Με τον φόβο μιας νέας αιματοχυσίας να συντηρείται με εκτοξεύσεις ρουκετών προς το αεροδρόμιο της Καμπούλ και με τις μνήμες από την εκατόμβη που προκάλεσε την περασμένη Πέμπτη το Ισλαμικό Κράτος του Χορασάν (ISIS-K) νωπές, ολοκληρώνεται σήμερα η μεγάλη έξοδος των Αμερικανών και των συμμάχων τους από το Αφγανιστάν.
Η μεταφορά των τελευταίων Αμερικανών πολιτών και διπλωματών (υπολογίζονται σε 300), όπως και των στρατιωτών που φρουρούν το αεροδρόμιο, η οποία ολοκληρώθηκε αργά χθες το βράδυ, σημαίνει το τέλος της μεγαλύτερης επιχείρησης εκκένωσης στην Ιστορία. Μέχρι χθες, οι Αμερικανοί είχαν φυγαδεύσει από το Αφγανιστάν περί τους 114.000 ομοεθνείς τους και Αφγανούς που φοβούνταν ότι θα γίνουν στόχοι των Ταλιμπάν, ενώ αν συνυπολογιστούν οι μεταφορές από άλλες χώρες, ο συνολικός αριθμός όσων φυγαδεύτηκαν προσεγγίζει τις 200.000.
Πέντε ρουκέτες εκτοξεύθηκαν το πρωί της Δευτέρας προς το αεροδρόμιο της Καμπούλ, αλλά αναχαιτίστηκαν από την αντιπυραυλική «ομπρέλα» που είχαν εγκαταστήσει γύρω του τα αμερικανικά στρατεύματα, ενώ δεν αναφέρθηκαν θύματα. Το ISIS-K ανέλαβε την ευθύνη και αυτής της επίθεσης.
Στο μεταξύ, απόγνωση και οργή κατέκλυσαν συνοικία της Καμπούλ όπου αρκετοί άμαχοι, μέλη μιας οικογένειας, έχασαν τη ζωή τους από πλήγμα αμερικανικού drone, την Κυριακή. Το Πεντάγωνο είχε ανακοινώσει την Κυριακή ότι στόχος της επίθεσης ήταν ημιφορτηγό, φορτωμένο με ρουκέτες, το οποίο επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί από το ISIS-K για επίθεση κατά του αεροδρομίου. Ωστόσο, ρεπορτάζ του BBC ανέφερε ότι στην επίθεση σκοτώθηκαν δέκα άμαχοι που δεν φαίνεται να είχαν οποιαδήποτε σχέση με τους τζιχαντιστές, συμπεριλαμβανομένων έξι παιδιών.
Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ των New York Times, τα πυρά του αμερικανικού drone έπληξαν το αυτοκίνητο του Ζεμαρί Αχμαντί, καθώς γύριζε στο σπίτι του και περιτριγυριζόταν από τα παιδιά του. Ο Αχμαντί, ο οποίος ήταν μεταξύ των θυμάτων, εργαζόταν ως μηχανικός στο αφγανικό παράρτημα της αμερικανικής, φιλανθρωπικής οργάνωσης «Διεθνής της Διατροφής και της Εκπαίδευσης», ενώ αρκετά μέλη της οικογένειάς του διετέλεσαν προμηθευτές του αμερικανικού στρατού. Το Πεντάγωνο ανακοίνωσε ότι θα διερευνήσει το συμβάν.
Με την επιχείρηση της εκκένωσης να διανύει τις τελευταίες ώρες της, τα βλέμματα της διεθνούς κοινότητας στρέφονται σε αυτούς που θα μείνουν πίσω. Ο επίτροπος των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, Φιλίπο Γκράντι, προειδοποίησε ότι «μια πολύ μεγαλύτερη μεταναστευτική κρίση ελλοχεύει» και κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να μοιραστεί το βάρος της διαχείρισής της με τις γειτονικές χώρες, όπως το Πακιστάν και το Ιράν, που ήδη φιλοξενούν περί τα 2,2 εκατομμύρια Αφγανούς.
Το πρόβλημα περιπλέκεται, καθώς οι Αμερικανοί και οι σύμμαχοί τους δεν θα διατηρήσουν, τουλάχιστον σε πρώτο χρόνο, διπλωματικό προσωπικό στην Καμπούλ – οι ΗΠΑ θα εξυπηρετούν όσους θα εξακολουθούν να θέλουν να φύγουν από το Αφγανιστάν μέσω των διπλωματικών αποστολών τους στο Πακιστάν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Αντίθετα, οι πρεσβείες της Ρωσίας και της Κίνας συνεχίζουν να λειτουργούν και μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν. Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Χάικο Μάας, δήλωσε ότι το Πεκίνο και η Μόσχα πρέπει να συμμετάσχουν στις συνομιλίες για το μέλλον του Αφγανιστάν και για την έξοδο όσων πολιτών το επιθυμούν. Χθες το βράδυ επρόκειτο να συνεδριάσει εκ νέου το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για την αφγανική κρίση.
Σε νεκρό σημείο εξακολουθεί να βρίσκεται το παζάρι μεταξύ της τουρκικής κυβέρνησης και των Ταλιμπάν για τον πιθανό ρόλο της Αγκυρας στη διαχείριση και την ασφάλεια του αεροδρομίου της Καμπούλ μετά την αποχώρηση των Αμερικανών. Ρεπορτάζ της ιστοσελίδας Middle East Eye ανέφερε ότι Τουρκία και Κατάρ βρίσκονταν κοντά σε συμφωνία με τους Ταλιμπάν, στο πλαίσιο της οποίας η ασφάλεια του αεροδρομίου θα ανατεθεί σε ιδιωτική, τουρκική εταιρεία πρώην στρατιωτικών και αστυνομικών. Ωστόσο, ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν, Ζαμπιχουλάχ Μουτζαχίντ, απέκλεισε την παρουσία τουρκικών στρατευμάτων, υποστηρίζοντας ότι το ισλαμικό κίνημα είναι ικανό να εγγυηθεί την ασφάλεια του αεροδρομίου. Τον ισχυρισμό του αμφισβήτησε ο πρόεδρος Ερντογάν, επικαλούμενος την επίθεση της περασμένης Πέμπτης, που προκάλεσε πάνω από 170 θανάτους.
*πρώτη δημοσίευση: www.kathimerini.gr
