του
Κώστα Χριστίδη*
Υπάρχουν δύο κανόνες σχετικά με τους οικονομολόγους: 1) Για κάθε οικονομολόγο, υπάρχει ένας άλλος που υποστηρίζει ακριβώς τα αντίθετα, 2) Και οι δύο συνήθως έχουν λάθος!
Οι δύο αυτοί κανόνες (που, όπως κάθε κανόνας, έχουν και τις εξαιρέσεις τους) ισχύουν και για οικονομολογούντες πολιτικούς, δημοσιογράφους, καθηγητές κ.α. Έτσι, στο Οικονομικό Φόρουμ Δελφών τα κυβερνητικά στελέχη, προεξάρχοντος του πρωθυπουργού, προσπάθησαν να φιλοτεχνήσουν μία εικόνα θεαματικής αλλαγής της ελληνικής οικονομίας προς το καλύτερο.
Ο ασυναγώνιστος Γεώργιος Κατρούγκαλος απέδωσε τα προβλήματα στην "ακραία νεοφιλελεύθερη" Ευρώπη, που μείωσε τους φόρους από 60% σε 30% κατά μέσον όρο, με αποτέλεσμα την αποδόμηση του κοινωνικού κράτους (!).
Η αντίθετη άποψη, την οποία θεωρώ ως πολύ πιο κοντά στην πραγματικότητα, υποστηρίζει ότι οι εξελίξεις της ελληνικής οικονομίας, ειδικά την τελευταία τριετία, είναι δυσμενείς. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα παγκοσμίως που το 2017 αποτέλεσε αρνητική αναπτυξιακή έκπληξη (1,4% αντί των αρχικών προβλέψεων 2,7%).
Τα πολυδιαφημιζόμενα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα που υπερβαίνουν τους στόχους είναι εν πολλοίς ταμειακά (λόγω καθυστέρησης εξόφλησης υποχρεώσεων του Δημοσίου) και εν πάση περιπτώσει μη διατηρήσιμα, καθόσον οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς Δ.Ο.Υ. και ασφαλιστικά ταμεία ανέρχονται σε 133 δις ευρώ, αυξημένα κατά 50% σε σχέση με τον Δεκέμβριο 2014, ενώ ένας στους δύο φορολογούμενους υπέχει ληξιπρόθεσμες οφειλές.
Εν προκειμένω επωάζεται μία επικίνδυνη φούσκα. Επιπλέον, παρά τις ψηφισθείσες (αλλά σε πολλές περιπτώσεις μηδέποτε εφαρμοσθείσες) μεταρρυθμίσεις, η χώρα ουσιαστικά απώλεσε την "ευκαιρία’’ της κρίσης για να καταστεί πόλος έλξης παραγωγικών επενδύσεων, αντιθέτως έχει εξαρθρωθεί σημαντικό μέρος της παραγωγικής της βάσης ενώ μεγάλος αριθμός νέων, μορφωμένων ανθρώπων μετανάστευσε σε αναζήτηση καλύτερης τύχης.
Υπό τις συνθήκες αυτές είναι προκλητικό να υποστηρίζεται από κυβερνητικά στελέχη ότι είναι προτιμότερο να υποστούμε πρόσθετη επιτοκιακή επιβάρυνση μερικών δις ευρώ ετησίως, εν όψει μάλιστα πιθανής ανόδου των επιτοκίων παγκοσμίως από τα σημερινά ιστορικά χαμηλά, προκειμένου να ανακτήσουμε "τα κλειδιά του χρηματοκιβωτίου’’, κατά την πρωθυπουργική έκφραση, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται σε προεκλογική περίοδο.
Οι αλαζόνες εις το έπακρον πολιτικοί που μας κυβερνούν την τελευταία τριετία θεωρούσαν, κατά την έναρξη της θητείας τους, ότι "εάν τα πούμε αυτά, όχι μόνο θα μας δώσουν τα λεφτά, θα μας παρακαλούν να τα πάρουμε’’ (!).
Από εχθρικοί και χλευαστικοί έναντι των αγορών, τις οποίες θα έβαζαν να χορέψουν υπό τους ήχους πατροπαράδοτων ελληνικών μουσικών οργάνων, νταουλιών και ζουρνάδων, ήδη στηρίζουν σε αυτές το νέο τους αφήγημα περί "καθαρής εξόδου" από τα μνημόνια.
Τον Αύγουστο 2018 τα μνημόνια πράγματι τελειώνουν αλλά για τους εταίρους, όχι για εμάς. Ασχέτως των δυσβάστακτων δεσμεύσεων που έχουμε ήδη αναλάβει για μεγάλο χρονικό διάστημα, είναι η νέα (ανειλικρινής, ως συνήθως) ‘’αγάπη’’ των κυβερνώντων, οι αγορές, που θα μας επιβάλουν πειθαρχία και σκληρότερη προσγείωση στην πραγματικότητα.
*Νομικός – Οικονομολόγος
