Τα κριτήρια ESG και ο ρόλος του οικονομικού διευθυντή

του Νίκου Αυλώνα*

Οι θεσμικοί επενδυτές και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, όπως οι τράπεζες, εστιάζουν όλο και περισσότερο στους παράγοντες ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία και Εταιρική Διακυβέρνηση), δηλαδή σε κριτήρια που σχετίζονται με τις επιδόσεις των επιχειρήσεων σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά θέματα, καθώς και σε θέματα εταιρικής διακυβέρνησης, προκειμένου να κατανοήσουν την επίδοση μιας εταιρείας και να αξιολογήσουν την αξιοπιστία και τη βιωσιμότητα μιας επιχείρησης πριν προβούν σε επένδυση ή και δανειοδότησή της. Αυτό σημαίνει ότι η δημοσιοποίηση των επιδόσεων των εταιρειών στα ESG ενισχύει τη διαφάνεια στις πρακτικές βιωσιμότητάς τους και βοηθάει τους επενδυτές και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να λαμβάνουν πιο σωστές αποφάσεις.

Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, οι καλές επιδόσεις μιας επιχείρησης σε περιβαλλοντικά, κοινωνικά και θέματα εταιρικής διακυβέρνησης (ESG) μπορούν να οδηγήσουν σε ανάπτυξη των οικονομικών τους αποτελεσμάτων, να προσελκύσουν επενδυτές και να συμβάλουν σε μακροπρόθεσμο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Δεν είναι τυχαίο πως ορισμένες από τις κορυφαίες επενδυτικές εταιρείες σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν στρέψει τις δραστηριότητές τους σε επενδύσεις ESG, όπως η BlackRock, που κατεύθυνε ένα μεγάλο μέρος του επενδυτικού κεφαλαίου της σε επενδύσεις ESG, προκαλώντας 96% αύξηση στα βιώσιμα χρηματοοικονομικά προϊόντα το 2020.

Οι οικονομικοί διευθυντές (CFOs) αλλά και μέλη του Δ.Σ. των εισηγμένων εταιρειών κατέχουν μια θέση-κλειδί σχετικά με τη συμμόρφωση των εταιρειών στις νέες, αυστηρές απαιτήσεις των κριτηρίων ESG, αν και δυστυχώς οι περισσότεροι δεν το έχουν συνειδητοποιήσει ακόμα.

Ποια είναι τα οφέλη; Φυσικά, αν οι επιδόσεις στα κριτήρια ESG παρακολουθούνται και δημοσιοποιούνται με ακρίβεια μέσα από εκθέσεις βιώσιμης ανάπτυξης, οι εταιρείες μπορούν να εξασφαλίσουν πιο ευνοϊκά επιτόκια χρηματοδότησης, να αυξήσουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών και πελατών τους και να βελτιώσουν την τιμή των μετοχών τους. Αλλωστε, πρόσφατα και το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών θέσπισε νέο δείκτη για τα κριτήρια ESG, στον οποίο και συμμετέχουν αρκετές εισηγμένες επιχειρήσεις.

Σημαντικά θέματα που θα πρέπει να κατανοήσουν εγκαίρως τόσο ο οικονομικός διευθυντής (CFO) όσο και τα μέλη του Δ.Σ. για να δημιουργήσουν προστιθέμενη αξία για την εταιρεία τους αλλά και να μειώσουν το ρίσκο σε επίπεδο ESG είναι:

– Δημιουργία στρατηγικής ESG και ανάπτυξη ενός σαφούς οράματος, με στόχους και μετρήσιμα αποτελέσματα που θα είναι δημοσιοποιήσιμα.

– Κατανόηση νέων σχετικών νομοθεσιών και κριτηρίων ESG Ratings.
– Σημασία της διαφάνειας και ποιότητας δεικτών στη δημοσιοποίηση αποτελεσμάτων ESG.

Δυστυχώς, στην Ελλάδα, οι περιβαλλοντικές, κοινωνικές και παράμετροι εταιρικής διακυβέρνησης ενσωματώνονται με σχετικά αργούς ρυθμούς στο θεσμικό πλαίσιο των κεφαλαιαγορών, ενώ δυστυχώς δεν τηρείται πλήρως το πλαίσιο για δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών από τις εισηγμένες εταιρείες, όπως γίνεται στην υπόλοιπη Ευρώπη. Αυτό που παρατηρούμε όμως στη χώρα μας είναι στην ουσία μια διστακτικότητα στην ενσωμάτωση ESG κριτηρίων.

Συνεπώς, τα ανώτατα αυτά στελέχη τώρα καλούνται να αναλάβουν έναν ακόμα νευραλγικό ρόλο και να υποστηρίξουν σημαντικά την επιχείρηση προς έναν –αναπόφευκτο– μετασχηματισμό με όρους βιώσιμης ανάπτυξης και περιβαλλοντικής ενσυναίσθησης. Η βιωσιμότητα και τα ESG ως επιχειρηματικό μοντέλο είναι εδώ για να μείνουν και το ερώτημα πλέον είναι πόσο εγκαίρως θα τα ενσωματώσουν οι εισηγμένες επιχειρήσεις, εξασφαλίζοντας ουσιαστικά τη βιωσιμότητά τους.

*πρόεδρος Κέντρου Αειφορίας (CSE), επισκέπτης καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Aθηνών
**πρώτη δημοσίευση: www.kathimerini.gr