χαμηλότερες προσδοκίες για καριέρα, σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Όπως επίσης, πολλοί έχουν την άποψη πως μία γυναίκα δεν μπορεί να εργάζεται για πολλές ώρες καθώς η ανατροφή των παιδιών και οι δουλειές του σπιτιού δεν είναι αρμοδιότητα ενός άνδρα. 

Ακόμη και στον πολιτικό κόσμο να στραφεί κανείς, παρατηρεί πως η Ελλάδα έχει λιγότερες γυναίκες από άνδρες που ασχολούνται με τα κοινά. Εννοείται πως οι παραπάνω απόψεις δεν εκφράζονται από ολόκληρη την κοινωνία, όμως παραμένουν βαθιά χαραγμένες στα μυαλά ενός μεγάλου ποσοστού Ελλήνων. 

Από την άλλη, αξίζει να αναφέρουμε πως ένας αριθμός Ελληνίδων ασχολείται με την πολιτική, τις επιχειρήσεις, την ανάπτυξη και την διαμόρφωση μιας καλύτερης κοινωνίας. Οι γυναίκες στην χώρα μας έχουν καταφέρει σε αρκετές περιπτώσεις και παρά τις δυσκολίες να φτάσουν ψηλά και να πετύχουν τους στόχους τους, χαράζοντας μία νέα πορεία. Μάλιστα, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου οι Ελληνίδες έχουν φέρει την χώρα στο υψηλότερο βάθρο είτε του αθλητισμού, είτε της πολιτικής, είτε της οικονομίας. 

Ας είμαστε αισιόδοξες λοιπόν και Χρόνια μας Πολλά!