του Νίκου Φιλιππίδη
Μαζί με όσα συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα αποκαλύφθηκε ότι η Ελλάδα διαθέτει έναν «κρυφό» βιομηχανικό κλάδο. Ουδείς είχε αντιληφθεί ότι η Ελλάδα διαθέτει τόσο πολλές βιομηχανίες παραγωγής αμυντικού υλικού κάθε είδους. Ξεπερνούν ενδεχομένως και τις 200, πολλές από αυτές μεσαίου και μεγάλου μεγέθους και απασχολούν πολλές χιλιάδες εργαζομένων.
Οι περισσότερες είναι εξαγωγικές. Κάποιες εξ αυτών και εισηγμένες στο χρηματιστήριο, με δημοσιοποιημένη εξειδίκευση σε άλλους τομείς. Μια εξ αυτών, πραγματικός «εθνικός πρωταθλητής», παράγει το μεταλλικό κέλυφος για σφαίρες, αλλά ούτε και αυτή το έλεγε.
Τώρα μαθαίνουμε ότι αποτελούσε ένα καλά κρυμμένο μυστικό από τις ίδιες, προκειμένου να καταφέρουν να επιβιώσουν από τις ασφυκτικές διαδικασίες της σύγχρονης γραφειοκρατίας των κανόνων βιωσιμότητας, των περίφημων ESG, που απέκλειαν με έμμεσο ή άμεσο τρόπο από τις χρηματοδοτήσεις τις αμυντικές βιομηχανίες.
Πρόκειται για τα γνωστά τρία κριτήρια που επηρεάζουν ολοένα και περισσότερο την αξία μιας επιχείρησης: οι ενέργειές της προς το περιβάλλον, η στάση της προς την κοινωνία και η εταιρική διακυβέρνηση που εφαρμόζει. Αυτό είναι το τρίπτυχο του ESG (Environmental, Social and Governance), το οποίο στον σύγχρονο κόσμο όποια μεγάλη ή μεσαία εταιρεία δεν τα διαθέτει κινδυνεύει από μειωμένες και ακριβότερες χρηματοδοτήσεις.
Από αυτή τη μοντέρνα γραφειοκρατία προσπαθούσαν να γλιτώσουν οι συγκεκριμένες εταιρείες και προκειμένου να το πετύχουν δεν «φώναζαν» ότι διαθέτουν και ένα κομμάτι παραγωγής αμυντικού υλικού.
Το πρόβλημα της υπερ-ρύθμισης που έφεραν τα κριτήρια ESG είχε επισημανθεί και στην έκθεση Ντράγκι. Συγκεκριμένα ανέφερε ότι οι πολλές ρυθμίσεις βλάπτουν την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Επικαλούνταν στην έκθεση του περασμένου Σεπτεμβρίου ότι το κόστος συμμόρφωσης με την Οδηγία Αναφοράς Εταιρικής Βιωσιμότητας φτάνει κατά μέσο όρο τις 150.000 ευρώ τον χρόνο για τις μη εισηγμένες σε χρηματιστήριο εταιρείες και το 1 εκατ. ευρώ για τις εισηγμένες, καθώς οι εταιρείες έπρεπε να διαθέσουν χρόνο και χρήμα για να συμμορφωθούν με 1.052 ποσοτικά ή ποιοτικά σημεία δεδομένων.
Στην πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν για τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης αναφέρεται ρητά ότι οι ευρωπαϊκές αμυντικές εταιρείες, ιδιαίτερα οι μικρότεροι υπεργολάβοι, συχνά αγωνίζονται να αντλήσουν κεφάλαια λόγω αυστηρών κανονισμών και ανησυχιών των επενδυτών.
Στην έκθεση αναγνωρίζεται ότι πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες διστάζουν να χρηματοδοτήσουν αμυντικά έργα λόγω της φήμης και των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και πολιτικών διακυβέρνησης (ESG), αφήνοντας τις αμυντικές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να μην έχουν πρόσβαση σε κεφάλαια.
Πλέον η Κομισιόν απευθύνεται προς τα πιστωτικά ιδρύματα διαλύοντας την ιδέα ότι η κατασκευή όπλων είναι ασυμβίβαστη με τα πλαίσια του ESG. Οι επιχειρήσεις αυτές είναι ξανά χρηματοδοτήσιμες για την παραγωγή υλικών που μέχρι τώρα την κρατούσαν κρυφή.
Η Ευρώπη σπάει τα «οικονομικά οδοφράγματα» που η ίδια δημιούργησε προκειμένου να φέρει με διαδικασίες εξπρές έναν ολόκληρο κλάδο ξανά στο προσκήνιο. Το ερώτημα είναι αν προλαβαίνει να καλύψει τις ανάγκες που δημιουργούνται ή οι εξελίξεις θα την ξεπεράσουν…
