Επείγει η λύση στο θέμα των κόκκινων δανείων

Του Κων. Κόλλια*

Η χρηματοπιστωτική κρίση που ξέσπασε τα τελευταία δέκα χρόνια άφησε ανεξίτηλα τα σημάδια της στο τραπεζικό σύστημα των Ευρωπαίων χωρών. Το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, που εφάρμοσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για τα κράτη-μέλη της με τα μηδενικά επιτόκια, αναμφισβήτητα βοήθησε τόσο τις επιχειρήσεις, όσο και τις τράπεζες να έχουν πρόσβαση σε φθηνότερο χρήμα. 

Όμως, αποτέλεσμα της κρίσης ήταν η συνεχής αυξανόμενη πορεία των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων από τις επιχειρήσεις, αλλά και τους ιδιώτες.

Ειδικά στις χώρες του Νότου, όπου η μείωση του εισοδήματος των πολιτών ήταν ραγδαία, όπως και η αύξηση της ανεργίας, είχαν ως αποτέλεσμα τη διόγκωση των κόκκινων δανείων.

Το τραπεζικό σύστημα, στις χώρες, που εφαρμόστηκαν προγράμματα προσαρμογής (Ελλάδα, Κύπρος, Πορτογαλία και Ιρλανδία), έφτασε πολλές φορές κοντά στην χρεοκοπία και η στήριξη της ΕΚΤ ήταν απαραίτητη.

Η κατάρρευση της οικονομίας και των μισθών είχε ως φυσικό επακόλουθο την αθέτηση πληρωμών εκ μέρους του δανειολήπτη με αποτέλεσμα την αύξηση των κόκκινων δανείων σε δυσθεώρητα επίπεδα, αλλά και την έλλειψη ρευστότητας για τις τράπεζες. 

Συνεπώς, οφείλουμε να παρέμβουμε.

Και έχουμε αργήσει να το πράξουμε.

Το θέμα των κόκκινων δανείων θα έπρεπε να είναι το Νούμερο 1 θέμα, που οφείλαμε να έχουμε επιλύσει μέσα στην κρίση.

Ας δούμε, όμως, τι μπορούμε να κάνουμε σήμερα:

Οι εταιρείες διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων (AMC) έχουν ήδη συσταθεί σε ορισμένες χώρες της ζώνης του ευρώ για την επίλυση του θέματος.

Οι τιτλοποιήσεις με κρατική εγγύηση, μέσα από τη σύσταση μια εταιρείας Asset Protection Scheme, περνούν σε πρώτο πλάνο στις ενέργειες, που προωθούν τράπεζες και κυβέρνηση, με στόχο τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Η πρόταση του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος θέλει να βοηθήσει τόσο τις τράπεζες, όσο και τους πολίτες, και εξετάζει πώς θα τιτλοποιηθούν απαιτήσεις από τα πιστωτικά ιδρύματα, ύψους 15 με 20 δις. Ευρώ, από το στεγαστικό και το επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο.

Στην πράξη, τα περιουσιακά στοιχεία συνήθως είναι συγκεντρωμένα σε μια εσωτερική μονάδα επεξεργασίας και διαχειρίζονται ξεχωριστά από τα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία της τράπεζας. Το κυριότερο πλεονέκτημα των συστημάτων ασφάλισης περιουσιακών στοιχείων είναι ότι, παρά τις μεγάλες ενδεχόμενες κρατικές υποχρεώσεις, το σύστημα δεν απαιτεί αρχικές δημόσιες δαπάνες, ούτε οι τράπεζες πρέπει να αναφέρουν πραγματικές ζημίες, καθώς τα περιουσιακά στοιχεία δεν πωλούνται. 

Η δική μας πρόταση θα είναι εμπεριστατωμένη, καταρτίζεται από την επιστημονική επιτροπή του Οικονομικού Επιμελητηρίου και είμαι βέβαιος ότι θα συμβάλει στην κατεύθυνση της ταχύτερης επίλυσης του προβλήματος των NPLs.

*Πρόεδρος του ΟΕΕ