του Johnny Wood*
Καθώς ο καταιγισμός υγειονομικών και οικονομικών κρίσεων προκαλεί αβεβαιότητα στον κόσμο, μια νέα έκθεση ρίχνει φως στο τι πρόκειται να ακολουθήσει.
Η άποψη του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ για τους κινδύνους του COVID-19: Μια βασική χαρτογράφηση των επιπτώσεων της πανδημίας για τον κόσμο, βάσει των απόψεων και αναλύσεων 350 ειδικών στους υψηλούς κινδύνους.
Στο σημείο αυτό, η Saadia Zahidi, Διευθύνουσα Σύμβουλος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ και επικεφαλής του Κέντρου της Νέας Οικονομίας και Κοινωνίας, μελετά τα ευρήματα της έκθεσης.
Ποιους νέους κινδύνους προκάλεσε ο κορονοϊός;
Ο ιός έκανε κάποιους παγκόσμιους κινδύνους να μοιάζουν λιγότερο άμεσοι, ενώ εισήγαγε ταυτόχρονα ένα νέο σύνολο αβεβαιοτήτων.
Τον Ιανουάριο, όταν οι επιχειρηματικοί ηγέτες κλήθηκαν να εντοπίσουν τους μεγαλύτερους κινδύνους της ερχόμενης δεκαετίας, η κλιματική αλλαγή βρίσκονταν ψηλά στη λίστα. Όμως, καθώς τώρα αφήνεται στην άκρη λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, οι ανησυχίες για τη βιωσιμότητα και την πράσινη μετάβαση δεν αποτελούν προτεραιότητα. Όπως ανακάλυψε η έκθεση «COVID-19 Risks Outlook», πλέον οι ηγέτες των επιχειρήσεων ανησυχούν περισσότερο για συγκεκριμένους κινδύνους, όπως μια παρατεταμένη παγκόσμια ύφεση, για τους οποίους δεν γίνονταν λόγος τον Ιανουάριο.
Οι αβεβαιότητες σχετικά με το ξέσπασμα του κορονοϊού συνοδεύονται από φόβους για εμφάνιση νέων κυμάτων κορονοϊού στο μέλλον, που θα οδηγούσαν σε οικονομική ύφεση με αλυσιδωτές επιδράσεις στις αλυσίδες εφοδιασμού, σε χρεοκοπίες, και στη διασυνοριακή κυκλοφορία ανθρώπων και αγαθών.
Πλέουμε σε άγνωστα νερά όταν μελετάμε ποιες μπορεί να είναι οι συνέπειες ενός κύματος πτωχεύσεων για την αγορά εργασίας και για την απώλεια βασικών πόρων, καθώς επίσης πώς αυτό θα επηρεάσει τις διαφορετικές βιομηχανίες. Μέσα σε ένα χρόνο, είναι πιθανό να δούμε μόνο τις μεγαλύτερες εταιρείες να επιβιώνουν, και πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις να εξαφανίζονται;
Όταν οι οικονομικοί κίνδυνοι συναντούν άλλους αναδυόμενους παράγοντες, αρχίζει να εμφανίζεται ένα δεύτερο σύνολο επιπτώσεων. Πολύ μεγάλο μέρος της οικονομικής μας δραστηριότητας είναι ψηφιοποιημένο, αυτοματοποιημένο και ενοποιημένο, και παράγοντες όπως η συνεχής αλλαγή στα πρότυπα εργασίας εξαιτίας των περιορισμών της καραντίνας δίνουν νέες ευκαιρίες για κυβερνοεγκλήματα, μεταξύ άλλων. Η ανησυχία για την αύξηση των εγκλημάτων στον κυβερνοχώρο αποτελεί έναν από τους υψηλότερους κινδύνους.
Ποιες προκλήσεις εμφανίζει η πανδημία σε εταιρίες αναδυόμενων αγορών;
Αρκετές αναδυόμενες οικονομίες αντιμετωπίζουν ήδη διπλή δυσκολία. Πρώτον, τα αδύναμα υγειονομικά συστήματα αφήνουν πολλά άτομα με ανεπαρκή παροχή υγειονομικής περίθαλψης και με περιορισμένη πρόσβαση. Δεύτερον, αυτές οι οικονομίες δεν έχουν απαραίτητα τις ίδιες ισχυρές δημοσιονομικές θέσεις που παρατηρούνται συχνά στον ανεπτυγμένο κόσμο.
Οι περισσότερες αναπτυσσόμενες οικονομίες δεν είναι σε θέση να αντέξουν τα κρίσιμα μέτρα που απαιτούνται για τη στήριξη της οικονομίας σε δύσκολες συνθήκες, όπως στο ξέσπασμα του κορονοϊού, όπως αδειοδοτήσεις υπαλλήλων ή παροχή δανείων και υποστήριξης σε μεγάλες βιομηχανίες. Ως αποτέλεσμα, ορισμένες αναδυόμενες αγορές έρχονται τώρα αντιμέτωπες με την πιθανότητα σοβαρής κρίσης χρέους.
Ορισμένες χώρες επιζητούν τη στήριξη του ανεπτυγμένου κόσμου, ενώ άλλες ζητούν βοήθεια από μεγάλους διεθνείς οργανισμούς. Η πανδημία θα μπορούσε να ωθήσει μισό δισεκατομμύριο επιπλέον ανθρώπους στη φτώχεια σε όλο τον κόσμο, πολλοί από αυτούς των αναπτυσσόμενων χωρών και αναδυόμενων αγορών. Ωστόσο, η φτώχεια θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει ορισμένες ανεπτυγμένες οικονομίες, καθώς υπάρχουν πολλές χώρες όπου τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά λαμβάνουν ανεπαρκή υποστήριξη για να αποφύγουν τη φτώχεια.
Ο COVID-19 θα μπορούσε να ανατρέψει την πρόοδο που έχει σημειωθεί σε πολλές χώρες παγκοσμίως, για να συμβάλει στην απαλλαγή των ανθρώπων από τη φτώχεια.
*Αρχισυντάκτης, «World Economic Forum»
**πρώτη δημοσίευση: www.weforum.org
