του Λουκά Βελιδάκη
"Η ρωσική προπαγάνδα που διακινείται στην Ελλάδα για την Ουκρανία είναι ένα μείγμα από μύθους, μισές αλήθειες και σοβιετικά κατάλοιπα. Η Ευρώπη «προκάλεσε», το ΝΑΤΟ «περικύκλωσε» τη Ρωσία, η Ουκρανία «παραβίασε το Μινσκ», η κυβέρνηση του Κιέβου είναι «ναζιστική» κι ότι η Μόσχα απλώς «αντέδρασε» για να «υπερασπιστεί τους ρωσόφωνους».
Όλα αυτά καταρρέουν όταν τοποθετηθούν στο πραγματικό ιστορικό και πολιτικό πλαίσιο.
Κανένα ανεξάρτητο κράτος της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης δεν σύρθηκε στη Δύση. Τα έθνη που βρίσκονται σήμερα στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, από τις Βαλτικές μέχρι την Πολωνία και τη Ρουμανία, το επέλεξαν συνειδητά καθώς είχαν ζήσει τι σημαίνει ρωσική επιρροή.
Η Ουκρανία δεν αποτελεί εξαίρεση μολονότι δεν έφτασε καν κοντά στο να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ – το μόνο που έγινε ήταν μία συζήτηση το 2008. Δεν υπήρξαν ποτέ ΝΑΤΟϊκοί πύραυλοι εκεί (ούτε υπόγεια βιολογικά εργαστήρια…), δεν υπήρχε χρονοδιάγραμμα ένταξης, ούτε βάση, ούτε στρατιωτική περικύκλωση.
Υπήρχε μόνο η μόνιμη ρωσική πεποίθηση ότι η Ουκρανία είναι «λάθος της ιστορίας» κι ότι ο ουκρανικός λαός δεν δικαιούται ανεξάρτητη κρατική υπόσταση.
Με την Επανάσταση της Αξιοπρέπειας (Euromaidan) οι Ουκρανοί διατράνωσαν την πεποίθηση τους: Είμαστε χώρα της Ευρώπης κι αυτή την κατεύθυνση επιθυμούμε. Ακολούθησε η ρωσική κατάληψη της Κριμαίας και τμημάτων του Ντονμπάς από δήθεν αυτονομιστές.
Το ίδιο διάτρητο είναι και το επιχείρημα περί Μινσκ. Η Ουκρανία είχε υποχρεώσεις. Αλλά η Ρωσία δεν τήρησε ούτε τις βασικές: συνέχισε να στέλνει όπλα, στρατιώτες και μισθοφόρους, δεν επέτρεψε την πρόσβαση του ΟΑΣΕ, δεν απέσυρε κανέναν βαρύ οπλισμό και συνέχισε να ελέγχει πλήρως τα σύνορα μέσω των «πολιτοφυλακών» που η ίδια εξόπλιζε.
Η συμφωνία του Μινσκ κατέρρευσε γιατί η Μόσχα δεν αναγνώρισε ποτέ ότι ήταν εμπόλεμο μέρος και δεν είχε καμία πρόθεση να εφαρμόσει όσα υπέγραφε. Ήθελε πάγωμα της σύγκρουσης για να αποφασίσει πότε θα επιστρέψει με μεγαλύτερη δύναμη πυρός - κι αυτό ακριβώς έκανε.
Στην Ελλάδα η πιο προσφιλής εκδοχή του αφηγήματος είναι το ψέμα περί «ναζιστικής Ουκρανίας». Ακούγεται επειδή δουλεύει στο θυμικό. Η αλήθεια είναι ότι το ουκρανικό κράτος δεν έχει απολύτως καμία σχέση με ναζισμό. Ο Ζελένσκι είναι Εβραίος, με συγγενείς που δολοφονήθηκαν στο Ολοκαύτωμα. Και δημοκρατικά εκλεγμένος.
Τα ακροδεξιά κόμματα απέχουν ολοκληρωτικά από το κοινοβούλιο, έχουν απαγορευτεί. Το τάγμα Αζόφ υπήρξε ακραίο όντως το 2014, αλλά ενσωματώθηκε στην Εθνοφρουρά, εκκαθαρίστηκε από τα αρχικά στοιχεία και σήμερα δεν διαφέρει σε δομή από άλλες στρατιωτικές μονάδες που πολεμούν στην πρώτη γραμμή.
Αν η Ουκρανία ήταν «ναζιστικό κράτος», τότε όλες οι χώρες που έχουν/είχαν ακροδεξιά μικροκόμματα θα έπρεπε να χαρακτηριστούν το ίδιο (στην Ελλάδα θριάμβευσε η Χρυσή Αυγή και υπήρξε στιγμή κατά την οποία έφτασε δημοσκοπικά στο 10%).
Το όλο αφήγημα είναι μια ρωσική γενίκευση: Βρες ένα ακραίο σύμβολο, μεγάλωσε το, παρουσίασέ το ως παγκόσμια απειλή και βάφτισε ολόκληρο το έθνος «ναζιστικό» (ώστε να απαιτείται η... αποναζιστικοποίησή του).
Το αφήγημα περί «σφαγής ρωσόφωνων» επίσης καταρρέει. Καμία ανεξάρτητη διεθνής έρευνα –ούτε του ΟΗΕ, ούτε του ΟΑΣΕ– δεν έχει καταγράψει συστηματικές διώξεις ή εθνοκάθαρση από την ουκρανική πλευρά. Αντίθετα, καταγράφεται σταθερά η παρουσία ρωσικού στρατιωτικού εξοπλισμού στον Ντονμπάς, μισθοφόρων και μονάδων GRU που δημιούργησαν και συντήρησαν έναν τεχνητό «εμφύλιο» για να δικαιολογήσουν μελλοντική εισβολή.
Η αφήγηση «μας σφάζουν» είναι το εργαλείο νομιμοποίησης ρωσικών επεμβάσεων σε Μολδαβία, Γεωργία, Τσετσενία και στην Ουκρανία. Επιπλέον, αξίζει να ειπωθεί ότι η συντριπτική πλειονότητα των Ουκρανών είναι και ρωσόφωνοι, καθώς η διδασκαλία της γλώσσας ήταν υποχρεωτική στα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης.
Το τελευταίο και ίσως πιο χυδαίο επιχείρημα είναι ότι «η Ρωσία αμύνεται». Αμύνεται… ποδοπατώντας σύνορα, καταλαμβάνοντας εδάφη, βομβαρδίζοντας τον αστικό ιστό, απαγάγοντας χιλιάδες παιδιά, εκτελώντας αμάχους, ισοπεδώνοντας πόλεις, χρησιμοποιώντας βασανιστήρια.
Η εισβολή δεν είναι άμυνα ή «αντίδραση». Είναι επιλογή, σχεδιασμένη για χρόνια, με τη συνδρομή μίας κτηνώδους προπαγάνδας, τα αποτελέσματα της οποίας βλέπουμε και σε πολλούς Έλληνες που μηρυκάζουν τα ίδια fake news με ακλόνητη βεβαιότητα.
Όλα τα ρωσικά επιχειρήματα –φταίει η Δύση, το ΝΑΤΟ, το Κίεβο, η ιστορία, οι «ναζί», το Μινσκ– οδηγούν σε ένα και μόνο συμπέρασμα: ότι η Ουκρανία δεν έχει δικαίωμα να υπάρχει χωρίς την άδεια της Ρωσίας.
Ότι ένας λαός 44 εκατομμυρίων δεν έχει το δικαίωμα να αποφασίσει σε ποια συμμαχία θα ανήκει, τι γλώσσα θα μιλά, πώς θα εκλέγει την κυβέρνησή του και πώς θα διαμορφώνει τη ζωή του. Η εισβολή δεν ξεκίνησε επειδή η Ουκρανία «προκάλεσε».
Ξεκίνησε επειδή η Ρωσία δεν αντέχει μια δημοκρατική Ουκρανία που ζει εκτός της σφαίρας της.
Η Ευρώπη δεν «τιμώρησε» τη Ρωσία - η Ρωσία τιμώρησε την Ουκρανία επειδή επέλεξε να ζήσει ως κυρίαρχο και δημοκρατικό κράτος.
Αυτή είναι η αλήθεια που υπερασπίζονται τόσο οι Ουκρανοί στα πεδία της μάχης, όσο κι όλοι όσοι έχουν σταθεί εξ αρχής στο π
Καταλήγοντας: Η Ρωσία εισέβαλε σε μια ανεξάρτητη χώρα, χωρίς να απειλείται. Η Ουκρανία αμύνεται. Η Ευρώπη στηρίζει το δικαίωμα ενός λαού να υπάρχει χωρίς να τον καταδυναστεύει ένας δικτάτορας που επιθυμεί να γραφτεί στην ιστορία πλάι στην Μεγάλη Αικατερίνη και τον Ιβάν τον Τρομερό.
