της Laura Liswood*
Κάποιοι μπορεί να υποστηρίζουν ότι μια παγκόσμια πανδημία δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για να τεθεί το θέμα της διαφορετικότητας στον εργασιακό χώρο, καθώς και της ένταξης ως επιτακτική ανάγκη για οργανισμούς. Θεωρούν ότι υπάρχουν πιο επείγοντα ζητήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος μας. Αντιθέτως, θα ισχυριζόμουν ότι αυτή η στιγμή είναι ακριβώς η κατάλληλη για να αναγνωρίσουμε τη σημασία της διαφορετικότητας.
Ο κορονοϊός που μας μαστίζει περιγράφεται ως καινοφανής για κάποιον λόγο.
Είναι νέο για τους επιστήμονες και για τους οργανισμούς μας, και η καινοτομία απαιτείται όχι μόνο για να καταπολεμηθεί ο COVID-19, αλλά και για να «θεραπευθεί» το τραυματισμένο εργατικό δυναμικό μας. Εδώ ερχόμαστε στο θέμα της διαφορετικότητας. Η διαφορετικότητα είναι θεμελιώδης για την καινοτομία και τη δημιουργικότητα. Η γνωστική ποικιλομορφία - οι πολλοί τρόποι με τους οποίους οι άνθρωποι σκέφτονται και μεταφέρουν τις διάφορες εμπειρίες τους - προσφέρει ένα φάσμα προοπτικών που μπορούν να βοηθήσουν τους οργανισμούς να πλοηγηθούν σε αυτήν την άνευ προηγουμένου οικονομική και υγειονομική κατάρρευση.
Ταυτόχρονα, ο τρόπος που προσαρμοζόμαστε στα μέτρα απαγόρευσης κυκλοφορίας και εγκλεισμού στο σπίτι έχει επιπτώσεις στις προσπάθειες για διαφορετικότητα και ένταξη. Σκεφτείτε τις βιντεοδιασκέψεις, οι οποίες έχουν γίνει mainstream όσο οι άνθρωποι εργάζονται εξ αποστάσεως ώστε να επιβραδύνουν την μετάδοση του κορονοϊού. Οι υποσυνείδητες προκαταλήψεις περιορίζονται κατά τη διάρκεια των Zoom κλήσεων; Τα πρωτόκολλα τηλεδιάσκεψης βοηθούν στην εξασφάλιση της ακρόασης όλων των υπαλλήλων; Μαθαίνουμε περισσότερα από τα ήσυχα μέλη του προσωπικού, ή τα βλέπουμε να γίνονται ακόμη πιο ήσυχα όταν έρχονται αντιμέτωπα με την αμηχανία ομιλίας μέσω οθόνης, σαν να μεταδίδουν μια ζωντανή τηλεοπτική παρουσίαση; Έχουν όλοι την τεχνική ικανότητα ή την κατάσταση διαβίωσης για να πραγματοποιούν Zoom κλήσεις;
Είναι η στιγμή να αναρωτηθούμε ποιες επιχειρήσεις μπορούν να μάθουν από αυτήν την παγκόσμια καταστροφή, ποιες πληροφορίες θα μας βοηθήσουν όχι μόνο να επιστρέψουμε στην κανονικότητα, αλλά να βελτιώσουμε τα πρότυπα.
Ακολουθούν ορισμένοι τρόποι για την προώθηση της διαφορετικότητας στην μετα-κορονοϊό εποχή:
1. Ενσωμάτωση
Η ανάγκη για αυστηρά πρωτόκολλα ενσωμάτωσης καθίσταται προφανής σε πολύωρες κλήσεις τηλεδιάσκεψης. Δεν είναι πλέον αποδεκτό για μερικούς ανθρώπους να κυριαρχούν, να διακόπτουν ή να σφετερίζονται ιδέες. Οι διαχειριστές των κλήσεων έχουν καθήκον να διασφαλίζουν ισότιμους όρους ανταγωνισμού όταν διαμεσολαβούν σε συνομιλίες. Επιπλέον, τα ηχογραφημένα συνέδρια θα μπορούσαν να αποτελέσουν πηγή χρυσού ανωνυμοποιημένων δεδομένων στο μέλλον, όταν οι ερευνητές θα αναλύουν τους ρυθμούς ένταξης ή αποκλεισμού.
2. Απόδοση
Οι αναφορές, οι επιδόσεις και οι αξιολογήσεις αμοιβών - οι διαδικασίες που συχνά οδηγούνται από προκαταλήψεις - πρέπει να γίνουν πιο αναλυτικές και βασισμένες σε μετρήσεις. Όταν το άτομο που συνήθως καυχιέται για τα επιτεύγματά του στο γραφείο του αφεντικού δεν μπορεί πλέον να επιδειχθεί, οι διευθυντές έχουν την ευκαιρία να είναι λιγότερο μεροληπτικοί στο χειρισμό σημαντικών αποφάσεων σταδιοδρομίας. Θα ήταν καλό να πάρουν αυτή την ευκαιρία.
3. Ηγεσία
Οι ηγέτες του σήμερα πρέπει επίσης να επιδείξουν διαφοροποιημένες δεξιότητες. Το παλιομοδίτικο, αυστηρό διοικητικό ύφος και ο ελέγχος εξακολουθούν να έχουν σημαντικό ρόλο στην κρίση. Αλλά άλλες ικανότητες - που δείχνουν ενσυναίσθηση, εκτίμηση, ακρόαση και στήριξη - αποκτούν την ίδια σημασία, όπως το επισημαίνει αυτό άρθρο της Judy Rosener ήδη από το 1990. Τέτοιες σχεσιακές δεξιότητες έχουν χαρακτηριστεί ως λιγότερο σημαντικά χαρακτηριστικά, που ασκούνται από γυναίκες ως μέλη της μη κυρίαρχης ομάδας. Οι πιο αποτελεσματικοί σημερινοί ηγέτες θα πρέπει να συνδυάζουν τόσο τις κάθετες όσο και τις κοινωνικές δεξιότητες ώστε να καλύψουν τις ανάγκες των υπαλλήλων, των πελατών, των κοινοτήτων και των επενδυτών τους, όπως διευκρινίζει η έκθεση της KPMG «2019 women’s leadership».
4. Συμμετοχή των γυναικών
Το δυναμικό των γυναικών παραμένει ανεκμετάλλευτο. Η πανδημία αναδεικνύει τη ζημία που μπορεί να προκληθεί όταν οι χώρες θέτουν εμπόδια μεταξύ των γυναικών και του εργατικού δυναμικού. Στην Ιαπωνία, μόλις το 20% των γιατρών (13.400 από τους 67.000) είναι γυναίκες. Αυτό το χαμηλό ποσοστό μπορεί να αποτελεί κληρονομιά του πολιτισμού, των οικονομικών, της εκπαίδευσης ή των πολιτικών τάσεων. Αλλά με έναν γηράσκοντα πληθυσμό και με λίγους νέους για να προσφέρουν τη φροντίδα τους, φανταστείτε πόσους περισσότερους ανθρώπους θα μπορούσαν να βοηθήσουν, εάν οι γυναίκες εντασσόντουσαν στο επάγγελμα.
Τα εμπόδια για τις γυναίκες είναι μεγαλύτερα σε άλλες χώρες, όπου αποκλείονται από το να γίνουν αστυνομικοί, πυροσβέστες, οδηγοί λεωφορείων και υπάλληλοι παντοπωλείων - σημαντικών επαγγελμάτων κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ειρωνεία αποτελεί το γεγονός ότι, σε πολλές χώρες, κυρίως οι γυναίκες είναι χαμηλόμισθες, και μάλιστα σε επαγγέλματα φροντίδας, νοσηλευτικό προσωπικό, υπάλληλοι παντοπωλείων. Η έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ για το Φύλο του 2020 καθιστά σαφές ότι η οικονομική και πολιτική ισοτιμία είναι μακρινοί στόχοι. Καθώς χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν από τον κορονοϊό, η παγκόσμια υγειονομική κρίση αναδεικνύει τη συνέπεια είτε του αποκλεισμού των γυναικών από την πλήρη συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό, είτε της δυσανάλογης εκπροσώπησης σε σημαντικά επαγγέλματα με χαμηλό μισθό.
Το ξέσπασμα του κορονοϊού αποκαλύπτει επίσης ορισμένα σημαντικά ερωτήματα σχετικά με την ενσωμάτωση.
Η ευέλικτη και η απομακρυσμένη εργασία θεωρούνται από καιρό ως απαραίτητες ή επιθυμητές από γυναίκες που συχνά επωμίζονται το δυσανάλογο βάρος της οικογενειακής φροντίδας. Αλλά η τηλεργασία, κάποτε πολυτέλεια για ορισμένους, είναι πλέον αναγκαιότητα. Ιστορικά, οι γυναίκες (και οι άνδρες) που έκαναν ευέλικτη εργασία ή τηλεργασία συχνά θεωρούνταν λιγότερο αφοσιωμένες στην καριέρα τους. Θα σταματήσει αυτή η φυλετική διάκριση όταν όλοι, από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο έως τον διοικητικό υπάλληλο, εργάζονται μέσω τηλεργασίας;
Πώς θα μοιράζονται οι ευθύνες στο σπίτι, όταν μερικοί άνθρωποι απολύονται και άλλοι εργάζονται μέσω τηλεργασίας ακόμα και παραπάνω από οκτάωρο; Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν γραφεία στο σπίτι για να φαίνονται κομψοί σε βιντεοκλήσεις, με βιβλία και έργα τέχνης γύρω τους. Αλλά μπορούμε να ρίξουμε μια ματιά στη ζωή τους και να δούμε ότι οι άντρες παίζουν πάντα μικρότερο ρόλο στη φροντίδα των παιδιών και στις οικογενειακές υποχρεώσεις. Μήπως οι μπαμπάδες στο σπίτι ή οι άνδρες σύντροφοι μάθουν ποια είναι τα σημαντικά καθημερινά έργα; Μπορεί να υπάρξει μια μακροχρόνια αλλαγή που θα διαμοιράσει τις υποχρεώσεις με πιο δίκαιο τρόπο;
Κάποια στιγμή, είτε σε ένα μήνα είτε σε ένα χρόνο, εμείς ως κοινωνία θα προσπαθήσουμε να πάρουμε μαθήματα μετά την πανδημία. Είμαστε σίγουροι ότι θα μάθουμε την αξία της επιστήμης, της ετοιμότητας για κρίσεις και των ηγετών που μας λένε αλήθειες. Αλλά εάν αυτοί είναι οι μόνοι σημαντικοί τομείς προβληματισμού, θα χάσουμε ένα θεμελιώδες μάθημα: ότι η πολυμορφία είναι σημαντικότατη για την επιβίωσή μας.
* Γενική Γραμματέας, Συμβούλιο Γυναικών Ηγετών του Κόσμου
**πρώτη δημοσίευση: www.weforum.org
Από: Athanase Papandropoulos
