Μια άκριτη υποβάθμιση καταγγελίας

Του Γιάννη Μεταξά*

Η απόφαση της Ευρωπαϊκής ένωσης να επιβάλει συγκεκριμένες κυρώσεις στην Τουρκία συνοδεύτηκε ακαριαίως, και ως συνήθως από βιαστικά σχόλια ότι «δεν πρόκειται για κυρώσεις» και ότι «δεν αποτελούν μέτρα» που θα φόβιζαν τη χώρα αυτή.

Αυτός ο τρόπος χειρισμού της απόφασης των Βρυξελλών είναι μάλλον, ο πιο λανθασμένος που θα μπορούσαμε να κάνουμε. Όσοι τον κάναμε.
Αντίθετα, θα έπρεπε αμελλητί, αν όχι παραχρήμα, να αρχίσουμε να την αξιοποιούμε πολύ διαφορετικά. Αφού για πρώτη φορά η Ένωση καταγγέλλει ην Τουρκία για παραβίαση της τυπικής νομιμότητας. Το κάνει δηλαδή στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Του οποίου στην ύπαρξη και το περιεχόμενο αντιτάσσει σε αυτή τη χώρα.

Και εμείς, αντί να χαρακτηρίσουμε την απόφαση ως ιδιαιτέρως σημαντική και να σπεύσουμε να την κοινοποιήσουμε και να τη διαδώσουμε per mare per terra και σε κάθε επίπεδο κοινωνικής, πολιτειακής και πολιτικής εξουσίας και επιρροής, ερμηνεύουμε την αντίδραση των Βρυξελλών ως «χαλαρή».

Και με αυτόν τον τρόπο, ακριβώς με αυτόν τον άσκεπτο τρόπο μειώνουμε την ισχύ της και παρέχουμε στην Τουρκία υποστήριξη στον ισχυρισμό της όταν λέει ότι «αυτά δεν μας αγγίζουν».

Την αγγίζουν και την παραγγίζουν. Αν βέβαια εμείς συστηματικώς και συνεχώς ενημερώνουμε γι’ αυτή την απόφαση όπου επιβάλλεται. Ώστε να τη βρίσκει μπροστά της. Γιατί πρόκειται για μια απόφαση, ας το επαναλάβουμε, που από τη στιγμή που αναφέρεται στο Διεθνές Δίκαιο δηλαδή σε νομικό εργαλείο της διεθνούς δικαιοταξίας, έχει αναμφισβήτητη υποχρεωτικότητα.

Αυτή που η Τουρκία προσπαθεί να παρακάμψει επιλέγοντας το αρρύθμιστο πεδίο του άνισου συσχετισμού των δυνάμεων. Όπου με όπλο την απειλή άσκησης βίας αισθάνεσαι βαρβαρικά ισχυρότερη.

Και στο μεταξύ βέβαια η χώρα μας, προστατεύοντας και αξιοποιώντας τον πολιτικό και διπλωματικό χρόνο που διαθέτει, οφείλει να οργανώνει την πολλαπλή άμυνα της σε μια άλλη βάση, τόσο τεχνολογική όσο και συμμαχική. Όχι για να επιτεθεί, όχι για κάτι τέτοιο. Αλλά για να γνωρίζει ο άλλος ότι το κόστος της οποιασδήποτε ανοησίας θα είναι τόσο μοιρασμένο, που όποιος την επιχειρήσει πρώτος δεν πρόκειται να το μειώσει υπέρ του.

*Επίτιμος καθηγητής πανεπιστημίων και μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Αθηνών