του Holger Schmieding*
Οι Ηνωμένες Πολιτείες διαμορφώνουν το κλίμα στις διεθνείς κεφαλαιαγορές. Παρά την ολοένα και μεγαλύτερη ενίσχυση του ρόλου της Κίνας, οι οικονομικοί, πολιτικοί, στρατιωτικοί, πολιτισμικοί και ιστορικοί δεσμοί της Ευρώπης με την Αμερική παραμένουν στενότεροι από ό,τι με άλλα μεγάλα κράτη. Το 2019 οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών από την Ε.Ε. στις ΗΠΑ ανήλθαν σε αξία στα 726 δισ. δολάρια εν συγκρίσει με τα 472 δισ. δολάρια των εισαγωγών από την Κίνα. Εκ παραλλήλου, οι εξαγωγές των Ηνωμένων Πολιτειών προς την Ευρωπαϊκή Ενωση ανέρχονται σε 617 δισ. δολάρια, ήτοι στο 2,9% του ΑΕΠ των ΗΠΑ το 2019, ενώ το αντίστοιχο για την Ε.Ε. είναι το 4,7% του ΑΕΠ. Επιπροσθέτως, αμερικανικοί κολοσσοί της υψηλής τεχνολογίας αποκομίζουν μεγάλο μέρος των διεθνών τους εσόδων από την Ε.Ε. Από μια ευρωπαϊκή σκοπιά οι αμερικανικές εκλογές ενδεχομένως να κρύβουν κινδύνους για τη Γηραιά Ηπειρο.
Λόγου χάριν, εάν υπάρξει ένα οριακό αποτέλεσμα, θα δημιουργηθεί αβεβαιότητα, οι οπαδοί του χαμένου θα οργανώσουν διαμαρτυρίες, ενώ εάν αυτό παρατηρηθεί σε ειδικού βάρους πολιτείες, η μακράς διάρκειας καταμέτρηση των επιστολικών ψήφων θα αποβεί αποφασιστικής σημασίας. Οι αγορές ήδη έχουν προεξοφλήσει ότι θα ενταθεί η αστάθεια λίγο πριν και λίγο μετά τις εκλογές, αλλά, αφότου ολοκληρωθούν, θα επέλθει σταδιακά ηρεμία. Κατόπιν, ας θυμηθούμε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ, ακόμα και προτού καν σκεφθεί να εμπλακεί με την πολιτική, διαμαρτυρόταν για τα γερμανικά αυτοκίνητα, τα οποία έβλεπε στη 5η Λεωφόρο του Μανχάταν, κατηγορώντας τη Γερμανία και την Ευρώπη για αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Mετά, όταν ανέλαβε τα ηνία, διέκοψε τις διαπραγματεύσεις για τη Διατλαντική Συνεργασία Εμπορίου και Επενδύσεων, εκκινώντας κάποιες χαμηλής έντασης αντιπαραθέσεις με την Ε.Ε., αλλά αποφεύγοντας έναν ολοκληρωτικό εμπορικό πόλεμο. Κι αυτό, διότι μια τέτοια εξέλιξη δεν θα έβρισκε υποστήριξη στο εσωτερικό των ΗΠΑ, ενώ όταν τίθεται θέμα Κίνας, σε όλο το πολιτικό φάσμα της αμερικανικής πολιτικής η χώρα αυτή θεωρείται γεωπολιτικός αντίπαλος.
Η Ε.Ε., πάντως, θα ήταν και η μοναδική οντότητα που θα μπορούσε να απαντήσει ισότιμα στις ΗΠΑ σε έναν κανονικό εμπορικό πόλεμο. Τελος, εάν εκλεγεί ο Τζο Μπάιντεν, ίσως προτιμήσει να καταργήσει φοροαπαλλαγές του Τραμπ, να κάνει αυξήσεις φόρων και να προωθήσει πρόγραμμα γενναιόδωρων δαπανών και κοινωνικής πολιτικής. Παρατηρητές θεωρούν κάτι τέτοιο αρνητικό για τις αγορές και την τάση της ανάπτυξης. Με δεδομένη τη σημασία των ΗΠΑ για την παγκόσμια και την ευρωπαϊκή οικονομία και τις αγορές της, μια εκλογή Μπάιντεν ίσως αποδειχθεί δυσμενής πέραν των συνόρων της χώρας. Πάντως, ο κίνδυνος εμπορικού πολέμου Ουάσιγκτον – Βρυξελλών εκτιμάμε πως είναι σχεδόν μηδενικός.
*οικονομολόγος της επενδυτικής τράπεζας Berenberg
**πρώτη δημοσίευση: www.kathimerini.gr
