της Νατάσας Φραγκούλη
Το μέτρο των κρατικών ενισχύσεων για την ανάπτυξη των ευρυζωνικών δικτύων αξιοποιεί περαιτέρω η Ευρωπαϊκή Ένωση. Στόχος της Ένωσης, μέσω των κρατικών ενισχύσεων, είναι να προωθήσει την ανάπτυξη ευρυζωνικών δικτύων, συμπεριλαμβανομένων των δικτύων Gigabit και 5G.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δρομολόγησε δημόσια διαβούλευση, καλώντας τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν παρατηρήσεις για την προτεινόμενη αναθεώρηση των κατευθυντήριων γραμμών εφαρμογής των κανόνων στον τομέα των κρατικών ενισχύσεων όσον αφορά την ταχεία ανάπτυξη των ευρυζωνικών δικτύων. Η έγκριση των νέων κατευθυντήριων γραμμών για τα ευρυζωνικά δίκτυα προβλέπεται για τα μέσα του 2022.
Οι κατευθυντήριες γραμμές για τα ευρυζωνικά δίκτυα θέλουν να διευκολύνουν την ανάπτυξη και υιοθέτηση υποδομών σε περιοχές που πάσχουν από ανεπαρκείς υπηρεσίες συνδεσιμότητας, όπως οι απομακρυσμένες και αραιοκατοικημένες περιοχές της Ε.Ε. Επιτρέπουν στα κράτη - μέλη, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να υποστηρίζουν σύγχρονες υποδομές, ικανές να παρέχουν στους τελικούς χρήστες οικονομικά προσιτές υπηρεσίες συνδεσιμότητας υψηλής ποιότητας και να μειώνουν το ψηφιακό χάσμα, όταν οι εμπορικοί φορείς εκμετάλλευσης δεν έχουν κίνητρο να επενδύσουν.
Ταυτόχρονα, οι κατευθυντήριες γραμμές αποσκοπούν και στην προστασία των ιδιωτικών επενδύσεων, καθώς προβλέπουν ότι δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί καμία δημόσια παρέμβαση, όταν επενδύουν ιδιωτικοί φορείς, αλλά και στην προώθηση του θεμιτού ανταγωνισμού μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών επιλογής, τεχνολογικής ουδετερότητας και απαιτήσεων ανοικτής πρόσβασης.
Να σημειωθεί ότι μεταξύ του 2014 και του 2019, τα κράτη - μέλη δαπάνησαν περίπου €30 δισ. δημόσιας χρηματοδότησης, σύμφωνα με τους κανόνες της Ε.Ε. για τις κρατικές ενισχύσεις, για την κάλυψη επενδυτικών κενών στην ανάπτυξη ευρυζωνικών υποδομών και για την επίτευξη των στόχων, που έθεσε για το 2020 το ψηφιακό θεματολόγιο για την Ευρώπη.
Ποιες αλλαγές έρχονται
Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή προτείνει διάφορες στοχευμένες αλλαγές στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο:
- Θέσπιση νέων ορίων ταχύτητας για τη δημόσια στήριξη των σταθερών δικτύων Gigabit και νέες κατευθυντήριες γραμμές για τη στήριξη της ανάπτυξης κινητών δικτύων. Στόχος είναι: να αποτυπωθούν οι αυξανόμενες ανάγκες συνδεσιμότητας των τελικών χρηστών. Επίσης, να αποσαφηνιστούν οι όροι υπό τους οποίους μπορεί να χορηγηθεί στήριξη, ιδίως όσον αφορά την ύπαρξη δυσλειτουργίας της αγοράς και τις επιδόσεις, που πρέπει να επιτύχουν τα δίκτυα.
- Εισαγωγή νέας κατηγορίας πιθανής ενίσχυσης, ιδίως με τη μορφή μέτρων από την πλευρά της ζήτησης που υποστηρίζουν την υιοθέτηση σταθερών και κινητών δικτύων (κουπόνια). Σκοπός της Ένωσης είναι να εγγυηθεί την ασφάλεια δικαίου, αποσαφηνίζοντας τις προϋποθέσεις συμβατότητας, που εφαρμόζει η Επιτροπή σε σχέση με τα εν λόγω μέτρα, με βάση την πρόσφατη πρακτική.
- Περαιτέρω αποσαφήνιση ορισμένων εννοιών που είναι σημαντικές για την αξιολόγηση των κρατικών ενισχύσεων που διενεργεί η Επιτροπή, όπως, μεταξύ άλλων, η χαρτογράφηση, οι δημόσιες διαβουλεύσεις που πρέπει να διενεργούνται πριν από τη χορήγηση της ενίσχυσης, η ανταγωνιστική διαδικασία επιλογής, οι υποχρεώσεις πρόσβασης χονδρικής και η επέκταση των επιδοτούμενων δικτύων με ιδιωτικά κεφάλαια.
Υφιστάμενο καθεστώς
Οι υφιστάμενες κατευθυντήριες γραμμές του 2013 για τις κρατικές ενισχύσεις για τα ευρυζωνικά δίκτυα επιτρέπουν δημόσιες επενδύσεις, όπου υπάρχει δυσλειτουργία της αγοράς και όταν οι επενδύσεις αυτές επιφέρουν σημαντική βελτίωση. Εδώ υπεισέρχονται και ορισμένες άλλες παράμετροι για την προστασία του ανταγωνισμού και των κινήτρων ιδιωτικών επενδύσεων.
Οι διατάξεις των κατευθυντήριων γραμμών για τα ευρυζωνικά δίκτυα συμπληρώνονται από τον γενικό κανονισμό απαλλαγής κατά κατηγορία (“ΓΚΑΚ”), ο οποίος καθορίζει εκ των προτέρων όρους συμβατότητας βάσει των οποίων τα κράτη - μέλη μπορούν να θέτουν σε εφαρμογή μέτρα κρατικών ενισχύσεων χωρίς προηγούμενη κοινοποίηση στην Επιτροπή.
*πρώτη δημοσίευση: www.sepe.gr
