Οι Βιομηχανικές Περιοχές (ΒΙ.ΠΕ) αναπτύχθηκαν τη δεκαετία του ‘70 ως οργανωμένοι υποδοχείς για την ανάπτυξη της βιομηχανίας και τη ταχύτερη μεγέθυνση της οικονομίας της χώρας. Παραμένει για πενήντα χρόνια η κυρία εθνική στρατηγική για τόνωση της οικονομικής παραγωγικής δραστηριότητας στη περιφέρεια.
Η εγκατάσταση σε μια ΒΙ.ΠΕ διασφαλίζει την απρόσκοπτη και ποιοτική λειτουργία της επιχείρησης, χωρίς τα προβλήματα της εκτός σχεδίου δόµησης, σε ένα καθαρό, λειτουργικό και ορθολογικά οργανωμένο περιβάλλον με τις αναγκαίες υποδομές για τη παραγωγική διαδικασία.
Αυτή τη στιγμή λειτουργούν 29 ΒΙ.ΠΕ σε όλη τη χώρα με περίπου 2400 επιχειρήσεις και 40000 χιλιάδες εργαζόμενους, ενώ η συνολική επίδραση της επιχειρηματικής δραστηριότητας τους στο ΑΕΠ της χώρας ανέρχεται σε €9,7 δις. Με βάση πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ, πάρα τα σχετικά πλεονεκτήματα οι ΒΙ.ΠΕ δεν πρόσφεραν ακόμη το αναμενόμενο οικονομικό αποτέλεσμα.
Αυτό βέβαια σχετίζεται και με την ευρύτερη υποβάθμιση της ελληνικής βιομηχανίας τις τελευταίες δεκαετίες. Άρα είναι αναγκαία η περαιτέρω ενίσχυση τους μέσω του εκσυγχρονισμού του θεσμικού πλαισίου και παροχή κινήτρων για τη μετεγκατάσταση βιομηχανικών μονάδων σε αυτούς.
Στο άρθρο αυτό προτείνεται μια συμπληρωματική εθνική δράση δημιουργίας οργανωμένων υποδοχέων αλλά με έμφαση στην οικονομία της γνώσης, σε συγκεριμένες γεωγραφικές περιοχές της χώρας με την αξιοποίηση των τοπικών πανεπιστημίων και δημιουργία θέσεων εργασίας αποκλειστικά για επιστήμονες υψηλού επιπέδου σε τομείς τεχνολογικής πρωτοπορίας.
Τα περιφερειακά κέντρα τεχνολογικής ανάπτυξης και καινοτομίας σε περιοχές της χώρας με ποιοτικά πανεπιστημιακά τμήματα και ακαδημαϊκό προσωπικό, μπορεί να συμβάλουν καθοριστικά στην προσέλκυση επενδύσεων, την ενίσχυση της περιφερειακής οικονομικής δραστηριότητας και τη προσέλκυση επιστημονικού προσωπικού για μόνιμη κατοικία εκτός Αθήνας και Θεσσαλονίκης.
Υπάρχουν συγκεκριμένες περιοχές στην περιφέρεια, με ποιοτικά πανεπιστημιακά τμήματα και ακαδημαϊκό προσωπικό διεθνώς αναγνωρισμένο, που μπορούν να προσελκύσουν μεγάλες (διεθνείς) τεχνολογικές επιχειρήσεις και να ιδρύσουν κέντρα έρευνας και ανάπτυξης, αλλά και νέες καινοτόμες νεοφυείς επιχειρήσεις με διασύνδεση με τη έρευνα που γίνεται στο τοπικό πανεπιστήμιο.
Αυτός είναι ο σύγχρονος τρόπος προσέλκυσης παραγωγικών επενδύσεων στην περιφέρεια και γενικά ο τρόπος αναβάθμισης της κοινωνικής ζωής και της οικονομικής δραστηριότητας με τη δημιουργία νέων ποιοτικών θέσεων εργασίας.
Με βάση τον ακαδημαϊκό χάρτη της χώρας, πέρα από την Αττική και τη Θεσσαλονίκη που έχουν ήδη προσελκύσει τέτοιες επενδύσεις, υπάρχουν επτά περιοχές που μπορούν να εξελιχθούν (σε κάποιες έγιναν ήδη τα πρώτα βήματα με θετικά αποτελέσματα) σε περιφερειακά κέντρα έρευνας και ανάπτυξης μεγάλων διεθνών καινοτόμων τεχνολογικών επιχειρήσεων αλλά και νέων δυναμικών νεοφυών επιχειρήσεων: Πάτρα, Ιωάννινα-Κέρκυρα, Ηράκλειο-Χανιά, Λάρισα-Βόλος, Ξάνθη-Καβάλα, Νησιά του Αιγαίου, Κοζάνη-Καστοριά.
Σε αυτές τις επτά περιοχές λειτουργούν 13 πανεπιστήμια με 69 προπτυχιακά προγράμματα στις επιστημονικές περιοχές STEM (Science Technology Engineering & Mathematics) και 169 μεταπτυχιακά προγράμματα σε κατευθύνσεις αιχμής. Ο ετήσιος αριθμός εισακτέων σε αυτά τα προπτυχιακά προγράμματα ξεπερνάει τους 11.000.
Άρα αν καλυτερέψει ο ρυθμός αποφοίτησης στα προπτυχιακά προγράμματα και τα συγκεκριμένα πανεπιστήμια προσελκύσουν μεταπτυχιακούς φοιτητές από άλλες γεωγραφικές περιοχές, τότε υπάρχει το αναγκαίο ποιοτικό ανθρώπινο δυναμικό για την ανάπτυξη και επιτυχή λειτουργία των περιφερειακών αυτών κέντρων καινοτομίας.
