του Διονύση Κ. Καραχάλιου
Για μια ακόμη φορά αναδείχθηκε το πηγαίο ταλέντο καλλιτεχνών, που «ποιούν ήθος» με όλη τη δύναμη της ανταριασμένης ψυχής τους και φανερώνουν, σε όλους εμάς τους «συντηρητικούς» και «αντιδραστικούς» αστούς, την ξεχωριστή ποιότητα της πνευματικής τους δημιουργίας!
Για μια ακόμη φορά το Ηρώδειο έστειλε βροντερό μήνυμα αγωνιστικότητας σε όλη την οικουμένη, θυμίζοντας, ότι, εδώ, στη γη όπου γεννήθηκε η δημοκρατία, «δεν περνάει ο φασισμός»!...
Είχε προηγηθεί η παράσταση της όπερας του Τζάκομο Πουτσίνι «Τουραντότ», που ανέβασε η Εθνική Λυρική Σκηνή. Μετά την λήξη της παράστασης, με πρωτοβουλία του Σωματείου Εργαζομένων στον Χώρο του Χορού (Σ.Ε.ΧΩ.ΧΟ), κάποιοι από τους συντελεστές της, για να εκφράσουν, με δημοκρατικό και κυρίως «πρωτότυπο» τρόπο, την αλληλεγγύη τους προς τον λαό της Παλαιστίνης, ύψωσαν υπερηφάνως την σημαία της!
Ακολούθησε ο Ιππόλυτος του Ευριπίδη. Και εδώ η ίδια «μυσταγωγία». Τον λόγο του μεγάλου τραγικού ακολούθησε η τραγωδία της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας: Κάποιοι «ηθοποιοί», προφανώς υπερευαίσθητοι και υπερευσυγκίνητοι, συνεπαρμένοι από το ερωτικό πάθος της Φαίδρας και την δύστηνη μοίρα του Ιππόλυτου, έσπευσαν να ξεδιπλώσουν την σημαία - σύμβολο του «έρωτα» για την δημοκρατία και την ελευθερία!
Το ρυθμικό σύνθημα «Free Palestine» συγκλόνισε ακόμη και τα άψυχα μάρμαρα του Ηρωδείου και έδωσε, σε μερίδα του πολυπληθούς κοινού, την ευκαιρία να αποδείξει πόσο καλά γνωρίζει να αξιολογεί γεγονότα και καταστάσεις!
Επανέρχομαι στην όπερα του Πουτσίνι για να αντιγράψω το σχόλιο ενός αφοσιωμένου «αγωνιστή» της παλαιστινιακής υπόθεσης, όπως το αλίευσα από το διαδίκτυο. Σπεύδω δε να σας προειδοποιήσω ότι πρέπει να αναλώσετε το άπαν της φαιάς ουσίας σας για να αντιληφθείτε το «βάθος» της «συγκλονιστικής» σκέψης:
«Στο Ηρώδειο χθες, στην τελευταία παράσταση της παραγωγής της Λυρικής, εκεί όπου επί μέρες κυριάρχησε η απενεργοποιημένη αισθητική ενός σώματος χωρίς
πρόθεση, οι εργαζόμενοι στον χώρο του χορού ύψωσαν επιτέλους τη σημαία της Παλαιστίνης. Μια σημαία που δεν λειτουργεί ως σύμβολο, αλλά ως διακοπή. Ως ρήξη στον σιωπηλό φορμαλισμό του θεσμικού φεστιβαλισμού, που είχε επιμελώς αποσιωπήσει το αίτημα της ιστορίας. Το είχαμε ήδη γράψει: η απουσία μιας ελάχιστης πράξης συμπαράστασης είχε καταστεί ανυπόφορη. Και συνέβη. Όχι ως ανταπόκριση, αλλά ως σωματική επίκληση που διεκδίκησε την αλήθεια του χρόνου της.
Δεν ήταν μια χειρονομία, ήταν η ανατροπή της χορογραφημένης αδιαφορίας. Σε μια σκηνή που έγινε σκηνή οικουμενικής παραίτησης, η σημαία αυτή δεν «ύψωσε θέση», επανέφερε τη δυνατότητα του χορού ως μνήμης του Άλλου. Σε μια εποχή όπου η επιτελεστικότητα κινδυνεύει να αφομοιωθεί από την τεχνοκρατία του αισθητικού κενού, το σωματείο δεν λειτούργησε ως σώμα εργαζομένων, αλλά ως σώμα αντίληψης του αοράτου. Ήταν μια στιγμή μη αντιστρέψιμη: το σώμα δεν αρκέστηκε να χορεύει αλλά έδειξε».
Αν μου επιτρέπει η ευπρέπεια και η ευγένεια, που χαρακτηρίζουν τον παρόντα ιστότοπο, οφείλω να πω, με όση ευθύτητα διαθέτω, ότι έχω μείνει ενεός από αυτή την «συνταρακτική» μπουρδολογία! Και οφείλω να ζητήσω συγγνώμη διότι σας υποχρέωσα να εξαντλήσετε την υπομονή σας και την καλή σας διάθεση για να κατανοήσετε «τι ακριβώς θέλει να πει ο ποιητής»!
Στην πραγματικότητα, ο «ποιητής» θέλει να πει αυτό που του υπαγορεύει η στρατευμένη και ως εκ τούτου αποχαυνωμένη σκέψη του: Αυτή η μονόχνοτη και μονοδιάστατη σκέψη, που ουδέποτε ενδιαφέρθηκε για το δράμα της Κύπρου, για την κόλαση στην οποία ζουν οι γυναίκες του Ιράν, για τις άγριες ανθρωποσφαγές στο Σουδάν, για τις φρικιαστικές δολοφονίες αθώων ανθρώπων από τους μακελάρηδες του ISIS και για την μαύρη μοίρα των παιδιών της Γάζας, τα οποία οι γονείς τους χρησιμοποιούν ως ασπίδα για να προστατεύσουν τους ισλαμιστές δολοφόνους της Χαμάς.
Όλοι όσοι νόμισαν ότι, οι εντυπώσεις τους από την τραγωδία του Ευριπίδη ολοκληρώθηκαν με το χειροκρότημά τους σε γραφικούς καλλιτέχνες, οι οποίοι ένοιωσαν «αντιστασιακοί», επειδή εκμεταλλεύθηκαν την απόλυτη ασυδοσία που έχει επιβληθεί κυριαρχικά στην ελληνική κοινωνία, απλά δεν αντιλαμβάνονται ότι είναι θύματα υποβολής και προπαγάνδας.
Διότι δεν έχουν την δυνατότητα να ξεχωρίσουν το δικαίωμα από τον δικαιωματισμό, την συμπαράσταση σ’ έναν λαό από την ευθυγράμμιση με τον δυνάστη του ίδιου λαού, τον ανθρωπισμό από τους στυγερούς δολοφόνους, τον αγώνα για ελευθερία και δημοκρατία από τον αγώνα για εξόντωση και εξαφάνιση ενός ολόκληρου έθνους και τον φασισμό της Αριστεράς από τη ναζιστική θηριωδία.
Ο θεσμός του φεστιβάλ Αθηνών- Επιδαύρου είναι κρατικός θεσμός. Υποτίθεται ότι πρέπει να έχει κανόνες και να επιβάλει υποχρεώσεις, έτσι ώστε ο κάθε «καλλιτέχνης», που συμμετέχει στα προγράμματά του, να σέβεται το κοινό του και να μην το εκλαμβάνει ως πεδίο για την ανάπτυξη των συμπλεγμάτων του, των ιδεοληψιών του και της ιδιόρρυθμης αισθητικής του.
Αυτής της αισθητικής που του επιτρέπει να ασεβεί ασύστολα, για να παραστήσει τον «αντάρτη» εκεί όπου είναι βέβαιος για το εύκολο χειροκρότημα της κάθε κουταμάρας του, μέσα σ’ ένα πλήθος όπου, πάντα, θα βρεθούν και κάποιο πρόθυμοι να θαυμάσουν την ανοησία του.