του
Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Αν ανατρέξουμε 2.500 χρόνια πίσω, η ελληνική κρίση δείχνει να έχει βαθύτατα ιστορικά αίτια και το γεγονός αυτό ίσως κάνει την έξοδο από αυτήν τόσο δύσκολη που να θεωρείται αδύνατη. «Διότι, σε κάθε κρίση, πάντα κάποιοι είναι οι κερδισμένοι και κάποιοι οι χαμένοι. Οι λαοί που επιβιώνουν και προχωρούν είναι οι διορατικοί, οι καλοί μαθητές και οι πρόθυμοι να προσπαθήσουν για τους ίδιους και τα παιδιά τους. Για τους άλλους, η κρίση είναι ο προθάλαμος της παρακμής και του θανάτου. Η επιλογή μάς ανήκει…», είχε γράψει ο Γιάννης Μαρίνος στον Οικονομικό Ταχυδρόμο της 8ης Ιουνίου 1993.
Στο ειδικό αφιέρωμα του ΟΤ της 8ης Ιουνίου 1993, που είχε επιμεληθεί ο Σαράντος Καργάκος, υπό τον τίτλο Κρίσεις και Πρόοδος και μέσα από πλήθος αποκαλυπτικών στοιχείων, μαθαίναμε –όσοι, βέβαια, θέλαμε να μάθουμε– για το πώς την ακμή της αρχαίας Ελλάδας ακολούθησαν η παρακμή και ο αφανισμός. Πολλά μάς διδάσκει, επίσης, η άνοδος και η πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας (όπως, άλλωστε, και της Ρωμαϊκής). Θλιβερά ήταν δε τα αίτια της Μικρασιατικής Καταστροφής.
Για να ερεθιστεί το ενδιαφέρον των αναγνωστών παραθέτουμε μερικές διαπιστώσεις του αφηγήματος του Σαράντου Καργάκου, όπως: «Η κρίση της αρχαίας δημοκρατίας οφείλεται στην πολλή δημοκρατία. Διότι οι δημοκρατικές ελευθερίες οδήγησαν, λόγω κακής χρήσης, στον λαϊκισμό και στην αναρχία».
Ας θυμηθούμε ότι η θεσμική κρίση που μαστίζει σήμερα την Ελλάδα χαρακτηρίζεται από την επίκληση δημοκρατικών ελευθεριών από τους αναρχικούς ή τους επίδοξους δικτάτορες, που τις συγχέουν εύκολα με την ασυδοσία χάρη και στον άφρονα λαϊκισμό κάποιων πολιτευόμενων συνταγματολόγων και πολύ περισσότερων ανεύθυνων ή αμαθών δημοσιογράφων. Αυτών ακριβώς που με άρθρα τους σε δήθεν εφημερίδα προσκαλούσαν στην δολοφονία του πρώην πρωθυπουργού Λουκά Παπαδήμου –η οποία λίγο έλλειψε να αποτελέσει γεγονός. Συμβαίνει, όμως, στην σημερινή ελληνική δημοκρατία αυτά τα μορμολύκεια σαπρών οργανισμών να εκδίδουν εφημερίδες και να προσκαλούν ελευθέρως σε δολοφονίες.
Είναι κατάδηλο ότι η ελληνική κοινωνία χαρακτηρίζεται από κρίση ηθική και πολιτιστική, η οποία γίνεται και κρίση νοήματος και σκοπού ζωής. Κατά κύριο δε λόγο, το βάθος αυτής της κρίσης μάς δείχνει πόσο τραγική είναι πλέον η προκληθείσα από τις δυνάμεις του ζόφου και της παρακμής κρίση της παιδείας.
Πριν πολλά χρόνια, η αείμνηστη Γαλλίδα συγγραφέας και ελληνίστρια Ζακλίν ντε Ρωμιγύ, γράφοντας για την κρίση στην Αρχαία Ελλάδα, είχε επισημάνει –απευθυνόμενη και στους σημερινούς Έλληνες– ότι «η δημοκρατία που αφήνει την εκπαίδευση να πέσει στα χέρια των εχθρών του καθεστώτος, η δημοκρατία που δεν προσπαθεί καν να διατηρήσει τον χαρακτήρα όχι της πολιτικής μόρφωσης αλλά της διαμόρφωσης πολιτικού ήθους, αυτή η δημοκρατία είναι χαμένη». Θα συμβεί κάτι τέτοιο και πάλι στην ταλαίπωρη χώρα
μας;
Αν πιστέψουμε ότι είμαστε απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων, τότε θα πρέπει να διαψεύσουμε την διαπίστωση στην οποία είχε καταλήξει ο Ανάχαρσις, ότι «στην Ελλάδα ομιλούν οι σοφοί και αποφασίζουν οι αμαθείς». Αν οι Βυζαντινοί ήταν η συνέχεια των αρχαίων Ελλήνων, τότε θα πρέπει να προσέξουμε την διαπίστωση του Στήβεν Ράνσιμαν ότι «ο θάνατος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας υπήρξε οικονομικός και μετά στρατιωτικός».
Όπως εύστοχα διαπίστωσε ο Σαράντος Καργάκος στο προαναφερόμενο αφιέρωμα του ΟΤ, «στην Μικρασιατική Εκστρατεία εναντίον του Κεμάλ δεν πολεμούσε όλη η Ελλάς, αλλά η μισή Ελλάς. Η άλλη μισή πολεμούσε εναντίον της μισής Ελλάδος που πολεμούσε εναντίον του Κεμάλ. Ο Κεμάλ είχε την ειλικρίνεια να παραδεχτεί ότι ο ελληνικός στρατός αυτοηττήθηκε. Ενώ ο κομμουνιστής ηγέτης Ελευθ. Σταυρίδης προβαίνει στην συγκλονιστική διαπίστωση ότι, χάριν της διεθνούς αλληλεγγύης (ο Λένιν ήταν σύμμαχος του Κεμάλ), οι αποστελλόμενοι στην Μικρασία ως τόπον εξορίας κομμουνιστές-μέλη του προσωπικού των σιδηροδρόμων και των τηλεπικοινωνιών έκαναν συνειδητά σαμποτάζ ώστε να μένουν χωρίς εφόδια και χωρίς συνεννόηση τα ελληνικά στρατεύματα, με αποτέλεσμα να καταρρεύσει ο ελληνικός στρατός! Μήπως άλλωστε και σήμερα δεν υπάρχουν Έλληνες που ενδόμυχα εύχονται την ήττα της εξωτερικής μας πολιτικής, την συντριβή μας από τους Τούρκους, την απώλεια της Κύπρου, προκειμένου να θεωρηθούν έτσι αποτυχημένοι, ή ακόμα και προδότες, οι πολιτικοί τους αντίπαλοι;».
Η Ελλάδα δεν έχει πρόβλημα χρέους. Πνεύμα και Παιδεία τής λείπουν. Τα υπόλοιπα δεινά έπονται.
