Ανατομία της βίας

του Θανάση Φροντιστή*

Καθημερινά Δελτία Ειδήσεων χωρίς περιστατικά βίας στη χώρα και ιδίως δολοφονίες, έχουμε πολύ καιρό να δούμε. Τα περιστατικά ενδοοικογενειακής, ή έμφυλης βίας και οι γυναικοκτονίες είναι από τα πιο στυγερά. Ανταγωνίζονται δε μεταξύ τους σε …δημιουργικότητα μεθόδων εκτέλεσης ή/και απόκρυψης. Προ ετών μάλιστα, κυκλοφορούσε στο διαδίκτυο, θεωρώ όχι ως καλαμπούρι, η αγγελία, «πώς μπορώ να σκοτώσω τη γυναίκα μου χωρίς να αφήσω ίχνη;» Λέτε την αγγελία να την είχε βάλει ο στραγγαλιστής σύζυγος της άμοιρης Καρολάιν;

Η πολύ πρόσφατη περίπτωση της άτυχης Γεωργίας στη Θεσσαλονίκη, που δολοφονήθηκε από τον σύντροφό της και έναν φίλο του, κομματιάστηκε και μέσα σε βαλίτσα πετάχτηκε σε χωράφι στην Χαλκιδική, φέρνει στη μνήμη το ιστορικό της ειδεχθούς και απεχθούς δολοφονίας του Αθανασσόπουλου από τη σύζυγό του Φούλα και την πεθερά του Κάστρου στου Χαροκόπου το 1931. Και τότε, η μέθοδος ήταν η ίδια και από την «εκμετάλλευσή της» επικοινωνιακά, φαίνεται ότι καθιερώθηκε. Ήταν τόσο πρωτοφανής στη χώρα εκείνη η στυγερή δολοφονία και η μέθοδος που εφαρμόστηκε, που, μάλιστα, έγινε και…τραγούδι! Ναι, τραγούδι! Σε στίχους Γιακουμή Μαντανάρη(;) και μουσική του Μάρκου Βαμβακάρη, με τίτλο «Κακούργα Πεθερά»!

Και τότε και τώρα και πάντοτε, όλος αυτός ο θόρυβος που γίνεται, τώρα πια στα ΜΜΕ, και με στόχο την επίτευξη της μεγαλύτερης δυνατής θεα/ακροαματικότητας, είναι σα να διαφημίζει το έγκλημα και να αναζητεί νέους…περφόρμερς. Μάλιστα, η αρθρογραφία γύρω από τη δολοφονία του Αθανασόπουλου έλεγε ότι το τραγούδι του Βαμβακάρη πούλησε περισσότερους δίσκους από όσα όλα τα γραμμόφωνα της Ελλάδας! Αλλά και ότι όλοι οι γαμπροί που πίστευαν ότι είχαν κακές πεθερές, έστηναν γλέντι με το δίσκο του Βαμβακάρη και στο τέλος τον έσπαγαν στα πόδια της πεθεράς. Λέγεται δε ότι από το γεγονός αυτό προέρχεται και η φράση «σπάσε πλάκα»!

Τα περιστατικά που σχολιάζονται παραπάνω είναι εξατομικευμένα. Ως περιπτώσεις όμως βίας δεν είναι μεμονωμένα. Από το φυτώριο της βίας έχει ξεφυτρώσει σχετικά πρόσφατα, η «μόδα» των ομάδων έφηβων ή /και νέων παιδιών, πολλές φορές, όχι όμως πάντα, ομάδων φιλάθλων, ή μαθητών , που ληστεύουν στο δρόμο άλλα παιδιά, ή /και τα δολοφονούν. Υπάρχουν πολλά τέτοια περιστατικά, που αρχίζουν πλέον να απασχολούν πιο έντονα την Εκπαιδευτική Κοινότητα, τους Συλλόγους Γονέων, αλλά και το ΥΠ.ΠΡΟΠΟ. Το δε φαινόμενο της ενδοοικογενειακής και της έμφυλης βίας και τους Κοινωνιολόγους! Ας μη μιλάμε για το λεγόμενο κοινό έγκλημα, δηλ. κλοπές, διαρρήξεις, φόνοι, που πλέον ανθεί εδώ και πολλά χρόνια, του οποίου οι στόχοι είναι οικονομικοί και διαφανείς, γιατί φαίνεται πως με αυτό πρέπει πλέον να συνηθίσουμε να ζούμε!

Οι σημερινές κοινωνίες της βίας, κατ’ αντίθεση με τις κοινωνίες της αγάπης και της αλληλεγγύης που παρέμειναν στοχευμένες και ουτοπικές, καμώνονται ότι αναζητούν τις αιτίες της βίας. Έχουν προταθεί πολλές θεωρίες, προσωπικά συντάσσομαι με την ερμηνεία, ότι ο ανταγωνισμός είναι η βασική αιτία της βίας. Ο ανταγωνισμός όμως αποτελεί θεμέλιο του καπιταλισμού και αποσκοπεί στην τελειοποίηση προιόντων και υπηρεσιών με σκοπό την επικράτηση του καλύτερου. Αυτά τα προιόντα και οι υπηρεσίες, από χρηστικό χαρακτήρα που είχαν στο παρελθόν, έχουν γίνει πλέον χαρακτηριστικά των χρηστών τους, π.χ. ενδύματα, υποδήματα, αυτοκίνητα, και πολλά άλλα. Η μόδα, αποφασίζει περιοδικά ποιος άνθρωπος είναι «ΙΝ» δηλ μέσα στη μόδα και ποιος δεν είναι. Το όριο του ανταγωνισμού, ως γνωστό, είναι «ο θάνατός σου η ζωή μου». Ο ανταγωνισμός λοιπόν προωθεί τη βία και η βία τις προστριβές και πιο γενικευμένα, σε επίπεδο κρατών και στους πολέμους

Επειδή λοιπόν οι πόλεμοι γίνονται για οικονομικούς πρωτίστως λόγους, ένα γιγαντιαίο σύστημα προώθησης του ανταγωνισμού ανάμεσα στους ανθρώπους υποστηρίζεται από την τεράστιων διαστάσεων βιομηχανία των όπλων. Τα παγκόσμια οπτικοακουστικά μέσα είναι στην υπηρεσία αυτού του συστήματος, που άμεσα ή έμμεσα τα χρηματοδοτεί. Πολλά, για να μην πω τα περισσότερα κινηματογραφικά φιλμς του Χόλλυγουντ είναι φιλμς βίας. Όπως και πολλές σειρές που στηρίζονται στη βία, συνήθως έμφυλη, ενδοοικογενειακή ή γενικότερη και πολλές φορές και σε φόνους. Δεν έχετε παρά να σκεφθείτε τα περισσότερα σίριαλ που βλέπουμε στην Ελλάδα τον τελευταίο καιρό. Ενδοοικογενειακή ή έμφυλη, ή ενδοκοινοτική βία δεν προβάλλουν; Και μέλιστα με έναν υπερβολικό και μειωτικό για μας τους Έλληνες τρόπο. Σε λίγο οι κρητικοί θα θεωρούνται …άγρια φυλή! Από την άλλη μεριά, τα αστυνομικά και γενικά τα μυθιστορήματα στήνονται πάνω σε δολοφονίες, σε προσωπικούς ανταγωνισμούς, σε ζήλιες, παράνομους έρωτες, που καταλήγουν σε δολοφονίες, κλπ. Άριστα προωθητικά της βίας…

Καθώς ο καπιταλισμός γίνεται όλο και πιο μαχητικός, πιο επιθετικός, πιο άπληστος και πιο ακραίος,( όπως έγραφα και στο άρθρο μου στο ΑΤΤΙΚΟ ΒΗΜΑ, που αναρτήθηκε και στο διαδίκτυο τον Δεκέμβρη του ’21), οι κάθε φύσεως ανταγωνισμοί εντείνονται κατά συνέπεια, όπως και η επιθετικότητα ανάμεσα στους ανθρώπους, ιδίως τους έφηβους. Οι σύγχρονες κοινωνίες της παρακμής, μετατρέπονται σε ζούγκλες, όπου κυριαρχεί το δίκαιο του ισχυρότερου και ο νόμος «ο θάνατός σου η ζωή μου». Όπως στρώσαμε, θα κοιμηθούμε.

*Δρ Οικον/γος-π.Πανεπ/κός-Συγγραφέας