του Ανδριανόπουλου Ανδρέα
Η χώρα έχει αλλάξει. Όπως έχουν αλλάξει κι ο κόσμος, οι περιφερειακές πραγματικότητες και η παγκόσμια πολιτική αρχιτεκτονική. Η οξυδερκής διπλωματία έχει αρχίσει να υποκαθίσταται από μια πολιτική ισχύος (power politics) που σχεδόν παγκόσμια κυριαρχεί.
Στις περισσότερες περιπτώσεις σήμερα η ισχύς μιας χώρας λειτουργεί σαν μηχανισμός επιβολής τετελεσμένων και προώθησης εθνικών συμφερόντων. Και οι διακρατικές συμμαχίες αρχίζουν να εξετάζονται από την οπτική της δυνατότητας όρθωσης αντιστάσεων στην πολιτική ισχύος κάποιων αντιπάλων. Συμμαχίες φιλολογικής διάστασης για δημιουργία εντυπώσεων δείχνουν εντελώς ξεπερασμένες.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον η χώρα μας δείχνει ανέτοιμη να προσαρμοστεί. Κινείται με λογικές περασμένων δεκαετιών με στήριγμα την καλή διάθεση φίλων, συμμάχων και γειτόνων. Δίχως τεχνική υποστήριξη (λ.χ. τοπογραφικοί χάρτες συνόρων, υφαλοκρηπίδας, ΑΟΖ και κατάθεση ΟΗΕ), με εξοπλισμούς στηριγμένους σε πολιτικούς υπολογισμούς και όχι σε στρατιωτικά δόγματα και με διακηρύξεις του είδους «δεν διεκδικούμε τίποτα» που δεν ενδιαφέρουν κανέναν (ιδίως όταν η Ιστορία μας δείχνει πως η χώρα οικοδομήθηκε- και δικαιωματικά- πάνω σε διεκδικήσεις), βρισκόμαστε σε ένα αμήχανο κενό.
Τώρα συνειδητοποιούμε πως πράγματα πρέπει να αλλάξουν. Προς ποια κατεύθυνση; Παραθέτω κάποιες σκέψεις:
...Οφείλουν φίλοι και γείτονες να σε σέβονται. Κι όχι να σε συμπαθούν. Αυτό δεν γίνεται αν απλά ανεμίζεις τη σημαία της ειρήνης και της καλής γειτονίας.
...Οι σύμμαχοι οφείλουν να καταλάβουν πως η φιλία δίνεται με αντίτιμο. Κανείς δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένος.
...Ορθώς οι ΗΠΑ δεν κατηγορούν τον Ερντογάν. Καλύπτει ένα σημαντικό για τα συμφέροντά τους οικόπεδο. Για όσα εμείς προσφέρουμε όμως δεν πρέπει να μας αρκούν οι δηλώσεις διπλωματών. Οφείλουμε να εξασφαλίζουμε σαφή αντίτιμα.
...Η αύξηση αμυντικών δαπανών γενικά δεν λύνει προβλήματα. Διότι το ίδιο κάνουν και οι απέναντι. Η στροφή σε δόγμα επαγγελματικού στρατού με έμφαση στις τεχνολογικές υποδομές (π.χ. drones και πυραύλους) ίσως είναι μια αποτρεπτική (κι όχι μόνο) λύση.
...Αυξημένη παρουσία στη γειτονιά μας. Στο θέμα της Λιβύης η Αίγυπτος αποτελεί με κάποια στρατιωτική παρουσία υπέρ Χαφτάρ- που έχει στήριξη Ρωσίας και άλλων Αράβων. Κι αυτός κατέχει το σημείο που εφάπτεται η αυθαίρετη συμφωνία του αντιπάλου του με Τουρκία (Τομπρούκ, Μπάρνα)! Εμείς γιατί απουσιάζουμε;
...Γιατί αδρανούμε στη Βαλκανική; Και χάνουμε ακόμη και συμπαράσταση της Βουλγαρίας; Μόνο έτσι μπορούμε να πετύχουμε σχετική ασφυξία της Τουρκίας. Αργήσαμε ήδη πολύ...
...Να μην λέμε στην ΕΕ σε όλα «ναι». Π.χ. γιατί συνυπογράψαμε Σύμφωνο Μετανάστευσης; Θα ήταν εργαλείο συσπείρωσης Βαλκανίων και πίεση κατά Ερντογάν. Γιατί το εγκαταλείψαμε;
...Στον οικονομικό τομέα. Μείωση φόρων και προστασία ιδιοκτησίας. Ώστε διεθνή κεφάλαια να έχουν συμφέρον για εξασφάλιση ασφάλειας Ελλάδας. Όπως και στο Ναυαρίνο.
Νέα εγρήγορση λοιπόν. Με κάμποσα βέβαια ρίσκα.
