του Χρήστου Α. Ιωάννου*
Στα αξιοσημείωτα του 2019 είναι η Διακήρυξη της Εκατονταετίας της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) για το Μέλλον της Εργασίας. Υιοθετήθηκε στις 21 Ιουνίου 2019 από τη Διεθνή Συνδιάσκεψη Εργασίας στη Γενεύη. Στη χώρα μας πέρασε απαρατήρητη.
Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας είχε ιδρυθεί το 1919 ως μέρος της Συνθήκης των Βερσαλλιών με την οποία τελείωσε ο Πρώτος Παγκόσμιος πόλεμος. Στις 25 Ιανουαρίου 1919 είχε ληφθεί η σχετική απόφαση. Συμπληρώνοντας έναν αιώνα, ως οργανισμός πλέον των Ηνωμένων Εθνών, είναι μια οικουμενική οργάνωση με 187 κράτη-μέλη, και ο μοναδικός θεσμός του ΟΗΕ τριμερούς συμμετοχής και συνεργασίας - κυβερνήσεων, εκπροσώπων εργαζομένων και επιχειρήσεων.
Αυτή η Διακήρυξη ήταν αποτέλεσμα πολυήμερων συζητήσεων, διαπραγματεύσεων και τριμερούς συμφωνίας. Της Διακήρυξης είχε προηγηθεί η Έκθεση της (27μελούς) Οικουμενικής Επιτροπής για το Μέλλον της Εργασίας. Σε αυτήν προήδρευσαν ο Σουηδός πρωθυπουργός Στέφαν Λόβεν και ο Νοτιοαφρικανός πρόεδρος Κύριλλος Ραμαφόσα. Κοινό χαρακτηριστικό των δύο ότι είχαν υπάρξει συνδικαλιστές εκπρόσωποι των εργαζομένων, στη σουηδική μεταλλοβιομηχανία ο πρώτος, στα νοτιοαφρικανικά ανθρακωρυχεία ο δεύτερος. Και, εν συνεχεία, ηγέτες του Σουηδικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος ο πρώτος, του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου (ANC) ο δεύτερος.
Μερικούς μήνες μετά την υιοθέτηση της Διακήρυξης της Εκατονταετίας για το Μέλλον της Εργασίας καλόν είναι να μην την αφήσουμε να περάσει τελείως απαρατήρητη. Υπάρχουν ενδιαφέροντα στοιχεία σε αυτήν, πολύ χρήσιμα για να έχουν οι εγχώριες τριμερείς εκπροσωπήσεις καλύτερη επαφή με τον σύγχρονο κόσμο της εργασίας, τις προκλήσεις του, και τις θέσεις της (τριμερούς) Διεθνούς Οργάνωσης της Εργασίας για το Μέλλον της Εργασίας. Ορισμένα νέα σημεία έχουν ιδιαίτερη αξία.
Πρώτον, η (για πρώτη φορά σε κείμενο αυτού του είδους) αναγνώριση του ρόλου των βιώσιμων επιχειρήσεων ως των δημιουργών της απασχόλησης και ως προωθητών της καινοτομίας και της αξιοπρεπούς εργασίας.
Δεύτερον, η προτροπή για αξιοποίηση του μέγιστου δυναμικού της τεχνολογικής προόδου και της αύξησης της παραγωγικότητας, ως μια από τις θεματικές περιοχές που η ΔΟΕ πρέπει να κατευθύνει τις προσπάθειές της. Σημειωτέον ότι η παραγωγικότητα και η παραγωγική εργασία αναφέρονται τουλάχιστον 11 φορές στο κείμενο της Διακήρυξης.
Τρίτον, η σημαντική επικέντρωση στις εργασιακές ικανότητες και δεξιότητες. Η προτροπή η ΔΟΕ να καταστεί οικουμενικά πρωτοπόρος οργανισμός για την παροχή συγκεκριμένων κατευθύνσεων πολιτικής για την κάλυψη των κενών στις εργασιακές ικανότητες και δεξιότητες. Δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στο να εξασφαλίζεται ότι τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης ανταποκρίνονται στις ανάγκες της αγοράς εργασίας, λαμβάνοντας υπόψη την εξέλιξη της εργασίας.
Τέταρτον, η διαπίστωση της ανάγκης (επίσης για πρώτη φορά σε κείμενο αυτού του είδους) η τριμερής ΔΟΕ να υποστηρίζει τον ρόλο του ιδιωτικού τομέα, ως κύριας πηγής οικονομικής ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων απασχόλησης μέσω της προώθησης ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για την επιχειρηματικότητα και τις βιώσιμες επιχειρήσεις.
Το εάν η Έκθεση και η Διακήρυξη της Εκατονταετίας για το Μέλλον της Εργασίας θα μείνουν στην ιστορία, θα μας το πει ο ιστορικός του μέλλοντος. Όμως, ήδη, υπάρχουν σε αυτήν, σε συνοπτική μορφή διακήρυξης, ιδέες και προτάσεις τριμερώς συμφωνημένες που μπορούν να βοηθήσουν τις εκπροσωπήσεις των τριών μερών στη χώρα μας, κυβερνήσεων, εκπροσώπων εργαζομένων και επιχειρήσεων, να αποκτήσουν μια σύγχρονη οπτική και έναν σύγχρονο προσανατολισμό για το Μέλλον της Εργασίας.
*οικονομολόγος, διευθυντής Τομέα Απασχόλησης και Αγοράς Εργασίας ΣΕΒ
**πρώτη δημοσίευση: www.naftemporiki.gr
