του
Ηλία Καραβόλια
Τόσο το αφήγημα της καθαρής εξόδου όσο και αυτό της μόνιμης εποπτείας αποτελούν ρητορικά σχήματα που δεν βοηθούν την ψυχολογία της αγοράς.
Η κατάσταση δεν είναι σαφέστατα καλή στην καθημερινότητα. ΕΝΦΙΑ, ΦΠΑ, φόροι εισοδήματος, ασφαλιστικές εισφορές, χαμηλές συντάξεις, κάνουν τους πολίτες στην πλειοψηφία τους να δυσκολεύονται με τις υποχρεώσεις τους σε εφορία, ταμεία, τράπεζες, αγορά. Όμως είναι αναγκαίο για την χώρα να ακούγονται θετικά σχόλια απο αξιωματούχους της Κομισιόν, απο διεθνή ΜΜΕ και απο αναλυτές. Χρειαζόμαστε το στίγμα της θετικής προοπτικής ώστε να μειωθεί το περίφημο country risk.
Όλοι φυσικά ξέρουν ότι τα πλεονάσματα δεν μπορεί να είναι βιώσιμα όταν είναι τόσο υψηλά στοχευμένα. Η ουσία είναι ότι πρέπει να τα πετυχαίνουμε παράλληλα με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Και για να το πετύχουμε αυτό χρειάζονται επενδύσεις ιδιωτικές αλλά και κρατικές. Επενδύσεις όμως με τέτοιους υψηλούς φορολογικούς συντελεστές δεν προσελκύουμε εύκολα. Για να πέσουν οι συντελεστές αυτοί πρέπει να έχουμε περιθώριο να τους ρίξουμε. Δηλαδή: δημοσιονομικό αποτέλεσμα (χώρος). Και αυτό δημιουργείται μόνο οταν πετυχαίνουμε τα στοχευμένα πλεονάσματα. Ιδού λοιπόν ο φάυλος κύκλος.
Αναθεώρηση των υψηλών ετήσιων στόχων για το πλεόνασμα θα συζητήσουν οι θεσμοί μόνο αν δούν βιώσιμη δυναμική στα δημόσια έσοδα σε συνάρτηση με βιώσιμους ρυθμούς μεγέθυνσης. Αυτό σήμερα δεν συμβαίνει γιατί τα υπερπλεονάσματα έχουν μια εμφανή παρενέργεια: η Οικονομία στερείται ισχυρού και βιώσιμου ρυθμού ανάπτυξης επειδή οι πολίτες ξοδεύουν το μεγαλύτερο μέρος απο το εισόδημα τους σε φόρους και δεν επενδύουν, δεν καταναλώνουν περισσότερο και δεν αποταμιεύουν. Πρέπει γι αυτό το λόγο να βρούμε τον βέλτιστο συνδυασμό, το άριστο σημείο ισορροπίας της σχέσης ανάπτυξης-πλεονασμάτων ώστε να εξαλείψουμε την παρενέργεια αυτή.
Φίλε αναγνώστη δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα στην Οικονομική Πολιτική. Δεν είναι απλά μαθηματικά, ούτε είναι απλή συνάρτηση η σχέση του χρήματος με την παραγωγική αλυσίδα. Ζούμε εποχή γενικότερης απεργίας του Κεφαλαίου και είμαστε σε καθεστώς κρίσης υπερσυσσώρευσης ( για όσους δεν το έχουν αντιληφθεί και επιμένουν στην ανάλυση με βάση τα ορθόδοξα οικονομικά) Η ελληνική Οικονομία δεν χωράει σε λύσεις απο το manual της συστημικής θεωρίας και της κανονικότητας. Δεν είναι κανονική μια οικονομία που έχασε το 1/4 του ΑΕΠ της μέσα σε λίγα χρόνια και ζεί με capital controls και υψηλή ανεργία.
Πιθανή αστάθεια και αποκλίσεις στόχων τώρα είναι ότι χειρότερο για την Οικονομία. Κανένας διαχειριστής ομολόγων δεν θα τολμήσει να προσφέρει χρήματα και κανένας μακροπρόθεσμος παραγωγικός επενδυτής δεν θα τολμήσει να επιχειρήσει στον τόπο, όσες αναβαθμίσεις και αν γίνουν απο τους οίκους αξιολόγησης.
Η Οικονομία συμπιέστηκε επί 8 χρόνια, υποτιμήθηκε το εισόδημα και ο μισθός, έπεσαν οι αξίες των περιουσιών και η κατάσταση φαίνεται να ισορροπεί μεταξύ πλεονασματικού Δημοσίου και ελλειμματικού (δυστυχώς) ιδιωτικού τομέα.
Για να γίνει όμως πλεονασματικός και ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να δημιουργηθεί χώρος για φοροελαφρύνσεις. Ξαναλέω: χωρίς πλεονάσματα αυτό δεν πρόκειται να συμβει, ούτε ειναι γραμμένο πουθενά στην μεταμνημονιακή συμφωνία να συμβεί με άλλο τρόπο. Οι ιδέες της κυβέρνησης περί αναπτυξιακής τράπεζας, κοινωνικής συνεταιριστικής οικονομίας, και περί επιδοτήσεων σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και γενικότερης στήριξης μικρών έργων, απέχουν πολύ απο το πραγματικό ζητούμενο : ένα σοκ επενδύσεων με πολλές θέσεις εργασίας σε μεγάλα και μακροπρόθεσμης βάσεως δημόσια έργα υποδομών και ενέργειας, με συμπράξεις και ιδιωτών, ώστε να λειτουργήσουν οι πολλαπλασιαστές εισοδήματος ταχύτατα και να επιταχυνθεί η μεγέθυνση του ΑΕΠ.
Ας μην ξεχνάμε ότι η ελληνική Οικονομία ισορρόπησε μακροοικονομικά επειδή μάτωσαν οι πολίτες της. Κυρίως επειδή κράτησαν όρθιο το κράτος και τις τράπεζες(σημ:μειώθηκε η εξάρτηση απο τον μηχανισμό έκτακτης ρευστότητας(ELA) της ΕΚΤ στα 25 δις, όταν είχε βρεθεί στα 90 δις(!) ακριβώς πριν 3 χρόνια όταν μπήκαν τα capital controls). Οι ευθύνες της κυβέρνησης είναι τεράστιες για αυτά τα 3 χρόνια. Οι χειρισμοί της στην πλειοψηφία τους ήταν αρνητικοί αφού οι προεκλογικές υποσχέσεις δημιούργησαν ανάγκη για θυσίες που δεν χρειαζότανε. Ουδείς αμφιβάλλει γι αυτό.
Η Οικονομία όμως προσπαθεί να ξεκινήσει μια τροχιά ανάπτυξης. Και αυτό δεν οφείλεται σε καμία κυβέρνηση αλλά σε όλους εμάς. Γι αυτό δεν πρέπει να παίζει με την Οικονομία ουδείς....
