Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης προϋπόθεση για την ανάκαμψη

του Φίλιππου Σαχινίδη*

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε τις αναθεωρημένες εκτιμήσεις της για το ΑΕΠ της Ε.Ε.Η ύφεση στην ευρωζώνη το 2020 εκτιμάται ότι θα φτάσει στο 8,7%. Η ανάκαμψη προβλέπεται να είναι αργή, με τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου να καθυστερούν περισσότερο στην κάλυψη των απωλειών. Στην Ελλάδα η ύφεση το 2020 εκτιμάται στο 9% και οι απώλειες στο ΑΕΠ σε σχέση με το επίπεδο του 2019 θα καλυφθούν, υπό προϋποθέσεις, το 2022.

Οι δυσοίωνες αυτές προβλέψεις καθιστούν αναγκαία την επίτευξη συμφωνίας για το Ταμείο Ανάκαμψης στο Συμβούλιο Κορυφής στις 17- 18 Ιουλίου. Οι αποφάσεις που θα ληφθούν πρέπει να είναι κοντά στις προτάσεις της Ε.Ε. που προβλέπουν επιχορηγήσεις 500 δισ. Αυτές πρέπει να χορηγηθούν χωρίς τις γνωστές βαριές γραφειοκρατικές διαδικασίες που καθυστερούν την εκταμίευσή τους.

Η επίτευξη συμφωνίας για τα χαρακτηριστικά του Ταμείου δεν είναι εύκολη υπόθεση, καθώς υπάρχουν διαφωνίες σε αρκετά ζητήματα, κυρίως όμως ως προς τις επιχορηγήσεις. Στις τέσσερις χώρες- Ολλανδία, Σουηδία, Αυστρία και Δανία- που διαφωνούν με τις επιχορηγήσεις και αντιπροτείνουν δάνεια προστέθηκε και η Ιρλανδία. Επιπρόσθετα, οι χώρες αυτές ζητούν οι πόροι του Ταμείου να δίνονται έναντι όρων για μεταρρυθμίσεις. Την άποψη αυτή επικρότησε και η κυρία Μέρκελ. Στη σύνδεση των επιχορηγήσεων με όρους αντιδρούν όλες οι χώρες του Νότου.

Για να κάμψουν τις αντιρρήσεις των τεσσάρων, οι χώρες του Νότου μπορούν να προτείνουν τη θέσπιση ενιαίας φορολογίας στην ΕΕ για τα εταιρικά κέρδη. Η Ολλανδία λειτουργεί ως «φορολογικός παράδεισος» για επιχειρήσεις με δραστηριότητα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Έτσι, στερεί φορολογικά έσοδα από χώρες της Ε.Ε. που τα έχουν ανάγκη για να χρηματοδοτήσουν δαπάνες για την υγεία, για την προστασία της απασχόλησης και τη στήριξη των επιχειρήσεών τους. Ένα άλλο θέμα για το οποίο μπορούν να ασκήσουν πίεση οι χώρες του Νότου είναι αυτό των rebates, που είναι κρίσιμο για κάποιες από τις τέσσερις χώρες.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κ. Michel αναμένεται να παρουσιάσει συμβιβαστικές προτάσεις. Μεταξύ άλλων εκτιμάται ότι θα προτείνει μείωση του ενωσιακού προϋπολογισμού ώστε να διευκολυνθεί η επίτευξη συμφωνίας για τις επιχορηγήσεις. Η Γερμανίδα καγκελάριος πρέπει να πείσει τους ομολόγους της ότι η έγκριση των επιχορηγήσεων είναι αναγκαία προϋπόθεση για την ανάκαμψη των οικονομιών των χωρών της ΕΕ, την απρόσκοπτη λειτουργία της ενιαίας αγοράς και τη σταθερότητα στην Ευρώπη.

Η Ελλάδα, που διεκδικεί σημαντικό ποσό επιχορηγήσεων, θα ενισχύσει την αποτελεσματικότητά τους αν η κυβέρνηση της ΝΔ ταυτόχρονα με το Σχέδιο Ανάκαμψης παρουσιάζει ένα σχέδιο με διαρθρωτικές αλλαγές. Όχι επειδή το ζητούν οι τέσσερις χώρες, αλλά γιατί είναι προϋπόθεση για την ανάκαμψη της οικονομίας. Οι μεταρρυθμίσεις, σε συνδυασμό με τη σωστή και διαφανή αξιοποίηση των επιχορηγήσεων, θα εξασφαλίσουν τον μετασχηματισμό της οικονομίας σε πιο ισόρροπη και εξωστρεφή. Έτσι, θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, ώστε να μειωθεί η ανεργία, και με ικανοποιητικούς μισθούς, ώστε να επιστρέψουν όσοι έφυγαν στα χρόνια της κρίσης.

*πρώην υπουργός