του Αθανάσιου Χ. Παπανδρόπουλου
Για τις συντεχνίες και τα προνόμια που έχουν αντλήσει εκβιάζοντας στις ανοικτές δημοκρατικές κοινωνίες, τις λοιπές κοινωνικές ομάδες έχουν γραφεί χιλιάδες άρθρα, βιβλία και διατριβές. Είναι εξάλλου γνωστό ότι ο ιταλικός φασισμός στη δεκαετία του 1930 αυτές τις συντεχνίες είχε ως αφετηρία στην προσπάθεια του να γίνει πολιτικό σύστημα, όπως και έγινε. Όσο για τις συνέπειες της εξέλιξης αυτής είναι τόσον οδυνηρά γνωστές ώστε περιττεύει να τις επαναλάβουμε. Οι μελανοχίτωνες στην Ιταλία και οι ναζί στη Γερμανία επιβεβαιώνουν του λόγου το ασφαλές
Σήμερα αυτό που μας απασχολεί είναι ο ρόλος των συντεχνιών στον κόσμο που αλλάζει και στον οποίον η νέα διεθνής πραγματικότητα αναδιαμορφώνει θεσμούς και παγιωμένες καταστάσεις, που όντως έχουν πολλά χρόνια ζωής πίσω τους. Και στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί ότι οι απανταχού συντεχνιακές δυνάμεις μέσα από τις οποίες ξεπήδησαν όλα τα τέρατα του ολοκληρωτισμού που ταλαιπώρησαν τον άνθρωπο στη διάρκεια του 20ου αιώνα, δεν πρόκειται να υποχωρήσουν απέναντι στις αλλαγές. Είναι τυφλές και ανίκανες να συλλάβουν το νόημα της αλλαγής. Θα προτιμήσουν να οδηγήσουν το πλοίο πάνω στο παγόβουνο και να βυθιστούν με αυτό, παρά να συμβάλλουν σε μια αλλαγή πορείας.
Σε αντίθεση με το καπιταλιστικό σύστημα παραγωγής που για λόγους αυτοσυντήρησης εμπεριέχει μέσα του την αλλαγή, οι συντεχνίες μόνον δια της αρπαγής και της λεηλασίας γνωρίζουν να επιβιώνουν. Οι πρώτοι που κατάλαβαν αυτήν τη διάσταση του συντεχνιασμού ή κορπορατισμού, ήσαν οι Κινέζοι κομμουνιστές. Παρακολουθώντας την πορεία της Σοβιετικής Ένωσης προς την παρακμή και την κατάρρευση, συνειδητοποίησαν ότι μπορούσαν να «σώσουν» τον κομμουνισμό ως πολιτικό αυταρχικό σύστημα αναπτύσσοντας πτυχές του καπιταλισμού, οι οποίες μπορούν να υπάρχουν και να λειτουργούν ανεξάρτητα από το θεσμικό πλαίσιο της φιλελεύθερης κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Με πιο απλά λόγια, οι Κινέζοι κομμουνιστές, σκέφθηκαν ότι η καπιταλιστική παραγωγή δεν προϋποθέτει απαραιτήτως την ύπαρξη δημοκρατίας. Το παράδειγμα της Σιγκαπούρης μιλάει από μόνο του και σίγουρα λέει πολλά.
Αφήνοντας πίσω της έτσι τα γελοία κατάλοιπα του μαοϊσμού και το εγκληματικό τους έργο, αποφάσισε να ενσωματώσει τον παραγωγικό της μηχανισμό στον διεθνή καταμερισμό της εργασίας, στον οποίον σήμερα κατέχει και μια από τις τρεις πρώτες θέσεις.
Η κινεζική πορεία όμως στην παγκόσμια οικονομική σκηνή, αφαιρώντας μερίδια αγοράς από τις αναπτυγμένες δυτικές οικονομίες, στην ουσία έπληττε τις συντεχνιακές τους δομές, οι οποίες επί πολλά χρόνια απομυζούσαν πόρους χωρίς ιδιαίτερες προσπάθειες, πέρα από εκβιασμούς, καταχρηστικές απεργίες και κάθε είδους αντιδημοκρατικές εκδηλώσεις. Ο κινεζικός δρόμος πρoς τον καπιταλισμό, έφερε νέα δεδομένα στο παγκόσμιο οικονομικό γίγνεσθαι και βεβαίως προώθησε την παγκοσμιοποίηση.
Δημιούργησε προϋποθέσεις μιας ενιαίας περίπου αγοράς στη οποίαν διαπρέπουν οι πιο ανταγωνιστικοί.
Στις μέρες μας έτσι οι συντεχνίες αφυπνίζονται, καταλαβαίνουν ότι η πραγματικότητα αλλάζει και ως συνήθως θα κάνουν ό,τι μπορούν για να αντλήσουν τα περισσότερα δυνατά οφέλη. Αυτό σημαίνει ότι στις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, το 2020 δεν θα είναι μια εύκολη χρονιά. Κατά κανόνα δε, στις περιπτώσεις αυτές, το .υψηλό τίμημα ως συνήθως, το πληρώνουν οι πιο αδέκαροι. Υπέρ αυτών που δήθεν κόπτονται οι συντεχνίες. Και μη χειρότερα.
