Ναυτιλία: Τι σημαίνει η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή για το θαλάσσιο εμπόριο

του Λάμπρου Καραγεώργου

Με το βλέμμα στη Μέση Ανατολή είναι για μια ακόμη φορά η ναυτιλία καθώς ένας ακόμη πονοκέφαλος έρχεται να προστεθεί στις μέχρι τώρα γεωπολιτικές αβεβαιότητες λόγω της ρωσοουκρανικής σύρραξης που αντιμετωπίζει ο κλάδος.

Τα τραγικά γεγονότα στη Μέση Ανατολή άνοιξαν τον ασκό του Αιόλου σε μία ευαίσθητη περιοχή που όχι άμεσα, προς το παρόν, αλλά έμμεσα επηρεάζει την διεθνή ναυτιλία και κυρίως την αγορά δεξαμενοπλοίων σε πρώτο επίπεδο.

Το Ισραήλ, όπως σημειώνουν ναυλομεσιτικοί παράγοντες που παρακολουθούν τις εξελίξεις από κοντά δεν είναι πετρελαιοπαραγωγός χώρας ούτε διαθέτει διυλιστήρια που επηρεάζουν το διεθνές θαλάσσιο εμπόριο πετρελαίου. Συνεπώς είναι ακόμη πολύ νωρίς τι σημαίνει αυτή η σύγκρουση για τον κλάδο των δεξαμενοπλοίων. Όμως μια γενικότερη ανάφλεξη στην περιοχή που θα εμπλέξει ενδεχομένως Ιράν και Σαουδική Αραβία που έχουν κυρίαρχο ρόλος την παραγωγή και συνεπώς στο εμπόριο πετρελαίου, θα δημιουργήσει νέα δεδομένα που δεν μπορούν αυτή τη στιγμή να καταγραφούν. Επίσης δεν πρέπει να λησμονείται και το γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος των ποσοτήτων πετρελαίου περνούν από τα στενά του Ορμούζ.

Η στάση των ΗΠΑ

Στη ναυτιλία αυτό που παρακολουθούν μεταξύ άλλων είναι την στάση των ΗΠΑ απέναντι στο Ιράν, το οποίο τελεί υπό καθεστώς εμπάργκο, το οποίο όμως τα τελευταία χρόνια το είχε χαλαρώσει με αποτέλεσμα να ενίσχυε την παρουσία του στο παγκόσμιο εμπόριο πετρελαίου.

Επίσης ερωτηματικό αποτελεί τι θα πράξει η Σαουδική Αραβία που έχει κυρίαρχο ρόλο στις αποφάσεις του ΟΠΕΚ για την παραγωγή. Και οι δυο χώρες είναι σημαντικοί τροφοδότες της Κίνας, η οποία αυτή τη στιγμή ως εισαγωγέας στηρίζει τη ναυλαγορά δεξαμενοπλοίων.

Μέχρι στιγμής το 2023, τα στοιχεία της Vortexa δείχνουν ότι οι θαλάσσιες εισαγωγές αργού πετρελαίου της Κίνας έχουν κατά μέσο όρο περίπου 10,4 εκατ βαρέλια την ημέρα.. Αυτό είναι περίπου 1,4 εκατ βαρέλια την ημε΄ρα περισσότερο από ό,τι το 2022. Πάντως το 2023 η Σαουδική Αραβία εξακολουθεί να είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας θαλάσσιου πετρελαίου προς την Κίνα με 1,66 εκατ. βαρέλια την ημέρα, ακολουθούμενη από τη Ρωσία με 1,44 εκατ. βαρέλι την ημέρα. Παράλληλα καθώς το Ιράν αυξάνει τις εξαγωγές, η Κίνα έχει επεκτείνει τις εισαγωγές ιρανικού αργού από 560 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα το 2022 σε 845 χιλιάδες το 2023, ενώ τους τελευταίους μήνες σύμφωνα με τον οίκο Poten οι ιρανικές εξαγωγές προς την Κίνα έχουν ξεπεράσει το 1,0 εκατ. βαρέλια την ημέρα.

Οι τιμές του πετρελαίου

Στο ναυτιλιακό κλάδο παρακολουθούν στενά και την πορεία των τιμών του πετρελαίου καθώς μια πολύ μεγάλη αύξηση της τιμής του θα περιορίσει την κατανάλωσή άρα και το θαλάσσιο εμπόριο. ΣΕ αυτή την περίπτωση θα επηρεασθεί το σύνολο της ναυτιλίας καθώς υψηλές τιμές πετρελαίου σημαίνουν φρενάρισμα της διεθνούς οικονομίας με προφανείς τις επιπτώσεις στο θαλάσσια φορτία.

Αυτό που πάντως γνωρίζουν καλά στη ναυτιλία είναι η άλλαη πλευρά του λόγου δηλαδή η προσφορά δεξαμενοπλοίων, που είναι ένα συντελεστής που καθορίζει την πορεία των ναυλαγορών.. Σύμφωνα με την Bimco, ο στόλος των δεξαμενόπλοιων αργού αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,0% και 0,4% το 2023 και το 2024 αντίστοιχα. Οι συμβάσεις για τα δεξαμενόπλοια αργού πετρελαίου παρέμειναν υποτονικές και το βιβλίο παραγγελιών παραμένει χαμηλό, μόλις στο 3,7% του μεγέθους του εμπορικού στόλου. Ως εκ τούτου, οι παραδόσεις νέων πλοίων θα παραμείνουν χαμηλές για την επόμενη περίοδο. Ωστόσο, δεν έχουν ακόμη ανακυκλωθεί δεξαμενόπλοια αργού το 2023 και αναμένουμε ότι η ανακύκλωση θα παραμείνει χαμηλή για το υπόλοιπο του έτους καθώς και κατά τη διάρκεια του 2024.

H Bimco εκτιμά ακόμη ότι μέχρι και τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους τα δεξαμενόπλοια μεταφοράς ταξίδευαν οριακά ταχύτερα από ό,τι κατά την ίδια περίοδο του 2022, σχεδόν κατά 3,6%. Ωστόσο η Bimco αναμένει μείωση της ταχύτητας πλεύσης κατά τη διάρκεια του 2024. Εν πολλοίς εκτιμά ότι η αύξηση της προσφοράς των δεξαμενόπλοιων αργού πετρελαίου θα είναι 4,0% και -0,6% για το 2023 και το 2024 αντίστοιχα.

*πρώτη δημοσίευση: Οικονομικός Ταχυδρόμος