Η νεανική επιχειρηματικότητα κατά ανεργίας

Του Παναγιώτη Παπάζογλου*

Με την ανεργία των νέων στην Ελλάδα να κυμαίνεται πάνω από το 50%, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια γενιά που βλέπει τα όνειρα, τις φιλοδοξίες και τις προοπτικές της να γκρεμίζονται. Αν δεν αντιδράσουμε άμεσα, το φαινόμενο αυτό από τροχοπέδη της ανάπτυξης θα μετατραπεί σύντομα σε <<νάρκη>> στα θεμέλια της κοινωνίας.

Όλες οι έρευνες της EY αποδεικνύουν ότι οι περισσότερες νέες θέσεις εργασίας παγκοσμίως δημιουργούνται από τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Κατά συνέπεια, η στήριξη της νεανικής επιχειρηματικότητας πρέπει να βρεθεί στο επίκεντρο των προσπαθειών για την αντιμετώπιση της ανεργίας. 

Πρόσφατα η EY, σε συνεργασία με τη Συμμαχία Νέων Επιχειρηματιών του G20, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που εκπροσωπεί πάνω από 500.000 νέους επιχειρηματίες, έδωσε στη δημοσιότητα έρευνα με τίτλο <<Αποφεύγοντας μια χαμένη γενιά – Δέκα βασικές συστάσεις για τη στήριξη της επιχειρηματικότητας των νέων στις χώρες G20>>. 

 H έκθεση εστιάζει σε δέκα τομείς όπου κυβερνητικές παρεμβάσεις μπορούν να ενισχύσουν την επιχειρηματικότητα. 

1. Όχι πια χρηματοδότηση χωρίς καθοδήγηση (mentoring). Η έκθεση διαπιστώνει ότι η χρηματοδότηση προς τους νέους επιχειρηματίες που στερούνται βασικών χρηματοοικονομικών γνώσεων είναι <<πεταμένα λεφτά>>. Κατά συνέπεια, προτρέπει τις κυβερνήσεις να δημιουργήσουν, με κρατική διαχείριση ή υποστήριξη, μηχανισμούς χρηματοδότησης οι οποίοι θα θέτουν ως προϋπόθεση της χρηματοδότησης τη χρηματοοικονομική καθοδήγηση και εκπαίδευση.

2. Πρόσβαση σε εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης. Σήμερα που η τραπεζική χρηματοδότηση είναι μειωμένη, είναι εξαιρετικά κρίσιμο να παρέχονται φορολογικά και άλλα κίνητρα προς εταιρείες διαχείρισης επενδυτικών κεφαλαίων (private equity), επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capital) και σχήματα μαζικής χρηματοδότησης (croudfunding) για την ανάπτυξη πρωτοβουλιών που δημιουργούν εναλλακτικές πηγές κεφαλαίων. Οι πρωτοβουλίες του Χρηματιστηρίου Αθηνών (ENA STEP) είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.

3. Χρηματοδότηση χαμηλού κόστους για νεοφυείς επιχειρήσεις (start ups). Κρίνεται επιβεβλημένο οι κυβερνήσεις να στηρίξουν ειδικές στοχευμένες κατηγορίες νεοφυών επιχειρήσεων (γυναικεία ή νεανική επιχειρηματικότητα) μέσα από προγράμματα επιδότησης επιτοκίων ή με τη χρηματοδότηση πανεπιστημιακών ομάδων που παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες προς αυτές. 

4. Στοχευμένα τραπεζικά δάνεια για νεοφυείς επιχειρήσεις. Όσο και αν αναπτυχθούν οι εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης, ο τραπεζικός δανεισμός θα παραμείνει η βασική επιλογή για την πλειονότητα των επιχειρήσεων. Με αυτό το δεδομένο, οι τράπεζες θα πρέπει να προχωρήσουν στη δημιουργία ειδικής κατηγορίας στοχευμένων δανείων για νέους επιχειρηματίες. 

5. Παροχή φορολογικών και άλλων κινήτρων. Ειδικά κίνητρα συνδεδεμένα με την έρευνα και ανάπτυξη (R&D) ή τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Η διευκόλυνση της πρόσβασης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε κρατικές προμήθειες αλλά και προς τις αγορές του εξωτερικού πρέπει επίσης να ενισχυθεί. 

6. Απλοποίηση φορολογικού και ρυθμιστικού πλαισίου. Είναι ανάγκη να αρθούν τα υπάρχοντα αντικίνητρα με στόχο την ελάφρυνση του διοικητικού φό9ρτου για τους νέους επιχειρηματίες. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει επιτέλους να μάθουν να μετρούν και να συνυπολογίζουν το κόστος συμμόρφωσης των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα των ΜΜΕ, προς τις νομοθετικές τους πρωτοβουλίες. 

7. Ενθάρρυνση της κινητικότητας του ανθ7ρώπινου δυναμικού. Οι κυβερνήσεις οφείλουν να ενθαρρύνουν αυτή την κινητικότητα χαλαρώνοντας τους κανόνες για την παροχή visa αλλά και επιδοτώντας ξένους νέους επιχειρηματίες που επιλέγουν να εγκατασταθούν στη χώρα.

8. Δημιουργία ενός θετικού αφηγήματος γύρω από την επιχειρηματικότητα. Τα νέα παιδιά δεν πρόκειται ποτέ να στραφούν προς την επιχειρηματικότητα όταν το γενικότερο κοινωνικό κλίμα την αντιμετωπίζει αρνητικά. Χρειάζεται μια συντονισμένη εθνική προσπάθεια με τη συμμετοχή του κράτους , των κομμάτων, των μέσων ενημέρωσης και της ακαδημαϊκής κοινότητας για να δημιουργηθεί ένα θετικό κλίμα για το επιχειρείν.   

9. Τοπικοί πυρήνες επιχειρηματικότητας. Οι κυβερνήσεις πρέπει να ενθαρρύνουν τη δημιουργία τοπικών πυρήνων επιχειρηματικής δραστηριότητας μέσα από την ενίσχυση εκκολαπτηρίων, επιταχυντών και δικτύων συνεργασίας μεταξύ τοπικών επιχειρηματιών, φορέων και πανεπιστημιακών ιδρυμάτων.   

10. Δημιουργία ενός περιφερειακού επιχειρηματικού οικοσυστήματος. Για να ευδοκιμήσουν οι προσπάθειες αυτές, την εποχή της παγκοσμιοποίησης, είναι ανάγκη να ενταχθούν στο πλαίσιο ενός ευρύτερου περιφερειακού επιχειρηματικού οικοσυστήματος που μπορεί να επιτευχθεί μέσα από σχήματα ευρύτερης διακυβερνητικής συνεργασίας. 

Πιστεύω ότι αξίζει τον κόπο οι εμπλεκόμενοι φορείς και τα κέντρα λήψεων αποφάσεων να μελετήσουν τις πρακτικές που υιοθετήθηκαν από τις χώρες των G20. Είναι καιρός να περάσουμε από τις γενικότητες και τα ευχολόγια σε συγκεκριμένες προτάσεις. Το οφείλουμε σε όλους μας και κυρίως στα παιδιά μας. 

* ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ EY