Κυκλική Οικονομία: Προκλήσεις, Πλεονεκτήματα και Εφαρμογή

των Κωνσταντίνου Ζοπουνίδη, Σπύρου Παπαευθυμίου και Κωνσταντίνου Τσαγκαράκη*

Τί χαρακτηρίζει την κυκλική οικονομία; Ποιές είναι οι οικολογικές και οικονομικές προκλήσεις;

Πώς εντάσσεται η κυκλική οικονομία στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης και της βιώσιμης ανάπτυξης;

Συνεχίζοντας στο δεύτερο αυτό άρθρο, η κυκλική οικονομία μπορεί να οριστεί ως ένα οικονομικό μοντέλο (παραγωγή και εμπόριο) το οποίο ιδανικά, λειτουργεί σε βρόχο και επαναχρησιμοποιεί συστηματικά τα παραγόμενα απόβλητα. Πρακτικά, στοχεύει να περιορίσει όσο το δυνατόν περισσότερο την κατανάλωση πρώτων υλών, νερού και τη χρήση μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, προβλέποντας παράλληλα, από το σχεδιασμό του προϊόντος (αγαθό ή υπηρεσία), τη βέλτιστη ανθεκτικότητα και επαναχρησιμοποίηση ή ανακύκλωση υλικών στο τέλος του κύκλου ζωής τους.

Προκλήσεις

Το μοντέλο της κυκλικής οικονομίας ταιριάζει ανάμεσα στο γενικότερο πλαίσιο της αειφόρου ανάπτυξης. Αποτελεί μέρος αυτού σε μια παγκόσμια στρατηγική η οποία καλεί επίσης, μεταξύ άλλων, τις αρχές της πράσινης οικονομίας, της βιομηχανικής οικολογίας, του οικολογικού σχεδιασμού ή ακόμη και της οικονομίας της λειτουργικότητας. Ένα από τα προνομιακά εργαλεία του είναι η ανάλυση του κύκλου ζωής.

Πλεονεκτήματα

Σε αντίθεση με την κλασική γραμμική οικονομία, η οποία παράγει πλούτο χωρίς να ανησυχεί ιδιαίτερα για τη διατήρηση των πόρων, η κυκλική οικονομία παρέχει την απάντησή της στις προκλήσεις του κόσμου του αύριο.

Περιβαλλοντικά

· Μείωση της κατανάλωσης πόρων (πρώτες ύλες, νερό ενέργεια), με τη μείωση των αποβλήτων, το τέλος της προγραμματισμένης απαξίωσης και τη συστηματοποίηση της ανακύκλωσης.

· Προκαλούμενη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη),…

Κοινωνικο-οικονομικά

· Μείωση και εξορθολογισμός των δαπανών επιχειρησιακής κλίμακας (καλύτερη ανταγωνιστικότητα).

· Σχετική ασφάλεια προμηθειών πρώτων υλών.

· Ευκαιρίες ανάπτυξης σε νέους επιχειρηματικούς τομείς (ανακύκλωση, τεχνολογικές καινοτομίες κλπ.).

· Δημιουργία θέσεων εργασίας.

· Υπευθυνοποίηση μονάδων παραγωγής, σε αρμονία με εκείνη των πολιτών / καταναλωτών ...

Συμπερασματικά, η κυκλική οικονομία μπορεί, για παράδειγμα να εφαρμοστεί σε ένα ιστότοπο όπου πολλές βιομηχανίες λειτουργούν σε συνεργεία, τα απόβλητα του ενός να γίνονται πόροι του άλλου και η ενέργεια που παράγεται από ορισμένες μονάδες να χρησιμοιείται από γείτονες. Με αυτήν την προσέγγιση, οι άνθρωποι προσπαθούν να εφαρμόσουν στις δραστηριότητές τους αυτό που παράγεται σε ένα φυσικό οικοσύστημα. Η ερώτηση που τίθεται είναι: μπορούμε να καταπολεμήσουμε την αύξηση των αποβλήτων χάρη στο μοντέλο της κυκλικής οικονομίας;

Στο επόμενο άρθρο θα παρουσιαστούν τα όρια της κυκλικής οικονομίας.

*Ακαδημαϊκός, Βασιλική Ακαδημία Οικονομικών& Χρηματοοικονομικών, Βασιλική Ευρωπαϊκή Ακαδημία των Διδακτόρων, Πολυτεχνείο Κρήτης & Audencia Business School, France και Αναπληρωτής Καθηγητής, Πολυτεχνείο Κρήτης, Ελληνική Εταιρεία Ενεργειακής Οικονομίας και Καθηγητής, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης