Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΑΣ ΤΑΞΗΣ ΣΤΙΣ ΗΠΑ

του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου

Από τα μέσα της δεύτερης θητείας του Τζωρτζ Μπους, η αμερικανική μεσαία τάξη δεν πιστεύει πλέον στο περίφημο «αμερικανικό όνειρο». Αντιθέτως, χρόνο με τον χρόνο, για ένα κομμάτι αυτής της κοινωνικής τάξης το «όνειρο» μοιάζει περισσότερο με εφιάλτη, τηρουμένων βεβαίως των αναλογιών. Όπως επεσήμανε πρόσφατα στους βρεταννικούς Φαϊνάνσιαλ Τάϊμς η Άννα Φήλφιλντ, «η αμερικανική μεσαία τάξη βίωσε την χειρότερη δεκαετία στην σύγχρονη ιστορία, καθώς τόσο η καθαρή αξία όσο και το εισόδημα των νοικοκυριών μειώθηκαν αισθητά και, μετά το 2007, στην μείωση αυτή ήλθε να προστεθεί και η πτώση της τιμής των ακινήτων –πτώση που σε κάποιες περιοχές δεν απέχει από το 80% της αξίας κτήσεως του ακινήτου».

Έτσι, σε συνδυασμό με την πτώση των μετοχών, η αμερικανική μεσαία τάξη παρουσιάζει σοβαρές περιουσιακές απώλειες. Ακόμα χειρότερα, η κρίση οδήγησε μέρος της μεσαίας τάξης στην φτώχεια χωρίς ελπίδα εξόδου από αυτήν. Και για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι το εισόδημα μιας μέσης αμερικανικής οικογένειας της μεσαίας τάξης μειώθηκε χονδρικά, από 73.000 δολλάρια τον χρόνο το 2001, στα 69.500 δολλάρια σήμερα. «Είναι μία εξέλιξη που σημειώνεται για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, έχει δε ως συνέπεια και την συρρίκνωση της μεσαίας τάξης ως μερίδιο στο σύνολο των ενηλίκων». Κατά τους Φαϊνάνσιαλ Τάϊμς, το παραπάνω μερίδιο ήταν 71% το 1971, για να πέσει στο 52% το 2011.

«Είναι μία κατάσταση που δεν πρόκειται να ανατραπεί γιατί η αμερικανική οικονομία αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στο σύνολό της», τονίζει ο Γάλλος ιστορικός και ειδικός στην μελέτη της αμερικανικής ιστορίας καθηγητής Αντρέ Καρπί. Επισημαίνει έτσι ότι σχεδόν οι μισοί Αμερικανοί επιρρίπτουν σοβαρές ευθύνες για την κατάσταση αυτή στο Κογκρέσσο και εν συνεχεία στις τράπεζες, που κατηγορούνται για απληστία, ανευθυνότητα και αδιαφάνεια. Οι μισοί Αμερικανοί, ωστόσο, πιστεύουν ότι τις ευθύνες αυτές φέρει ο πρώην πρόεδρος Τζωρτζ Μπους, ο οποίος ξεκίνησε χωρίς σοβαρό λόγο και την περιπέτεια των ΗΠΑ στο Ιράκ. Μία περιπέτεια που αποτιμάται σε 100 και πλέον δισεκατομμύρια δολλάρια τα οποία καλούνται να πληρώσουν οι Αμερικανοί φορολογούμενοι.

Αυτούς τους τελευταίους προσπαθούν να πείσουν οι Μιττ Ρόμνεϊ και Πωλ Ράϊαν ότι η οικονομική πολιτική Ομπάμα τους βλάπτει ακόμη περισσότερο και γι αυτό πρέπει να σταματήσει. Για να συμβεί δε κάτι τέτοιο, υποστηρίζει το δίδυμο Ρόμνεϊ-Ράϊαν, είναι ανάγκη να περιορισθούν κάποιες φοροβόρες κοινωνικές δαπάνες, ιδιαίτερα στον τομέα της υγείας. Είναι έτσι σαφές ότι ο αντίπαλος του σημερινού προέδρου θα ρίξει μεγάλο βάρος στις οικονομικές επιδόσεις της τετραετίας Ομπάμα –επιδόσεις οι οποίες θα πρέπει να ομολογηθεί ότι δεν έχουν τίποτε το συναρπαστικό να επιδείξουν.

Υπό αυτές τις συνθήκες, πολλοί παρατηρητές της αμερικανικής πολιτικής ζωής παρατηρούν ότι στην εκλογική αναμέτρηση του προσεχούς Νοεμβρίου ο μεγάλος αντίπαλος του απερχόμενου προέδρου στην αναμέτρησή του με τον Ρεπουμπλικάνο υποψήφιο θα είναι η αποχή. Όσο μεγαλύτερη θα είναι η αποχή, τόσο χειρότερη θα αποβεί για τον υποψήφιο του Δημοκρατικού Κόμματος.