Οι νέοι και οι χαμηλόμισθοι αδύναμοι κρίκοι των κοινωνιών του 21ου αιώνα

του Ρεζίς Βερλέ* 

Έρευνα της HarrisPoll και Glassdoor δείχνει καθαρά ότι οι αδύναμοι κρίκοι των σύγχρονων κοινωνιών, οι κατηγορίες εργαζομένων, δηλαδή που αισθάνονται ότι είναι πιο ευάλωτοι και ότι τους απειλεί περισσότερο η φτωχοποίηση, είναι οι νέοι και οι χαμηλόμισθοι. Έτσι, το 37% των ερωτηθέντων νέων από 18 έως 34 ετών φοβούνται ότι εφέτος θα χάσουν τη δουλειά τους. Μόνο το 16% των άνω των 55 ετών ζουν με τον ίδιο φόβο στη Γαλλία, παρά το ότι είναι γνωστό ότι η εξεύρεση νέας δουλειάς είναι πολύ δύσκολη υπόθεση για όσους πλησιάζουν το τέλος του εργασιακού τους βίου.

Η καριέρα

Ο διευθυντής επικοινωνίας της Glassdoor Τζόε Ουίγκινς εξηγεί, ωστόσο, ότι ο «φόβος ότι δύσκολα θα ξαναβρεί κάποιος δουλειά είναι μεγαλύτερος στους νέους διότι έχουν λιγότερη εμπειρία και δεν έχουν χτίσει ακόμη την καριέρα τους». Ο αμερικανός αναλυτής εξηγεί ότι «η ανησυχία όσων ξεκινούν την επαγγελματική τους καριέρα έχει να κάνει με τη σκέψη ότι σε μια νέα δουλειά η καριέρα τους θα πάει πίσω , ότι δεν θα συνεχιστεί ομαλά ή ακόμα και ότι θα καταστραφεί». Έτσι εξηγείται και το γεγονός ότι το 43% των νέων σκέπτονται ότι πρέπει να μειώσουν ή έχουν ήδη μειώσει τις καταναλωτικές δαπάνες τους εν όψει μιας ενδεχόμενης απόλυσης, που ίσως τους αναγκάσει να αλλάξουν ακόμη και επάγγελμα.

Εξυπακούεται ότι ο αντίκτυπος στη διαμόρφωση του ΑΕΠ από τις φοβίες των όλο και πιο απροστάτευτων νέων εργαζομένων είναι σημαντικός. Οι νέοι άλλωστε ανέκαθεν αποτελούσαν το δυναμικότερο κομμάτι των οικονομιών για τις επιχειρήσεις και σε αυτούς στοχεύουν οι καμπάνιες των διαφημιστών. Για μια μεγάλη γκάμα προϊόντων είναι σαφώς σημαντικότεροι από τις μέσες ηλικίες (35- 54) που έχουν αποκτήσει οικογένεια και σαφώς επιφυλακτικότεροι ως καταναλωτές- οι άνω των 55 είναι, ως γνωστόν, απολύτως αδιάφοροι για τη διαφημιστική αγορά.

Κεφαλαιακά κέρδη

Ακόμα επιφυλακτικότεροι καταναλωτές λόγω ανασφάλειας είναι οι χαμηλόμισθοι (στη Γαλλία χαμηλόμισθοι θεωρούνταν όσοι κερδίζουν λιγότερα από 20.000 ευρώ ετησίως), που συνήθως είναι και εργαζόμενοι χαμηλής εξειδίκευσης. «Οι εργαζόμενοι στην κατηγορία αυτή αισθάνονται ότι κινδυνεύουν να τα χάσουν όλα. Είναι επιπλέον ευάλωτοι αφού δεν έχουν τη δυνατότητα να αποταμιεύσουν και γνωρίζουν ότι αν απολυθούν μπορεί να βρεθούν ακόμα και στον δρόμο, να κοιμούνται δηλαδή κάτω από τις γέφυρες» εξηγεί ο Τζόε Ουίγκινς.

Σύμφωνα με την έρευνα των HarrisPoll και Glassdoor, το 45% εξ αυτών φοβάται όι θα απολυθεί εντός του 2020. Και, παρά το περιορισμένο τους εισόδημα, οι περισσότεροι (το 57%) δηλώνου ότι μειώνουν τις δαπάνες τους «για κάθε ενδεχόμενο». Ευλόγως θα σκεπτόταν κανείς ότι οι επιχειρήσεις- και δη εκείνες που παράγουν καταναλωτικά προϊόντα- πυροβολούν τα πόδια τους απασχολώντας ανασφαλείς και κακοπληρωμένους εργαζομένους. Δεν συμβαίνει, όμως, αυτό. Διότι στην εποχή του χρηματιστηριακού καπιταλισμού που ζούμε είναι συχνό το φαινόμενο τα «κεφαλαιακά κέρδη» που εμφανίζουν οι επιχειρήσεις που παράγουν ακόμα και προϊόντα ευρείας κατανάλωσης να ξεπερνούν τα κέρδη από τις πωλήσεις τους.

*συντάκτης στη ’’Le Geco’’, Γαλλική Οικονομική Εφημερίδα