του Γιάννη Βογιατζή*
Εδώ και μία δεκαετία, από την εκδήλωση δηλαδή της οικονομικής κρίσης, ο οινικός κλάδος αντιμετωπίστηκε για εισπρακτικούς λόγους εντελώς επιπόλαια και συγκυριακά, με την υπέρμετρη αύξηση αρχικά του ΦΠΑ και επιβολή στη συνέχεια καταστροφικού Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης. Έστω και αργά, κι αφού εφαρμόστηκε για μία τριετία, προ μηνών ο ειδικός φόρος στο κρασί καταργήθηκε, η μετάταξή του όμως στον συντελεστή ΦΠΑ 24% παραμένει.
Δεν υπάρχει κανένα ισχυρό επιχείρημα για την εξαίρεση του κρασιού από τη λίστα των προϊόντων στα οποία πρόσφατα μειώθηκε ο ΦΠΑ, απεναντίας μάλιστα όλα τα δεδομένα συνηγορούν για το αντίθετο. Το κρασί, όπως και να το δει κανείς, στην παραγωγική του διαδικασία ή ακόμη και στην πολιτισμική του διάσταση, είναι το αγροτικό προϊόν όχι βιομηχανικό. Άλλωστε είναι ξεκάθαρη επ’ αυτού και η ίδια η ευρωπαϊκή νομοθεσία. Θα έπρεπε συνεπώς να συμπεριληφθεί στην κατηγορία με τα είδη τροφίμων στα οποία μειώθηκε ο ΦΠΑ.
Υψηλός ΦΠΑ και ΕΦΚ έχουν δημιουργήσει σοβαρές παρενέργειες στον κλάδο, επαναφέροντας παραοικονομία και προβληματικές όψεις της οινικής αγοράς παλαιότερων εποχών. Είναι δεδομένο ότι η υψηλή φορολογία επιβάρυνε την τελική τιμή και σε συνδυασμό με τη μείωση των εισοδημάτων, ευνόησε την κατανάλωση φτηνών χύμα κρασιών, που συχνά είναι αβέβαιης προέλευσης.
Όμως το κρασί -και σημειώνω ότι η νεότερη γενιά των Ελλήνων οινοποιών που έδωσε νέα πνοή στον κλάδο τις τρεις τελευταίες δεκαετίες πάσχισε πολύ για αυτό- είναι επώνυμο προϊόν. Η επωνυμία του αυτή, με όλα τα στοιχεία της παραγωγικής και οινοποιητικής διαδικασίας που τη συνοδεύουν, είναι η ταυτότητά του στην εσωτερική αγορά και υο διαβατήριό του στη διεθνή. Μιλάμε για μια κατάκτηση, που ακόμη και στην περίπτωση του χύμα, ο νομοθέτης την προστατεύει, επιβάλλοντας στα τελικά σημεία την αναγραφή στον κατάλογο της προέλευσης του χύμα κρασιού που διατίθεται. Όλα τα στοιχεία επιβεβαιώνουν σήμερα την εμπιστοσύνη του καταναλωτικού κοινού στην υψηλή ποιότητα του επώνυμου ελληνικού κρασιού.
Ο οινικός κλάδος, ωστόσο, δεν επαναπαύεται, θέτει νέους στόχους, για να αντιμετωπίσει από καλύτερη θέση τις προκλήσεις και, φυσικά, συνεχίζει να δίνει δυναμικά τη μάχη της ποιότητας και των καλύτερων εξαγωγικών επιδόσεων. Τα μηνύματα είναι ενθαρρυντικά. Ύστερα από προσπάθειες ετών, ξένες αγορές ανοίγουν τις πόρτες τους στο ελληνικό κρασί και πλέον στις ΗΠΑ, τον Καναδά αλλά και σε άλλες χώρες, επώνυμα ελληνικά κρασιά βρίσκονται στο ράφι μεγάλων αλυσίδων λιανικής πώλησης, σε κάβες και σε χώρους εστίασης.
Η θετική αυτή εξέλιξη οφείλεται στο στρατηγικό σχέδιο branding και marketing το οποίο εφαρμόζεται μέσω της Διεπαγγελματικής Αμπέλου και Οίνου, από το 2010, σε επιλεγμένες αγορές του εξωτερικού. Η συνέχιση του προγράμματος προβολής και προώθησης είναι αναγκαία για την περαιτέρω βελτίωση των εξαγωγικών επιδόσεων του κρασιού, δυστυχώς όμως όλα δείχνουν ότι η φετινή χρονιά θα χαθεί, καθώς έχουν καθυστερήσει υπερβολικά οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις. Πρόκειται για μια δυσάρεστη εξέλιξη, που προσλαμβάνει ακόμη μεγαλύτερη διάσταση, αν αναλογιστεί κανείς ότι έρχεται σε μια στιγμή που ο κλάδος, με τη στήριξη του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, προχωρεί στον στρατηγικό σχεδιασμό για την αμπελουργία. Ενός σχεδίου που θα καταστήσει ακόμη πιο αποτελεσματικό το σχέδιο branding και marketing.
*Πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Αμπέλου και Οίνου
