Μπλε φάκελος και υπουργείο Εξωτερικών

Του Αλέξανδρου Π. Μαλλιά*

Σαφές είναι το περιεχόμενο του κυβερνητικού Μπλε Φακέλου που αφορά στο Υπουργείο Εξωτερικών. Ως «στρατηγική επιλογή» θέτει την «ενίσχυση της θέσης της Ελλάδας στον κόσμο» και ως κεντρικούς στόχους την «ενίσχυση της θέσης της Ελλάδας στον κόσμο» και ως κεντρικούς στόχους την «προώθηση των εθνικών συμφερόντων με ενίσχυση του ρόλου της διπλωματίας» και την «ενίσχυση της εξωστρέφειας και των εξαγωγών». Η επιδίωξη του αυτονόητου παραμένει το ζητούμενο στην Ελλάδα.

Η σωστή απόφαση για συγκέντρωση των υπηρεσιών που αφορούν στη δομή και προβολή της εικόνας, θέσεων και δυνατοτήτων της Ελλάδος μέσα σε ένα εξοντωτικά ανταγωνιστικό περιβάλλον και για ενίσχυση της εξωστρεφούς εμπορικής, οικονομικής και επιχειρηματικής δράσης δεν αποτελούν επαναστατική άσκηση. Εντάσσονται στην υλοποίηση του αυτονόητου. Στην Ελλάδα αυτό είναι το δυσκολότερο. Ας συνειδητοποιήσουμε ότι κάθε μονάδα αύξησης των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών εκτός συνόρων, επιτρέπει τη βελτίωση των όρων άσκησης δημοσιονομικής και κοινωνικής πολιτικής εντός.

Το ΥΠΕΞ έχει και τη θεμελιώδη αποστολή της διπλωματικής ανάσχεσης και αποτροπής δημιουργίας δυσμενών ή δύσκολα αναστρέψιμων τετελεσμένων σε περισσότερα του ενός μέτωπα. Το πλέον απειλητικό και συνάμα απόλυτα προβλέψιμο ως προς τον απρόβλεπτο χαρακτήρα του είναι το ανατολικό. Είναι απειλή κλίμακας.

Ας μην υποτιμηθεί το ειδικό βάρος που έχει το πλαίσιο κανόνων συμβίωσης ή αντιπαράθεσης με την Αλβανία και τον αλβανικό εν γένει παράγοντα. Και στην περίπτωση αυτή ισχύει το αυτονόητο. Χρήσιμο είναι επαναδιατυπωθεί με καθαρότητα. Να υπάρχει πρωτίστως σταθερότητα, συνέχεια και αντιστοιχία των λόγων με τις πράξεις. Αυτό είναι διαχρονικά ελλειμματικό πεδίο ειδικά στις σχέσεις μας με τα Τίρανα. Η επίκληση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων δεν αντισταθμίζει την ανάγκη λήψης και εθνικών μέτρων.

Αν επιχειρήσω να διακρίνω τον ρόλο των πρεσβειών και των πρέσβεων «έξω» από τους «μέσα» δεν θα απέφευγα μια παγίδα. Εκείνοι που σήμερα είναι στο γνωστό τετράγωνο των Αθηνών ήταν χθες ή θα είναι αύριο στις Πρεσβείες. Και το αντίστροφο. Δεν υπάρχουν μόνιμοι του εξωτερικού, όπως δεν ευδοκιμούν και σταθεροί του εσωτερικού… Με την ιδιότητα του έξω κατά κανόνα δυσανασχετούμε με την «έλλειψη κατανόησης και τα νωχέλεια» των μέσα.

Ως μέσα αντιδρούμε στην «πολυπραγμοσύνη και στις αχώνευτες ή πιεστικές εισηγήσεις» των έξω. Στο πρόσφατο παρελθόν αρκετές ήσαν οι τηλεφωνικές παρεμβάσεις εντεταλμένων να μεταφέρουν τη φωνή του κυρίου…Προτιμότερη των εισηγήσεων η εφαρμογή των αποφάσεων του. Συνέβη και παλιότερα. Το φαινόμενο είναι περιοδικό.

Το υπουργείο Εξωτερικών ανέκαθεν διέθετε το καλύτερα εκπαιδευμένο και στοχοπροσηλωμένο ποιοτικό δυναμικό, όλων των κλάδων. Μεταξύ άλλων και στους τομείς της πληροφορικής. Είναι και σήμερα έτοιμο και έχει τη γνώση και τη δυνατότητα να προωθήσει αποτελεσματικά τα διαχρονικά εθνικά μας συμφέροντα και τις προτεραιότητες όπως έχουν διατυπωθεί στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης και στον Μπλε Φάκελο.

*Πρέσβης επί τιμή, με θητεία στην Ουάσιγκτον, στα Σκόπια και στα Τίρανα