Μετά από μια μακρά περίοδο που ο δείκτης προσδοκιών για τις ελληνικές επιχειρήσεις ήταν σε αρκετά χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με τον ευρωπαϊκό και παγκόσμιο μέσο όρο, από το 2019 τα επίπεδα αισιοδοξίας είναι πλέον υψηλότερα από τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά και διεθνή. Αυτό αναφέρεται σε σχετική έκθεση της Grant Thorton.
Παρά την επιβάρυνση του οικονομικού κλίματος λόγω της πανδημίας, η αισιοδοξία ξαναγύρισε στους Έλληνες επιχειρηματίες το 1ο εξάμηνο 2021 και στο τέλος του 2021 είχε τάση ανάκαμψης προς προ πανδημίας επίπεδα.
Εντούτοις τα γεγονότα του τελευταίου εξαμήνου έχουν σημαντική αρνητική επίδραση και τα επίπεδα αισιοδοξίας έχουν μειωθεί αισθητά.
Ερμηνεύοντας τα διαφορετικά χαρακτηριστικά που συνθέτουν την τάση αυτή, θα παρατηρούσαμε ότι οι Έλληνες επιχειρηματίες είναι απαισιόδοξοι αναφορικά με τις προοπτικές της οικονομίας, παρόλα αυτά εκτιμούν ότι περιορισμοί ανάπτυξης που έχουν ενταθεί το τελευταίο διάστημα τους επηρεάζουν λιγότερο από τους ομόλογούς τους σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο και ως αποτέλεσμα τα επίπεδα αισιοδοξίας τους συνεχίζουν να παραμένουνε σε υψηλότερα επίπεδα από τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά και παγκόσμια.
Αισιοδοξία
Με δεδομένο ότι η ελληνική οικονομία έχει σημειώσει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης το α’ εξάμηνο του 2022, κάτι που αναμένεται να ισχύει και για το 3ο τρίμηνο του έτους, σήμερα οι 4 στους 10 Έλληνες επιχειρηματίες είναι αισιόδοξοι για την εξέλιξη της οικονομίας.
Εντούτοις είναι αξιοσημείωτη η πτώση της αισιοδοξίας σε σχέση με το προηγούμενο έτος όταν η σχετική αναλογία ήταν 6 στους 10. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Έλληνες επιχειρηματίες είναι περισσότερο αισιόδοξοι για την πορεία της ελληνικής οικονομίας σε σχέση με την παγκόσμια.
Οι προσδοκίες των επιχειρηματιών για τους επόμενους 12 μήνες
Η ισχυρή ανάπτυξη που καταγράφηκε το α΄ εξάμηνο του 2022, επηρεάζει και τα επίπεδα αισιοδοξίας των Ελλήνων επιχειρηματιών για τις ίδιες τους τις επιχειρήσεις αν και εδώ αυτό έχει σημαντική κάμψη με το αντίστοιχο διάστημα του 2021.
Οι 7 στους 10 είναι αισιόδοξοι ότι θα αυξηθούν τα έσοδά τους, και οι 6 στους 10 τα κέρδη τους, όταν πέρυσι τα αντίστοιχα επίπεδα ήταν 8 και 7 στους 10 αντίστοιχα.
Ελαφρώς μειωμένη αλλά στα ίδια περίπου επίπεδα με πέρυσι (1 στους 3) παραμένει και η αισιοδοξία για αύξηση των εξαγωγών που αποδίδεται περισσότερο στην εξωστρέφεια που όλο και περισσότερο αναπτύσσουν οι ελληνικές επιχειρήσεις παρά στο αναμενόμενο ευνοϊκό εξωτερικό περιβάλλον όπως είδαμε ανωτέρω.
Αντίστοιχη τάση παρατηρούμε και για την απασχόληση, όπου οι 5 στους 10 θεωρούν ότι θα αυξηθεί σε σχέση με 6 στους 10 το προηγούμενο έτος.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει ότι ο δείκτης προοπτικής αύξησης των μισθών, είναι ο μόνος που παρουσιάζει οριακή αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο έτος (οι 5 στους 10 εκτιμούν ότι θα αυξηθούν), γεγονός που αποδίδεται στις ενισχύσεις στους μισθούς που θα προκύψουν ως αποτέλεσμα των πληθωριστικών πιέσεων αλλά και στις ελλείψεις προσωπικού στην αγορά εργασίας.
Αύξηση μισθών τους επόμενους 12 μήνες
Όπως παρατηρούμε και στον σχετικό δείκτη Business Pulse της Grant Thornton, είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, μετά από πολλά έτη όπου λόγω της οικονομικής κρίσης δεν υπήρχε πρόθεση για αύξηση των μισθών, πλέον η σχετική τάση αλλάζει, αφορά ένα μεγάλο μέρος ελληνικών επιχειρήσεων και η επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό θα αποτελέσει προτεραιότητα, παρά το γεγονός ότι και τα λοιπά βασικά στοιχεία κόστους των επιχειρήσεων έχουν ήδη αυξηθεί σημαντικά.
Η στρατηγική
Οι στρατηγικές που θα ακολουθήσουν οι ελληνικές επιχειρήσεις συνεχίζουν να είναι εσωστρεφείς.
Αναδιοργάνωση λειτουργικών διαδικασιών και ψηφιακός μετασχηματισμός, μείωση του κόστους τους, βελτίωση πρακτικών μάρκετινγκ και αποτελεσματικότητας πωλήσεων, επικέντρωση σε εγχώριες αγορές.
Οι εξελίξεις στις εγχώριες και διεθνείς χρηματαγορές φαίνεται να επηρεάζουν και την προτεραιότητα που αναμένεται να δώσουν οι Έλληνες επιχειρηματίες στην εξεύρεση χρηματοδότησης τους επόμενους μήνες.
Εντούτοις, αναπτυξιακά εργαλεία και ευκαιρίες όπως το ταμείο ανάκαμψης και ο αναπτυξιακός νόμος φαίνεται να μην τυγχάνουν της προσοχής που θα αναμενόταν.
Οι εξαγορές/συγχωνεύσεις καθώς και η ενδυνάμωση του management φαίνεται να αφορούν ένα μικρό μέρος των επιχειρήσεων.
Θέματα που προβληματίζουν
Αναφορικά με τα θέματα που προβληματίζουν για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων τους επόμενους 12 μήνες, παρατηρούμε ότι αυτά σήμερα έχουν αλλάξει σημαντικά σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Πλέον, η πανδημία που πέρυσι ήταν ο σημαντικότερος περιορισμός, απασχολεί τον 1 στους 3 επιχειρηματίες μόνο.
Σήμερα, βασικοί περιορισμοί είναι: η άνοδος των τιμών και ο πληθωρισμός ως παράγοντες μείωσης της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, η αύξηση του λειτουργικού κόστους (ενέργεια, πρώτες ύλες), οι κίνδυνοι στην εφοδιαστική αλυσίδα και οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι οι οποίοι δημιουργούν σημαντικά μεγαλύτερη ανησυχία σε σχέση με το προηγούμενο έτος, καθώς και η αύξηση των επιτοκίων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι 7 στους 10 βρίσκουν σημαντικό εμπόδιο την εύρεση κατάλληλου εξειδικευμένου προσωπικού.
Αύξηση στο κόστος παραγωγής
Όπως διαπιστώσαμε η αύξηση του κόστους παραγωγής και εν γένει των τιμών αποτελούν το σημαντικότερο περιοριστικό παράγοντα ανάπτυξης σήμερα.
Οι 9 στους 10 Έλληνες επιχειρηματίες δηλώνουν ότι θα αυξηθεί το κόστος παραγωγής τους, ενώ 5 στους 10 ότι θα αυξηθεί σημαντικά, πάνω από 10%.
Παρατηρώντας ότι οι 2 στους 10 δηλώνουν ότι είναι διατεθειμένοι να απορροφήσουνε το μεγαλύτερο κομμάτι της αύξησης αυτής, προκύπτει ότι η αύξηση τους κόστους παραγωγής θα έχει ως αποτέλεσμα η στρατηγική που θα υιοθετήσουν οι περισσότεροι να είναι η μετακύλιση του σημαντικότερου μέρους του στην τιμή του προϊόντος/υπηρεσίας.
*πρώτη δημοσίευση: Οικονομικός Ταχυδρόμος
