του Αθ. Χ. Παπανδρόπουλου
Στο προηγούμενο άρθρο μας με τίτλο «έλα όπως είσαι», φέρναμε στο προσκήνιο την πρακτική αρκετών επιχειρήσεων, στη Δύση, να ενθαρρύνουν τους ανθρώπους του «να είναι ο …. εαυτός τους». Επισημαίναμε όμως ότι μια άλλη κατηγορία ψυχολόγων, υποστηρίζει ότι αυτό είναι αδύνατο, γιατί κάθε άνθρωπος έχει καλές και κακές πλευρές, τις οποίες προφανώς δεν θέλει αν θέτει σε δημόσια θέα.
Τίθεται έτσι και το πρόβλημα της απόκρυψης της προσωπικότητας ενός στελέχους, για παράδειγμα, χωρίς αυτό να σημαίνει απαραιτήτως ότι το στέλεχος δεν κάνει καλά τη δουλειά του.
Για αυτούς τους ίδιους λόγους, ο εργοδότης σας μπορεί να πει ότι θέλει να είστε ο εαυτός σας στη δουλειά, αλλά δεν το εννοούν πραγματικά. Μια εταιρεία είναι μια ιεραρχική δομή, στην οποία ακόμη και τα πιο ανοιχτόμυαλα αφεντικά, περιμένουν από τους υπαλλήλους τους να ακολουθούν τις εντολές και όχι την καρδιά τους.
Κάντε μια μόνο δήλωση που φέρνει σε αμηχανία την επιχείρησή σας, όπως έκανε ένα ανώτερο στέλεχος της HSBC τον περασμένο μήνα, όταν κορόιδευε τις προειδοποιήσεις για την κλιματική αλλαγή της κρίσιμης ημέρας, και θα καταλήξετε να σας αποκηρύξουν αντί να σας επαινέσουν για την αυθεντικότητά σας. Αυτή η στήλη αντλεί έμπνευση από ένα διήγημα του Herman Melville, στο οποίο ο ομώνυμος χαρακτήρας εκφράζεται με κάθε ειλικρίνεια απαντώντας «θα προτιμούσα να μην το κάνω» σε κάθε αίτημα που του απευθύνει ο προϊστάμενος του. Καταλήγει να πεθάνει.
Υπάρχουν από την άλλη πλευρά εργασίες, όπως οι πωλήσεις για παράδειγμα, όπου ο πωλητής της περισσότερες φορές, για να πετύχει στόχους, επιλέγει να μην είναι ο εαυτός του. Ασχέτως αν αυτό γίνεται αντιληπτό ή όχι από τον «πελάτη» του , για τον ίδιο η απόκρυψη της προσωπικότητας, θεωρητικά, αποτελεί ατού. Γνωρίζουν επίσης, όχι λίγοι εργαζόμενοι, ότι όταν οι καιροί δυσκολεύουν, όπως στις μέρες μας, ο εργαζόμενος είναι πρώτα ένα στοιχειό δαπάνης και μετά ένα άτομο. Εάν το απαιτούν οι περιστάσεις έτσι θα του ζητηθεί να ψάξει αλλού για εργασία.
Επομένως, η φράση «να είσαι ο εαυτός σου» πρέπει να περιγράφεται προσεκτικά. Οι υποψήφιοι για εργασία συνήθως αισθάνονται υποχρεωμένοι να πουν στους ανθρώπους μερικά πράγματα για τον εαυτό τους, προκειμένου να δείξουν ότι είναι γνήσια ανθρώπινα όντα. Αυτές οι πληροφορίες είναι πάντα όπως, «Έχω ένα σκυλί που ονομάζεται Casaubon, διευθύνω μια τοπική τράπεζα τροφίμων και μου αρέσει το θαλάσσιο καγιάκ.» Ποτέ δεν είναι «μισώ τα ζώα, την άσκηση και ανθρώπους σαν εμένα».
Πολλοί μάνατζερ συνεπώς, τον όρο της προσωπικής αυθεντικότητας τον εφαρμόζουν με το δικό τους τρόπο. Συνεπώς, γενικά, αν ακολουθείτε συμβουλές για το πώς να είστε αυθεντικοί, δεν είστε. Και αν οργανώνετε συναντήσεις για να δείξετε την ευαλωτότητά σας, επιδεικνύετε ως επί το πλείστον ελεγχόμενη απάτη.
Κλείνοντας, λοιπόν, θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε ότι ένα από τα αξιοθέατα του χώρου εργασίας, είναι η κοινή ωραιοπάθεια. Ακόμα και αν πρόκειται για σύνθεση ατομικών ιδεών. Προέχει έτσι στο χώρο αυτό το παραγόμενο έργο και τα αποτελέσματα που αυτό παράγει. Στο πλαίσιο αυτό οι φιλικές σχέσεις παίζουν πρωτεύοντα ρόλο, δεν είναι όμως ισοδύναμα φιλίας. Θα προσθέταμε ότι ακόμα περισσότερο, η επιχείρηση ως παραγωγική οντότητα, είναι λάθος να καταλαμβάνεται ως συντεχνιακή οντότητα.
Τέλος, σύμφωνα με μια έκθεση που πριν λίγα χρόνια δημοσίευσε ο οργανισμός δημοσκοπήσεων Gallup, με έδρα στην Ουάσιγκτον, οι «ενεργητικά αμέτοχοι» εργαζόμενοι παγκοσμίως είναι διπλάσιοι των «συμ-μέτοχων», δηλαδή των ατόμων στα οποία αρέσει η δουλειά τους. Ο Gallup κατέγραψε τον βαθμό ικανοποίησης των εργαζομένων ανά τον κόσμο για δύο δεκαετίες περίπου.
Συνολικά, διενήργησε δημοκοπήσεις σε 25 εκατομμύρια εργαζομένους από 189 χώρες. Η τελευταία δημοσκόπηση συγκέντρωσε δεδομένα από 230.000 εργαζομένους πλήρους και μερικής απασχόλησης σε 142 χώρες. Σύμφωνα με τον Gallup, γενικά μόνο 13% των εργαζομένων νιώθουν συμμέτοχοι στη δουλειά τους. Τα άτομα αυτά διακατέχονται από πάθος για την εργασία τους και αφιερώνονται στην εξέλιξη των εταιρειών τους. Η πλειοψηφία από εμάς, ένα 63%, δεν είμαστε συμμέτοχοι.
Είμαστε απόντες, υπνοβατούμε κατά τη διάρκεια της ημέρας, δεν βάζουμε τα δυνατά μας στην εργασία μας. Οι υπόλοιποι είμαστε ενεργητικά αμέτοχοι, δηλαδή κυριολεκτικά απεχθανόμαστε τη δουλειά μας. Με άλλα λόγια, η εργασία πιο συχνά αποτελεί πηγή απογοήτευσης παρά πληρότητας για το 90% σχεδόν των εργαζομένων ανά τον κόσμο. Αναλογιστείτε την κοινωνική, συναισθηματική ή ακόμη και την οικονομική απώλεια που απεικονίζουν αυτά τα συμπεράσματα. 90% των ενηλίκων περνούν τη μισή ζωή τους κάνοντας πράγματα που δεν θα ήθελαν να κάνουν, σε χώρους στους οποίους δεν θα ήθελαν να βρίσκονται.
Τα ερωτήματα που θέτει ο Gallup αποτυπώνουν πολλούς από τους λόγους για τους οποίους δουλεύει κάποιος. Η ευκαιρία να κάνουμε τη δουλειά μας «σωστά», να δώσουμε τον καλύτερο μας εαυτό, να νιώσουμε πως μας ενθαρρύνουν να εξελιχθούμε και να μάθουμε, να νιώσουμε την εκτίμηση των συναδέλφων και των ανωτέρων μας, να νιώσουμε πως η άποψή μας μετράει, πως αυτό που κάνουμε είναι σημαντικό, και η διατήρηση εγκάρδιων φιλικών σχέσεων στη δουλειά είναι οι διαστάσεις της εργασίας που εξετάζει η έρευνα. Και για τη συντριπτική πλειονότητα των ατόμων, η εργασία υστερεί σε αυτά - κατά πολύ. Το ερώτημα είναι: γιατί;
Από μόνη της η ερώτηση αοπτελεί πολύτιμη τροφή για σκέψη.
