του Αντώνη Ζαΐρη*
Είναι αλήθεια ότι η εξασφάλιση κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης ως απόρροια Στρατηγικής με κοινωνική κατεύθυνση και προσανατολισμό δεν είναι μικρή υπόθεση και πιστώνεται προσωπικά τον Πρωθυπουργό. Σε όλα αυτά μέχρι τώρα συνέτεινε η δημοσιονομική εκταμίευση των 60 δις και οι επιδοτήσεις στην ενέργεια που προστάτευσαν στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και ταυτόχρονα λειτούργησαν αβανταδόρικα στο ρυθμό ανάπτυξης της χώρας που αναμένεται στα τέλη του χρόνου να κλείσει γύρω στο 5%. Αντίθετα με την εντυπωσιακή ανθεκτικότητα της Ελληνικής οικονομίας που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην κατανάλωση, στην Ευρώπη τα πράγματα δείχνουν στασιμότητα και ύφεση και ιδιαίτερα σε χώρους υψηλής εκβιομηχάνισης και εξειδίκευσης όπως η Γερμανία και η Γαλλία.
Βεβαίως η ευρωπαϊκή επιβράδυνση θα επηρεάσει και την Ελληνική οικονομία για την επόμενη χρονιά δίχως όμως να την πλήξει αφού το πρόσημο ανάπτυξης για το 2023 θα παραμείνει θετικό στο 1,5% έως 1,8% (τρεις φορές προς τα πάνω διαφορά από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο).
Ωστόσο, οι ανακοινώσεις της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για το τρίτο τρίμηνο του 2022 ξάφνιασαν αφού ο ρυθμός μεγέθυνσης από 7,9% και 7,1% το πρώτο και δεύτερο τρίμηνο προσγειώθηκε στο 2,8%.
Επιτάχυνση επενδύσεων-Άυξηση εξαγωγών
Σε μία περισσότερο όμως ποιοτική ανάλυση των οικονομικών μεγεθών για τη χρονιά που θα υποδεχθούμε αξίζει να επισημανθούν τα εξής:
Πρώτον, η επιτάχυνση των επενδύσεων και η προσέλκυση εντυπωσιακών, θηριώδους μεγέθους, επενδύσεων από ξένους οίκους πχ Google, Microsoft, Pfizer είναι μία πραγματικότητα που πρέπει όμως να συγκριθεί με τις αποσβέσεις για να βγάζει κάνεις ορθά συμπεράσματα αλλά και να προσανατολισθεί – εστιαστεί στις μεταρρυθμίσεις που είναι αναγκαίο να γίνουν στο χώρο της δικαιοσύνης προκειμένου να διευκολυνθεί και το επιχειρειν στη Χώρα!
Δεύτερον, η εξαγωγική βάση της ελληνικής οικονομίας είναι σε καλό δρόμο με τα πρωτεία στις εξαγωγές προϊόντων υψηλής τεχνολογίας και αύξηση στο 0,5% ,αλλά εξίσου καλύτερες είναι και οι εισαγωγές με αύξηση 5,2%, όπερ σημαίνει άνοιγμα στην ψαλίδα του Εμπορικού ισοζυγίου και “γέννεση” νέων ελλειμμάτων. Η συζήτηση για το νέο παραγωγικό ,αναπτυξιακό πρότυπο πρέπει τώρα να αναθερμανθεί στη λογική ανασύνταξης της παραγωγικής διαδικασίας με εξωστρεφή προσανατολισμό στη θέση της εσωστρεφούς κατανάλωσης. Σημειωτέον ότι οι υπάρχουσες ανατιμήσεις προϊόντων και υπηρεσιών υπονομεύουν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Τρίτον, το δημόσιο χρέος αναμένεται να υποχωρήσει το 2023 κάτω από το 160% του ΑΕΠ, ωστόσο πιθανόν νέος δημοσιονομικός εκτροχιασμός να τροφοδοτήσει νέα ελλείμματα που στο τέλος της ημέρας απειλούν με διόγκωση του χρέους.
Τέταρτον, ενώ από τη μια, οι εισοδηματικές ανισότητες είναι προ των πυλών εξαιτίας του υψηλού ενεργειακού κόστους και των αναγκαστικών ανατιμήσεων σε προϊόντα και υπηρεσίες (σε μεγάλο βαθμό εισαγόμενα) από την άλλη, η ανεργία έχει υποχωρήσει αισθητά σε σχέση με το 2019 αναντιστοιχία ζήτησης από την πλευρά των επιχειρήσεων και προσφοράς από την πλευρά των εργαζομένων καθώς και το υπάρχον “χάσμα” δεξιοτήτων καλά κρατούν και χτυπούν το “καμπανάκι” της παραγωγικότητας την επόμενη μέρα.
Ως εκ τούτου, οι προσδοκίες σε ορθολογική βάση παραμένουν μετριοπαθείς και μόνο υπό προϋποθέσεις δημοσιονομικής πειθαρχίας και μεταστροφής του μοντέλου της Oικονομίας μας μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι και να ατενίζουμε με βάσιμες πλέον προσδοκίες τη χρονιά που έρχεται.
*Αναπληρωτής Αντιπρόεδρος ΣΕΛΠΕ, Επίκ. Καθηγητής Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Νεάπολις Κύπρου , Μέλος της Ενωσης Αμερικάνων Οικονομολόγων (ΑΕΑ) & του World Economic Forum (WEF)
**πρώτη δημοσίευση: Οικονομικός Ταχυδρόμος
