Προσχέδιο προϋπολογισμού 2021

του Δημήτρη Στεργίου

Σε μια περίοδο κατά την οποία “καράβια χάνονται” απορεί κανείς που το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης βλέπει “βαρκούλες να αρμενίζουν” στο πέλαγος των εξωγενών και μόνιμων ενδογενών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία. Δηλαδή, από το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2021 προκύπτει ότι οι προβλέψεις για την εξέλιξη βασικών οικονομικών μεγεθών καταρρίπτουν όλα σχεδόν τα αντίστοιχα προηγούμενα ρεκόρ και μάλιστα με μια χαζοχαρούμενη υπέρβαση από το ναδίρ του 2020 και στο ζενίθ του επόμενου έτους. Συγκεκριμένα, το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2021 προβλέπει τα ακόλουθα.

Αύξηση ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 5,8%, όταν μέση μηνιαία δαπάνης των νοικοκυριών έχει μειωθεί πάνω από 16% σε σχέση με το 2008!

Η ιδιωτική κατανάλωση θα παρουσιάσει αύξηση κατά 5,8%, έναντι μείωσης κατά 6% το 2020. Η πρόβλεψη αυτή αποτελεί ρεκόρ όλων των εποχών και εκπλήσσει καθώς το 2018, σύμφωνα με την τελευταία Έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), δηλαδή όταν δεν είχε εμφανιστεί ακόμα ή πανδημία, η μέση μηνιαία δαπάνη (σε τρέχουσες τιμές) των ελληνικών νοικοκυριών διαμορφώθηκε σε 1.441,03 ευρώ, έναντι 2.120,40 ευρώ το 2008 και η δαπάνη για είδη διατροφής μειώθηκε κατά 16,2%, για στέγαση κατά 18,7%, για οινοπνευματώδη ποτά και καπνό κατά 22,3%, γθα υγεία κατά 24,1%, για εκπαίδευση κατά 28,6%, για ξενοδοχεία, καφενεία και εστιατόρια κατά 32,1%, για αναψυχή και πολιτισμό κατά 33,7%, για μεταφορές κατά 34%, για επικοινωνίες κατά 37%, για είδη ένδυσης και υπόδησης κατά 52,3% σε σχέση με το 2008!

Επίσης, αυτή η χαζοχαρούμενη πρόβλεψη γίνεται όταν από άλλες πρόσφατες μελέτες και έρευνες (ΓΣΒΕ, Τράπεζα της Ελλάδος) προκύπτει ότι ένα στα τρία νοικοκυριά διαβιώνει με ετήσιο εισόδημα κάτω από 10.000 ευρώ, πάνω από το 60% των νοικοκυριών διαπιστώνει μείωση των εισοδημάτων και περιουσίας, πάνω από έξη στα δέκα νοικοκυριά κάνουν περικοπές δαπανών για να αντιμετωπίσουν βασικές ανάγκες και να πληρώνουν φόρους και δόσεις δανείων, το 20% των νοικοκυριών έχει ληξιπρόθεσμες στην εφορία, 56% έχει υπαχθεί σε ρυθμίσεις, μισό εκατομμύριο έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο πάνω από 100 δισ. Ευρώ, ένα στα τέσσερα δεν μπορεί να πληρώνει φόρους, ΕΝΦΙΑ και δόσεις στεγαστικών δανείων μαζί και ότι περίπου ο μισός πληθυσμός βρίσκεται κάτω από το κατώφλι της φτώχειας ή γύρω στο 18% είναι φτωχοί!

Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η αύξηση αυτή της ιδιωτικής κατανάλωσης θα στηριχθεί σε μέτρα που έχουν ληφθεί και βρίσκονται σε ισχύ, όπως ότι περισσότερα από 6,5 δισ. ευρώ κόστισαν τα μέτρα στήριξης των εργαζόμενων και των επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία, ενώ συνεχίζονται η αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 534 ευρώ σε μηνιαία βάση των εργαζομένων σε προσωρινή αναστολή, η αποζημίωση 600 ευρώ σε επιστήμονες, η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών επί του ονομαστικού μισθού, η κάλυψη μέρους του δώρου Πάσχα και του Δώρου Χριστουγέννων, η άδεια ειδικού σκοπού, το πρόγραμμα βραχυχρόνιας απασχόλησης «Συν – Εργασία», η καταβολή των αναδρομικών στους συνταξιούχους και άλλα. Αλλά, όπως προκύπτει από τη λέξη “στήριξη”, τα ποσά αυτά απλώς καλύπτουν απώλειες που προκαλεί η πανδημία και σε καμιά σχεδόν περίπτωση δεν αποτελεί πρόσθετη ενίσχυση των οικογενειακών προϋπολογισμών!

Αύξηση των επενδύσεων κατά το αστρονομικό ποσοστό 30,4% το 2021, όταν έχει απορροφηθεί μόνο το 50,6 % των κοινοτικών κονδυλίων του ΕΣΠΑ που τελειώνει εφέτος!!!

Ειλικρινά, απορώ για την πηγή από την οποία αντλεί όλη αυτή την αισιοδοξία - ρεκόρ όλων των εποχών η κυβέρνηση για αύξηση των επενδύσεων κατά 30,4%, η οποία συντρίβει το προηγούμενο ρεκόρ 13,2% του 2003!!! Ως δικαιολογητικό λόγο αυτής της “μυθικής” εξέλιξης η κυβέρνηση επικαλείται, μεταξύ άλλων, το περιβόητο Ταμείο Ανάκαμψης με τα δεκάδες δισ. ευρώ (72 δισ. ευρώ), από τα οποία, όπως έχει ανακοινώσει, περίπου 20 δισ. ευρώ θα μοιραστεί στους αγρότες, στον πρωτογενή τομέα, που έχει ελάχιστη συμμετοχή στο ΑΕΠ! Επισημαίνω με απογοήτευση ότι ενώ το “ψάρι” του ταμείου Ανάκαμψης είναι ακόμα στη ... “θάλασσα” και το “τηγάνι στη φωτιά”, το ΕΣΠΑ 2014-2020 (που τελειώνει” παρουσιάζει σήμερα την απαράδεκτη απορρόφηση κατά 50,56% (σε όρους κοινοτικής συνδρομής) και κατά 48,01% σήμερα (σε όρους δημόσιας δαπάνης)! Δηλαδή, “μας χαρίζουν έναν γάιδαρο και του κοιτάζουμε τα δόντια”! Αλλά, κι αν υποτεθεί ότι θα γίνεται ομαλά και κανονικά η απορρόφηση και των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, τα αποτελέσματα των επενδύσεων παρουσιάζουν μιαν υστέρηση δύο και τριών ετών. Συνεπώς, “ακόμα δεν τον είδανε και Γιάννη τον βαπτίσανε”!

Αύξηση των εξαγωγών κατά 22,2% και των εισαγωγών κατά 18,9% το 2021, που είναι μια “τρύπα στο νερό” για το ΑΕΠ!!!!

Το προσχέδιο του προϋπολογισμού 2021 προβλέπει μιαν ιλιγγιώδη αύξηση των εξαγωγών κατά 22,2%, έναντι μείωσης κατά 24,8% το 2020, συντρίβοντας έτσι το προηγούμενο ρεκόρ αύξησης κατά 18,2% το 1997. Επίσης, προβλέπει αύξηση και των εισαγωγών κατά 18,9%, έναντι μείωσης κατά 15,1% το 2020, συντρίβοντας το προηγούμενο ρεκόρ αύξησης κατά 14,5% το 2000, που συνέβαλε μάλιστα στη μείωση του ΑΕΠ κατά 4,4 ποσοστιαίες μονάδες. Οπότε, αν επαληθευτεί η πρόβλεψη αυτή, θα εξαφανιστεί σχεδόν η θετική συμβολή των εξαγωγών στη διαμόρφωση του ΑΕΠ το 2021, που προβλέπεται ότι από ύφεση 8,2% θα εξελιχθεί σε ανάπτυξη κατά 7,5%. Το παράδοξο είναι ότι, με βάση αυτές τις προβλέψεις για την εξέλιξη βασικών παραγόντων (συνιστωσών) που διαμορφώνουν το ΑΕΠ, θα πρέπει να ανάπτυξη το 2021 να σχεδόν διπλάσια, δηλαδή περίπου ... 15%, αφού μόνο και μόνο η ιδιωτική κατανάλωση αποτελεί το 70% περίπου του ΑΕΠ και οι εξαγωγές περίπου το 38% του ΑΕΠ!

Σημαντική αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1,3 δισ. ευρώ!!!

Η κυβέρνηση εκτιμά ότι το 2021 οι ασφαλιστικές εισφορές θα παρουσιάσουν σημαντική αύξηση κατά 1,28 δισ. ευρώ, ενόψει, όπως υποστηρίζει, της αναμενόμενης επανεκκίνησης της οικονομικής δραστηριότητας και της ενίσχυσης της απασχόλησης. Πρόκειται για μια πρόβλεψη που μπορεί κανείς να την εντοπίσει σε σενάρια επιστημονικής φαντασίας, αφού μια τέτοια υπεραισιόδοξη εξέλιξη δεν μπορεί να δικαιολογηθεί σε περίοδο υψηλής ανεργίας, μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα, το όργιο της παραοικονομίας, ης εισφοροδιαφυγής και της “μαύρης εργασίας”.

Αλλά, ας είναι καλά οι φορολογούμενοι, οι οποίοι, όπως μας ενημερώνει η κυβέρνηση με το προσχέδιό της, η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών θα γίνει από τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ προβλέπεται και η επιδότηση 200 ευρώ σε περίπτωση πρόσληψης μακροχρόνια ανέργου, για περίοδο έξι μηνών, στο πλαίσιο του προγράμματος για τη δημιουργία 100.000 νέων θέσεων εργασίας.

Υπενθυμίζω με την ευκαιρία ότι ο αριθμός “100.000” για νέες θέσεις εργασίας είναι ο πιο προσφιλής δημαγωγικά από όλες τις κυβερνήσεις, αφού ακόμα ηχούν οι γνωστές ισόποσες εξαγγελίες του Κώστα Σημίτη και του Ευάγγελου Βενιζέλου στη συνέχεια...