του Γιάννη Μαρίνου
Με μία πολύ δυσάρεστη διαπίστωση ξεκινά ο νέος χρόνος. Την αποκαλύπτει η απογραφή πληθυσμού του 2021, το αποτέλεσμα της οποίας ανακοινώθηκε παραμονή Πρωτοχρονιάς. Ο πληθυσμός της χώρας μας μειώθηκε για πρώτη φορά τα τελευταία 100 χρόνια. Και όπως επισημαίνει ο συνάδελφος Ζώης Τσώλης στο Protagon, η Ελλάδα για πρώτη φορά μικραίνει μετά το 1821, οπότε ξεκίνησαν οι επίσημες απογραφές. Πιο συγκεκριμένα, ο νόμιμος πληθυσμός μειώθηκε μεταξύ 2011 και 2021 κατά 187.397 πολίτες και ο συνολικός αριθμός υποχώρησε στα 9.716.889 άτομα από 9.904.286 που είχαν απογραφεί το 2011.
Η πληθυσμιακή αυτή μείωση έχει σειρά δυσμενών επιπτώσεων όπως α) η έλλειψη εργατικών χεριών στον γεωργικό και κτηνοτροφικό τομέα. Δεν υπάρχουν χέρια για να συλλέγουν τους ώριμους καρπούς και φρούτα και τα αναζητούμε από ξένες χώρες (π.χ. Αλβανία), β) η έλλειψη προσωπικού για τις τουριστικές επιχειρήσεις τα καλοκαίρια, που γίνεται όλο και πιεστικότερη καθώς αυξάνει ο αριθμός των τουριστών. Είναι προφανές ότι η υψηλή ανεργία που παρατηρείται στην Ελλάδα (11%) αναφέρεται σε πληθυσμιακά στρώματα που δεν ασχολούνται με τον αγροτικό τομέα (κυρίως νέους με σπουδές για τις οποίες υπάρχει κορεσμός στην απασχόληση, όπως π.χ. πτυχιούχων θεωρητικών πανεπιστημιακών σχολών).
Η αυξανόμενη γήρανση του πληθυσμού αναπόφευκτα ασκεί ολοένα και μεγαλύτερη πίεση στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης της χώρας μας. Οι συνταξιούχοι πολλαπλασιάζονται και το βάρος για τα ασφάλιστρα συνεχώς αυξάνει χωρίς να αυξάνουν αντίστοιχα και οι εισροές ασφαλίστρων προς αυτά. Ηδη η αναλογία συνταξιούχων προς ασφαλισμένους έχει υποχωρήσει έτσι ώστε για κάθε συνταξιούχο να αναλογούν 1,7 εργαζόμενοι, όταν για να υπάρχει φυσιολογική λειτουργία του ασφαλιστικού συστήματος απαιτείται σε κάθε συνταξιούχο να αντιστοιχούν τουλάχιστον 3 εργαζόμενοι, οι οποίοι και πληρώνουν με τις ασφαλιστικές τους εισφορές τις συντάξεις.
Αναφορές στο μείζον αυτό οικονομικοκοινωνικό πρόβλημα γίνονται κατά καιρούς και οι κυβερνήσεις, οσάκις εντείνεται η σχετική συζήτηση, ανακοινώνουν βεβιασμένα κάποια μέτρα που υποτίθεται ότι θα αμβλύνουν τις δυσμενείς επιπτώσεις του. Ομως ποτέ δεν έχει μελετηθεί σε βάθος το πρόβλημα και δεν έχει σχεδιαστεί η συστηματική και αποτελεσματική αντιμετώπισή του. Κάποια ούτως ή άλλως ανεπαρκή επιδόματα προς πολυτέκνους δεν συνιστούν ισχυρή ενθάρρυνση για πλούσια τεκνογονία. Η δε έμφαση που δίνεται στα νέα ζευγάρια για φθηνή στέγη μπορεί να ενθαρρύνει τους γάμους αλλά όχι και την τεκνογονία. Πιστεύω ότι απαιτούνται ισχυρότερα κίνητρα πέραν της γενναίας επιδότησης των πολυτέκνων. Π.χ. η απαλλαγή από τον στρατό γονέων που έχουν τουλάχιστον δύο παιδιά. Η πλήρης απαλλαγή από τη φορολογία εισοδήματος εχόντων τρία τουλάχιστον παιδιά ανεξαρτήτως ύψους εισοδήματος. Η προτίμηση πρόσληψης στο Δημόσιο γονέων εχόντων τρία τουλάχιστον παιδιά κατά απόλυτη προτεραιότητα. Η απαλλαγή από τους δασμούς στην αγορά αυτοκινήτων από τους πολυτέκνους και η μη πληρωμή τελών κυκλοφορίας. Η παρασημοφόρηση από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας γονέων με περισσότερα από τέσσερα παιδιά. Είναι μερικά από τα κίνητρα για πολλαπλασιασμό του πληθυσμού που θα πρέπει να ενταχθούν σε ένα προσεκτικά μελετημένο σχέδιο αντιμετώπισης του δημογραφικού προβλήματος της χώρας. Η συνέχιση της ουσιαστικής αδιαφορίας στη ριζική αντιμετώπισή του συνιστά εθνικό έγκλημα και δυστυχώς χωρίς τιμωρία.
*πρώτη δημοσίευση: Οικονομικός Ταχυδρόμος
