Του Τάσου Μαντικίδη
Είναι λοιπόν η στιγμή κατάλληλη για να «αγοράσει» κανείς Ελλάδα.
Ο Τάκης Κανελλόπουλος, εκτελεστικό μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Τιτάνα και εκ των βασικών μετόχων της 3Κ Investment Partners, πιστεύει ότι στη χώρα μας «οδηγούμαστε προς ένα πιο ορθολογικό και συμπαγές οικονομικό μοντέλο με περισσότερη σύμπνοια και συνοχή στην κοινωνία. Τα χειρότερα είναι πίσω μας.
Προφανώς θα πάρει χρόνο, ωστόσο, από επενδυτικής πλευράς, η στιγμή να τοποθετηθεί κανείς είναι ασφαλής και με προοπτική».
Όπως λέει και ο κορυφαίος επενδυτής Warren Buffett, «το μόνο αγαθό που σπανίως αγοράζουν οι άνθρωποι στις εκπτώσεις είναι οι μετοχές». «Γιατί λοιπόν», αναφέρει, «να μην είμαστε εμείς και οι πελάτες μας από αυτούς μας από αυτούς που θα αγοράσουν στις εκπτώσεις; Ωραία όλα αυτά, αλλά, θα μου πείτε, μήπως βρισκόμαστε σε λάθος χώρα;
Θα σας πω όχι, είμαστε στη σωστή και μάλιστα στην κατάλληλη στιγμή» σημειώνει εξετάζοντας τις προσδοκίες αναφορικά με το επενδυτικό τοπίο στη χώρα μας μέσα από μια σύγκριση με τις ΗΠΑ.
Οι αποδόσεις
Αν δούμε, αναφέρει, το γράφημα του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης, παρατηρούμε μια μακροπρόθεσμη ανοδική τάση (αν κάποιος είχε επενδύσει 1 δολάριο το 1900 στο αμερικανικό χρηματιστήριο, θα είχε το 2018, σύμφωνα με τα στοιχεία της Credit Suisse, 1.521 δολάρια σε αποπληθωρισμένη βάση). Γιατί είναι τόσο εντυπωσιακές οι αποδόσεις;
Βασικότερος λόγος πιστεύει πως είναι το κοινωνικό/ οικονομικό μοντέλο των Ηνωμένων Πολιτειών που βασίζεται σε κανόνες που επιτρέπουν σε κανόνες που επιτρέπουν ελευθερία στον άνθρωπο και ευνοούν τον ικανό και τον νομοταγή. Υπήρχε μια σύμπνοια και συνοχή ακριβώς επειδή το μοντέλο δούλευε προς όφελος των πολλών, αναφέρει, αν και εκτιμά πως πλέον φοβάται ότι αυτά δεν ισχύουν σήμερα, τουλάχιστον σε αυτόν τον βαθμό.
Αν τώρα δούμε το γράφημα του ελληνικού χρηματιστηρίου, παρατηρούμε πως δεν υπάρχει ξεκάθαρη ανοδική τάση, όπως στην Αμερική. Ωστόσο, το 1987 ο δείκτης ήταν στις 150 μονάδες και σήμερα στις 750. Ακόμη κι εδώ κάποιος έχει πενταπλασιάσει τα χρήματα του σε 32 χρόνια, απόδοση περίπου 8 % ανά έτος μαζί με τα μερίσματα. Τίποτα το εντυπωσιακό, αλλά και πάλι καλύτερο από τις καταθέσεις.
Ο ψυχρός πόλεμος
Γιατί όμως οι αποδόσεις του ελληνικού χρηματιστηρίου υστερούν τόσο πολύ σε σχέση με της Αμερικής; Γιατί, κατά τη γνώμη του, δεν πιστεύουμε ως κοινωνία σε ένα οικονομικό μοντέλο.
«Για να κατανοήσουμε τις αιτίες, πρέπει να γυρίσουμε πίσω στον Ψυχρό Πόλεμο, μάχες του οποίου δεν δόθηκαν στο έδαφος των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ, αλλά στην Ελλάδα μέσω του Εμφυλίου. Αποτέλεσμα του Εμφυλίου ήταν άλλοι να πιστεύουμε στον καπιταλισμό, άλλοι στον κομμουνισμό και οι περισσότεροι να είμαστε μπερδεμένοι μεταξύ των δύο, οδηγώντας σε ένα οικονομικό μοντέλο, θα μου επιτρέψετε να πω, αλαλούμ μέχρι και σήμερα».
Με άλλα λόγια, παρατηρεί, δεν έχουμε στην Ελλάδα συμπόνοια και συνοχή. Ο καθένας μας κινείται προς τη δική του κατεύθυνση με αποτέλεσμα να αλληλοεξουδετερωνόμαστε. Βέβαια, όταν έχουμε σύμπνοια και συνοχή κάνουμε θαύματα, αναφέρει, θυμίζοντας το 2004 με τους εκπληκτικούς Ολυμπιακούς Αγώνες και την κατάκτηση του Euro.
Βελτίωση και αλλαγές
Ο ίδιος πιστεύει πως οι κρίσεις, όπως π.χ. αυτή που βίωσε η χώρα, μέσω πόνου και ενδοσκόπησης οδηγούν σε βελτίωση και αλλαγές. Σήμερα, το συντριπτικό κομμάτι της κοινωνίας μας, υποστηρίζει, έπειτα από διάφορους πολιτικούς πειραματισμούς, θέλει πλέον ένα μοντέλο που να προτάσσει την οικονομική ανάπτυξη. «Πλέον οι ιδεοληπτικές αντιστάσεις έχουν εξασθενήσει.
Είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρο π.χ. ότι οι έννοιες Δεξιά-Αριστερά έχουν ξεφτίσει και μάταια χρησιμοποιούνται μόνο από όσους θέλουν να διατηρήσουν μια ανούσια αντιπαράθεση» παρατηρεί, εκτιμώντας πως οδηγούμαστε προς ένα πιο ορθολογικό και συμπαγές οικονομικό μοντέλο.
