του Γιώργου Ζαΐρη*
Ήταν Ιούλιος του 2024 όταν ο γερμανικός οίκος αξιολόγησης Scope Ratings ανακοίνωσε την αναβάθμιση του outlook για το ελληνικό αξιόχρεο από «σταθερό» σε «θετικό», ενώ η βαθμολογία παρέμενε στο BBB-.Σήμερα, έξι μήνες αργότερα, και με λιγότερο από έναν μήνα πριν υποδεχθούμε το 2025, μια ακόμη αναβάθμιση έρχεται, με τον ίδιο οίκο να αξιολογεί την ελληνική οικονομία στη βαθμίδα BBB με σταθερές προοπτικές. Σε συνδυασμό με την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας από τρεις εκ των πλέον αναγνωρισμένων οίκων αξιολόγησης, τον DBRS Morningstar, τον Fitch και τον Standard & Poor’s (S&P), αναδεικνύεται η διαρκής βελτίωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας και η ενισχυμένη εμπιστοσύνη στις μελλοντικές της προοπτικές.
Αρχικά, αξίζει να σημειωθούν τα κριτήρια που αξιολογούνται για αναβαθμίσεις αυτού του είδους. Στην προκειμένη περίπτωση, οι τρεις βασικοί πυλώνες που εξασφάλισαν το "εισιτήριο" για την αναβάθμιση ήταν οι εξής: η σταθερή μείωση του δημόσιου χρέους, η ενισχυμένη ανθεκτικότητα του τραπεζικού συστήματος, που αποτυπώνεται στην πρόοδο στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) και τις ιδιωτικοποιήσεις συστημικών τραπεζών, καθώς και οι ολοένα και ισχυρότερες αναπτυξιακές προοπτικές της οικονομίας.
Τρεις ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες πληροφορίες που προσωπικά ξεχώρισα από την έκθεση της Scope, από μακροοικονομική οπτική, είναι η εντυπωσιακή μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, τα οποία από το 49,2% τον Ιούνιο του 2017 έφτασαν στο 6,4% τον Ιούνιο του 2024. Επιπλέον, η προβλεπόμενη αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,2% το 2024, με τον ίδιο ρυθμό ανάπτυξης και το 2025 και μέση ετήσια ανάπτυξη της τάξης του 1,6% για την περίοδο από το 2026 έως το 2029. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί η εκτιμώμενη μείωση του δείκτη χρέους από το 145% του ΑΕΠ έως το τέλος του 2025, με περαιτέρω υποχώρηση στο 132% έως το τέλος του 2029.
Ωστόσο, αναζητείται το σημείο τομής μεταξύ των θετικών μακροοικονομικών δεικτών και της ουσιαστικής βελτίωσης της καθημερινότητας και της ποιότητας ζωής των πολιτών.
Το σημείο αυτό τομής αποτελεί συνάρτηση πολλών παραγόντων, με βασικούς αυτούς της συνέχισης του μεταρρυθμιστικού έργου και του επενδυτικού πλάνου, της αποτελεσματικής καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και της ακρίβειας, της επιτάχυνσης στην απονομή δικαιοσύνης, της σύγκλισης μισθών και συντάξεων με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, καθώς και άλλων. Παράλληλα, όμως, δεν πρέπει να παραβλέπουμε τη σημασία των έως τώρα επιτευγμάτων, όπως η πλήρης αλλαγή του οικονομικού κλίματος και η επίτευξη οικονομικής ανάπτυξης που ξεπερνά υπερδιπλάσια τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Αυτά τα θεμέλια είναι ακριβώς όσα χρειαζόμαστε για τη σύγκλιση με την Ευρώπη που επί δεκαετίες ακούγαμε, αλλά πλέον γίνεται πράξη και αντικατοπτρίζεται και θα αντικατοπτριστεί ακόμη περισσότερο στην καθημερινότητά μας.
*Senior Manager στη Grant Thornton και ειδικεύεται στη παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών σε Ευρωπαϊκούς Θεσμούς και Δημόσιους Φορείς. Πιο συγκεκεριμένα, εξειδικεύεται σε θέματα αποτίμησης χαρτοφυλακίων και δανείων των Ευρωπαικων Θεσμών. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου από το πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου με ειδίκευση στα χρηματοοικονομικά και τη διαχείριση κινδύνου και υποψήφιος διδάκτωρ Οικονομικών της Αειφορίας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
