Καπιταλισμός σε καραντίνα

του Ηλία Καραβόλια 

Είναι να αναρωτιέται κανείς- ως κοινός νους- πως τα μαθηματικά μοντέλα και οι οικονομετρικές εκτιμήσεις προεξοφλούν τόσο γρήγορα τις ποσοστιαίες μεταβολές σε μακροοικονομικά μεγέθη όταν ξεσπά μια κρίση όπως αυτή με τον κορονοιό. Με ακρίβεια δεκαδικού αριθμού οι κολοσσοί της τραπεζικής/χρηματοπιστωτικής βιομηχανίας διεθνώς προσδιορίζουν την πτώση της κατανάλωσης, των επενδύσεων, του ΑΕΠ, του εισοδήματος. Και αμέσως μετά ακολουθεί το κραχ στα χρηματιστήρια : μαζικές ρευστοποιήσεις, πανικός. Πολλά τρις δολάρια εξανεμίζονται εντός λίγων ημερών και τα τερματικά των χρηματιστών κοκκινίζουν συνεχώς. Μοιάζει το όλο σκηνικό ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Ο φόβος της πανδημίας αναστέλλει το ιερό δισκοπότηρο του καπιταλισμού: την κατανάλωση και την μετακίνηση ανθρώπων και κεφαλαίων.

Οι γείτονες Ιταλοί για παράδειγμα αναστέλλουν μαζικά τις μετακινήσεις τους και ψωνίζουν, προφανώς ιντερνετικά, τα απαραίτητα. Στην Κίνα εκατομμύρια είναι σε καραντίνα. Αλλά ο πανικός εξαπλώνεται πιο γρήγορα από κάθε θανατηφόρο ιό. Και αυτό γιατί οι μεγάλοι παίχτες των αγορών ξέρουν ότι υπάρχει κάτι πολύ χειρότερο από τον κορονοιό και το κραχ στο πετρέλαιο: μας έπιασε η τέλεια καταιγίδα σε περίοδο μηδενικών/αρνητικών επιτοκίων και σε εποχή παγίδας ρευστότητας. Είμαι σίγουρος ότι δεν αποκλείεται σε λίγο οι κεντρικές τράπεζες να αγοράζουν και μετοχές αφού εξάντλησαν πλέον τα μέτρα νομισματικής πολιτικής.

Οι οικονομίες μοιραία θα δεχθούν πλήγμα μετά την παρατεταμένη πτώση των χρηματιστηρίων. Ένα αόρατο παράσιτο, ένας ιός που μόνο με μικροσκόπιο αναγνωρίζεται, κατάφερε να ξεφουσκώσει την καπιταλιστική αισιοδοξία που συνόδευε τα απανωτά ρεκόρ στην Wall Street και τα διεθνή χρηματιστήρια. Κάποιοι θεωρητικοί μιλούσαν για θρίαμβο της αποτελεσματικότητας των αγορών που αυξάνουν τον πλούτο ενώ τα επιτόκια είναι μηδενικά.’’ ..Αυτό το μικροσκοπικό πραγματάκι που λέγεται κορονοϊός Covid-19 έσκασε τη φούσκα της κανονικότητας, την ψευδαίσθηση ελεγχόμενης σταθερότητας που υποτίθεται ότι μετά το «μάθημα» του 2008 είχε συνδιαμορφώσει το κουαρτέτο «αγορές-επιχειρήσεις-κυβερνήσεις-κεντρικές τράπεζες»...’’ ήταν η εύστοχη φράση του Γ. Κιμπουρόπουλου προ δυο εβδομάδων στην στήλη του( Εφ. Συν.) Και σήμερα ανακαλύπτουμε ότι ουσιαστικά δεν υπάρχουν πολλά όπλα στην φαρέτρα των νομισματικών αρχών να στηρίξουν τις αγορές. Και ας μην ξεχνάμε την βασική διαφορά: άλλο οι Αγορές, άλλο η Οικονομία...